2019

Sabaqtastyq jolymen elımızde jaŋa Prezidenttıŋ sailanuy, Astana qalasynyŋ Nūr-Sūltan bolyp qaita ataluy, Jastar jylynyŋ aişyqtary… 2019 jyl eldıŋ esınde osyndai eleulı oqiǧalarmen qaldy. Şyndyǧynda, sol jyly erekşe atap ötuge tūrarlyq oqiǧalar az bolmady. Solardyŋ bırşamasyn jinaqtap kördık.
Tūŋǧyş Prezident ökılettıgın toqtatty

19 nauryzda Elbasy Nūrsūltan Nazarbaev Qazaqstan halqyna Ündeu joldap, Prezident retındegı ökılettıgın toqtatu turaly şeşım qabyldaǧanyn mälımdedı. «Ärbır ūrpaqtyŋ atqaratyn öz mındetterı bar. Men jäne menıŋ zamandas­tarym elımız üşın qoldan kelgennıŋ bärın jasadyq. Onyŋ nätijelerı özderıŋızge belgılı. Älem özgerıp, jaŋa buyn keledı. Būl – tabiǧi prosess. Olar öz zamanynyŋ problemalaryn şeşetın bolady. Sondai-aq elımızdı odan ärı örkendetu üşın bar küş-jıgerın jūmyldyruǧa tiıs» dedı Elbasy. Konstitusiia boiynşa sailau ötkenge deiın Memleket basşysy qyzmetıne Parlament Senatynyŋ töraǧasy Qasym-Jomart Toqaev kırıstı.
Özbekstandaǧy Qazaqstan jyly
Säuır aiynda Taşkentte Özbekstandaǧy Qazaqstan jyly aşyldy. Onyŋ aşylu saltanatyna qos el Prezidentterı qatysty. «Bızdı tılımızdıŋ bırlıgı, dınımız, ortaq tarihymyz ben bırtūtas taǧdyrymyz bırıktıredı. Halyqtarymyz – Ortalyq Aziiadaǧy ejelgı ärı ūly örkeniettıŋ mūragerı. Bız dästürımızdı, babalarymyzdyŋ qūndylyqtary men mädeni-tarihi mūralaryn saqtap qaldyq. Sonymen qatar, köptegen qiyn synaqtardy bas­tan ötkerdık» dedı Qazaqstan Prezidentı ­ Qasym-Jomart Toqaev özınıŋ söilegen sözınde.
Astana qalasy Nūr-Sūltan dep ataldy
20 nauryzda Parlament palatalarynyŋ bırlesken otyrysynda Astana qalasyn Nūr-Sūltan qalasy dep qaita atau turaly Qazaqstan Prezidentı
Qasym-Jomart Toqaevtyŋ ūsynysyn Mäjılıs jäne Senat deputattary bırauyzdan qoldady. Memleket basşysy öz sözınde Elbasynyŋ eleulı eŋbegın eskeru kerektıgın atap ötıp, mūndai ūsynysty Qazaqstan Täuelsızdıgınıŋ 25 jyldyǧy tūsynda da Parlament deputattary aitqanyn eske saldy. Sol künı elorda mäslihatynyŋ deputattary da būl ūsynysty maqūldady. Al 23 nauryzda Memleket basşysy tiıstı Jarlyqqa qol qoidy.
Jastardyŋ Jol kartasy

