Qyrǧyzstandyq müsınşı Tamila Mamatovany äleumettık jelı arqyly bıraz oqyrman tanityny anyq. Alataudyŋ arǧy betınde önerımen köptıŋ köŋılın jaulaǧan ol – Qyrǧyzstannyŋ Jalalabad oblysy Alabūqa audanyna qaraityn Kelte auylynda tuyp-ösken. Jazuşy Mūrat Äuezov äkesıne biust jasaǧany üşın öner iesıne erekşe alǧys bıldırdı. Tanymal müsınşımen tılşımız bailanysqa şyǧyp, onyŋ saf öner tuyndylary turaly sūhbattasty.
– Tamila Abdinabiqyzy, osydan üş jyl būryn Şyŋǧys Aitmatov müsınınıŋ suretın Facebook-paraqşaŋyzǧa saldyŋyz. Sol tuyndyŋyz köpşılıkke qatty ūnady. Sızdı tanymal ettı dese de bolady. Jalpy būl önerge qalai keldıŋız?
– Men Qyrǧyzstannyŋ Jalalabad oblysy Alabūqa audanyna qaraityn Kelte auylynda tuyp-östım. Tūrǧynbai Sadyqov atyndaǧy Ūlttyq körkemsuret akademiiasynan joǧary bılım aldym. 2012 jyly Reseidıŋ Sankt-Peterbor qalasyndaǧy İlia Repin atyndaǧy Körkemsuret akademiiasyna tüstım. Ony 2018 jyly bıtırdım. Sız aitqan Şyŋǧys Aitmatovtyŋ müsını menıŋ diplomdyq jūmysym bolǧan. Ony bır jyl boiy jasap şyqtym. Onyŋ biıktıgı – 3 metr. Müsın suretın äleumettık jelıge jüktegennen keiın, köbı qabıletıme qyzyǧuşylyq tanyta bastady.
– Sızdıŋ bıraz tuyndyŋyz qazaq oqyrmanyna etene jaqyn. Abaidyŋ, Äuezovtıŋ müsının jasadyŋyz. Almatydaǧy torsyqtyŋ müsını de sızdıŋ şyǧarmaşylyqtan tuǧan dünie. Olardy jasauda qandai oiǧa erkındık berdıŋız?
– Men Şyŋǧys Aitmatov turaly oqyǧan kezde Mūhtar Äuezov turaly bıldım. Onyŋ ömırbaianymen tanysa kele, qyzyǧuşylyǧym paida boldy. «Abai joly» kıtabyn oqymasam da, ony audiojazba arqyly tyŋdadym. Osylaişa Mūhtar Äuezovke arnalǧan biust jasadym. Artynşa Mūrat Äuezovpen kezdestım. Ol äkesıne biust jasaǧanym üşın alǧysyn bıldırdı. Al Abai Qūnanbaevqa keletın bolsaq, ūsynys qazaqstandyqtar tarapynan boldy. Belgılı tūlǧanyŋ ömırbaianymen tanysyp, bır aida müsının jasap şyqtym. Qazır ol Kökşetau qalasyndaǧy Janaidar Musin atyndaǧy Kökşetau joǧary qazaq pedagogikalyq kolledjınde tūr.
– Müsınşı bolu üşın qandai şeberlık qajet? Äiel adamǧa saz balşyqpen jūmys ıstep, tas qaşau qiyn emes pe?
– Men adam beinesın jasaityn kezde onyŋ geografiiasy men ömırbaianyn, şyǧarmaşylyǧyn köp zertteimın. Sol däuırdı, ainalysqan käsıbın, foto-video mūraǧattardy aqtaryp, jaqyndarymen tanysyp, qysqasy, «keiıpkerımdı» özımnıŋ äke-şeşemdei jaqsy tanyp aluym kerek. Sodan keiın ǧana eskizın jasai bastaimyn. Müsın jasau adamnyŋ oi-ūşqyryna bailanysty. Onda keiıpkerdıŋ mınez-qūlqy körınu kerek. Jalpy balşyq nemese taspen jūmys ısteu qiyn. Bıraq özımde qyzyǧuşylyq bolǧandyqtan şabyttanyp jasaimyn. Fizikalyq auyr jūmys şarşatady, bıraq üirenıp kettım. Ädette, balşyq, tas jäne qolamen jūmys ısteimın.
– Orta eseppen bır müsındı jasauǧa qanşa uaqyt ketedı?
– Naqty aita almaimyn. Ol keiıpkerge jäne müsın biıktıgıne bailanysty. Eger ülken müsın bolsa, oǧan köp uaqyt ketedı. Al kışıgırım biust bolsa, ony tez jasauǧa bolady. Bıraq täjıribemde 3 jyl boiy jasaǧan eŋbegım bar. Keide kerek zattar jetpei jatady. Olardy satyp alǧan kezde müsın jasaityn uaqytym bolmaidy. Keide qymbat şikızat kerek bolady, oǧan demeuşıler ızdeimın.
– Qanşa elde sızdıŋ müsınderıŋız bar? Olardy tapsyrys boiynşa jasaisyz ba?
– Jūmystarym 15-ke juyq elde bar. Almaty qalasynda jeke tapsyrys boiynşa bırneşe müsın jasap şyqtym. Jaqynda bır müsınım Germaniiadaǧy Qyrǧyzstan elşılıgınıŋ aldyna qoiylady. Odan bölek, Europa, Türkiia, Resei jäne Özbekstanda da tuyndylarym bar.
– Qazaqstandaǧy özge belgılı qairatkerlerge eskertkış jasau oiyŋyzda bar ma?
– Maǧan barlyq halyqtyŋ tanymal tūlǧalary öte qyzyq. Eger mümkındık bolsa, Mūhtar Äuezovtıŋ ūly Mūrattyŋ müsının jasaityn edım. Bızdıŋ mentalitette eskertkış adam qaitys bolǧannan keiın ǧana jasaidy degen tüsınık bar. Bıraq adam dünieden ötpese de oǧan müsın jasauǧa bolady.
– Özıŋızdıŋ tuyndylaryŋyzdyŋ arqasynda qandai jetıstıkterge ie boldyŋyz?
– Mende ataq, diplom jäne türlı sertifikat köp. Bıraq maǧan ataq emes, adamdardyŋ emosiiasy jäne müsın turaly pıkırı maŋyzdyraq.
Sūhbattasqan
Zarina SÄRSENBAIQYZY