Jyl basynda «Nūr älem» sferasynda ötken jastar forumynda Elbasy Nūrsūltan Nazarbaev Jastar jylyn resmi türde aşyp berdı. «Jastar – elımızdıŋ qazırgı älemdegı bäsekege qabılettılıgınıŋ negızgı faktory. Qazaqstannyŋ bolaşaǧy sızderge, sızderdıŋ bılımderıŋızge, küş-jıgerlerıŋız ben patriottyq sezımderıŋızge bailanys­ty» dedı ol forumdaǧy sözınde.
Qazaqstanda Jastar jylyn ötkızudıŋ «Jol kartasy» qabyldanyp, būl qūjatta jastardy äleumettık qoldaudyŋ naqty şaralary qarastyryldy. Elordada atalmyş kartaǧa 101 joba engızıldı. Soǧan säikes jastarǧa bailanysty eŋ özektı degen 11 baǧyt boiynşa 600-den astam şara ötkızu josparlandy. Sonyŋ bırı – jūmys ısteitın jastarǧa baspana beru. Sol jyly bas qalada olarǧa bes jyl merzımıne, satyp alu qūqyǧynsyz 1050 jaldamaly päter berıldı.
Toqaev jeŋıske jettı
9 mausymda ötken kezekten tys prezidenttık sailauda Qasym-
Jomart Toqaevqa 6,5 mln qazaqstandyq nemese sailauşylardyŋ 70,76 paiyzy dauys berıp, ol Qazaqstan Prezidentı bolyp sailandy. Ortalyq sailau komissiiasynyŋ mälımetınşe, jalpy tızımdegı 11 947 995 adamnyŋ 77,4 paiyzy elımızdegı 9920 jäne şeteldegı 48 sailau uchaskesıne kelıp, öz taŋdauyn jasady. Sailau prosesıne baqylauşy retınde ärtürlı şeteldık ūiymdar tarapynan 1013 adam qatysty. Respublikalyq maŋyzy bar üş qalanyŋ ışınen Nūr-Sūltan köş bastap, sailauşylardyŋ 68,9 paiyzy dauys bergen.
Jaŋa Prezidenttıŋ alǧaşqy joldauy
2 qyrküiek künı Memleket basşysy Qasym-Jomart Toqaev «Syndarly qoǧamdyq dialog – Qazaqstannyŋ tūraqtylyǧy men örkendeuınıŋ negızı» atty Qazaqstan halqyna alǧaşqy Joldauyn joldady. Onda Prezident täuelsızdık jetıstıkterın eselep, elımızdı damudyŋ jaŋa sapaly kezeŋıne şyǧaru kerektıgın atap öttı. Būǧan Elbasy saiasatynyŋ sabaqtastyǧyn saqtap, jüielı reformalar jürgızu arqyly qol jetkıze alatynymyzdy aitty. «Zaman talabyna sai tiımdı memleket», «Azamattardyŋ qūqyqtary men qauıpsızdıgın qamtamasyz etu», «Qarqyndy damyǧan jäne inkliuzivtı ekonomika», «Äleumettık jaŋǧyrudyŋ jaŋa kezeŋı», «Quatty öŋırler – quatty el» taraularynda elımızdıŋ aldaǧy damu baǧyttaryn aiqyndady. Sonyŋ ışınde «Halyq ünıne qūlaq asatyn memleket» tūjyrymdamasyn ıske asyru ortaq mındet ekenın atap öttı. Azamattyq qoǧamdy damytudyŋ 2025 jylǧa deiıngı tūjyrymdamasyn äzırlep, qabyldaudy tapsyrdy.
Bas qalada bas qosty

4-6 qyrküiek künderı Nūr-Sūltan qalasynda Aziia jazuşylarynyŋ I forumy öttı. Aituly jiynnyŋ aşyluyna Memleket basşysy Qasym-Jomart Toqaev qatysyp, elımızde alǧaş ötıp otyrǧan Aziia qalamgerlerı forumynyŋ jūmysyna sättılık tıledı.
– Bügınde töl ädebietımızdıŋ kökjiegı keŋeiıp, älem äde­bietınıŋ damu köşıne qosyldy. Qazaq qalamgerlerınıŋ tuyndylary arqyly dünie jüzı jūrtşylyǧy ūlttyq ruhaniia­tymyzdy tanyp bılude. Qazaqstandyq 30 jazuşy men 31 aqynnyŋ şyǧarmalary Bırıkken Ūlttar Ūiymynyŋ 6 tılıne audarylyp, jaryqqa şyqqaly otyr. Osy tuyndylar 5 qūrlyqtaǧy 90-nan astam elge, iaǧni ekı jarym milliard oqyrmanǧa taraidy. Aziia qalamgerlerı forumy şy­ǧar­maşyl qauymnyŋ maŋyzdy dialog alaŋyna ainaluy kerek. Būl ma­ŋyzdy şara Aziia elderınde tūraqty türde ötuı qajet dep sanaimyn. Adamzatty tolǧandyrǧan kürdelı mäseleler däl osyndai alaŋdarda ortaǧa salynuy tiıs. Aziiany bükılälemdık ruhani damu ortalyǧy retınde damytu airyqşa maŋyzdy. Sondyqtan ädebi üderısterdı jaŋǧyrtu üşın jaǧdai jasau – basty mındetterdıŋ bırı. Osy maqsatta «Aziia alyby» halyqaralyq ädebi syilyǧyn taǧaiyndaǧan jön, – dedı ­Qasym-Jomart Toqaev.
Sol künı elordadaǧy Abai köşesınıŋ boiynan Qalamgerler alleiasy aşyldy.
Pıkırlesu alaŋyna ainaldy
Memleket basşysynyŋ Jarlyǧymen Ūlttyq qoǧamdyq senım keŋesı qūryldy. «Ūlttyq keŋes müşelerı, belgılı qoǧam qairatkerlerı elımızdı jaŋǧyr­tu ısıne eleulı üles qosady dep senemın. Būl – öte maŋyzdy mındet» dedı būl turaly Prezident Qasym-Jomart Toqaev. Halyq pen bilıktıŋ dialog alaŋyna ainalǧan keŋes qūramy 42 adamnan jasaqtaldy.
 

7 aqpan – Astana qalasy äkımdıgı men Memlekettık qyzmet ısterı jäne sybailas jemqorlyqqa qarsy ıs-qimyl agenttıgınıŋ «Astana – adaldyq alaŋy» bırlesken jobasy ıske qosyldy.
19 nauryz – Qazaqstannyŋ Tūŋǧyş ­Prezidentı Nūrsūltan Nazarbaev öz ökılettıgın toqtatu jönınde ündeuın jariialady. Konstitusiialyq zaŋdylyqqa bailanysty Prezident mındetı ­Senat töraǧasy Qasym-Jomart Toqaevqa öttı.
23 nauryz – Memleket basşysy Qasym-Jomart Toqaev Astana qalasynyŋ atauyn Nūr-Sūltan qalasy dep qaita atau turaly Jarlyqqa qol qoidy.
10 mamyr – Astananyŋ 20 jyldyǧyna orai elordanyŋ şyǧarmaşylyq ūjymdary «Astanadan aq tılek» atty merekelık baǧdarlamamen el aimaqtaryna attandy.
27 aqpan – Nur Otan partiiasynyŋ 20 jyldyǧyna arnalǧan sezde partiianyŋ «Baquatty qoǧam: onjyldyqtyŋ 10 maqsaty» atty 2030 jylǧa deiıngı jaŋa baǧdarlamasy qabyldandy.
20 nauryz – Memleket basşysy ­Qasym-Jomart Toqaevtyŋ Jarlyǧymen Qazaqstannyŋ Tūŋǧyş Prezidentı – Elbasy Nūrsūltan ­Nazarbaevqa «Halyq qaharmany» ataǧy berılıp, «Altyn jūldyz» ben «Otan» ordenı tapsyryldy.
16 mamyr – «Şabyttandyratyn örkendeu: adamdar, qalalar, ekonomikalar» taqyrybymen HII Astana ekonomikalyq forumy öttı.
27 mamyr – Nūr-Sūltan qalasynyŋ äkımdıgı «Ekologiia jäne jasyl ekonomika köşbasşysy» ūlttyq konkurstyŋ «Eko-akimat» nominasiiasynda jeŋımpaz atandy.
12 mausym – Qazaqstan Prezidentı Qasym-Jomart Toqaevty ūlyqtau räsımı öttı.
24 mausym – Arys qalasyndaǧy äskeri bölım aumaǧynda alapat jarylys boldy. Üş adam qaza tauyp, 70-ke juyq adam zardap şektı.
26 mausym – Memleket basşysy Qasym-Jomart Toqaev ömırlık qiyn jaǧdaida qalǧan azamattardyŋ boryş jüktemesın azaitu jönındegı Jarlyqqa qol qoidy.
9 qazan – Nūr-Sūltan qalasynda Orta Aziiada tūŋǧyş ret «Aqyldy qalalar, aqyldy destinasiialar» taqyrybymen BŪŪ-nyŋ Bükılälemdık turistık ūiymynyŋ VIII jahandyq sammitı öttı. Jiynda tūraqty damu prinsipterı negızınde qalalarda turizmdı damytu qarqynyn üdetu mäselelerı talqylandy.
26 qaraşa – «Astana» futbol komandasy UEFA Europa ligasy turnirınde ataqty «Manchester Iýnaited» komandasyn 2:1 esebımen jeŋdı.
15 jeltoqsan – elordada Jazuşylar üiı aşyldy. Jaŋa ǧimarat qala äkımdıgınıŋ qoldauymen paidalanuǧa berıldı.
28 jeltoqsan – Almatydan Nūr-Sūltan qalasyna ūşyp şyqqan ūşaq apatqa ūşyrap, 93 jolauşy men 5 ekipaj müşesınıŋ qaza bolǧanyna bailanysty elımızde aza tūtu künı jariialandy.