Būl turaly Astana qalasynyŋ kommunikasiialar qyzmetınde Qoǧamdyq densaulyq saqtau basqarmasy basşysynyŋ orynbasary Gülnaz Dosmyrzaeva, Transplanttaudy jäne joǧary tehnologiialyq medisinalyq qyzmettı üilestıru jönındegı respublikalyq ortalyqtyŋ qoǧammen bailanys mamany Jänıbek Uspanov ötkızgen brifingte aityldy.
9 qazanda Qazaqstan aǧza donorlarynyŋ tapşylyǧy mäselelerın körsetu jäne elımızde aǧza donorlyǧy men transplantasiiany damytudyŋ maŋyzdylyǧy turaly qoǧamnyŋ habardarlyǧyn arttyru üşın Europalyq aǧza donory künıne qosylady.
Europalyq aǧza donorlyǧy jäne transplantasiia künı medisinanyŋ osy salasyna adamdardyŋ senımın arttyru üşın 1996 jyldan berı ötkızılıp keledı. Ol jyl saiyn ärtürlı elderde organ donorlyǧynyŋ qajettılıgı turaly qoǧamnyŋ habardarlyǧyn arttyru, sondai-aq erıktı jäne aqysyz donorlyq qaǧidatyn ılgerıletu maqsatynda ötkızıledı.
«Bügıngı taŋda Qazaqstanda donorlyq organdarǧa sūranys ūsynystan edäuır asyp tüsedı. Soŋǧy körsetkış boiynşa, Kütu paraǧynda 3 953 nauqas bar, onyŋ ışınde büirek, bauyr, ökpe, jürek jäne «Jürek-Ökpe» keşenıne mūqtajdar bar. Qazaqstanda qaitys bolǧannan keiıngı donorlar boiynşa statistika jetkılıksız bolyp qaluda: 2022 jyly nebärı 4 mäiıttık donor 16 adamnyŋ ömırın saqtap qaldy» dedı J.Uspanov.
Qazaqstandaǧy Organ donory künınıŋ basty maqsaty – qoǧamnyŋ nazaryn qaitys bolǧannan keiıngı donorlyqty damytu mäselelerıne audaru jäne donorlyqtyŋ barlyq aspektılerı turaly halyqtyŋ habardarlyǧyn arttyru. Transplanttaudy jäne joǧary tehnologiialyq medisinalyq qyzmettı üilestıru jönındegı respublikalyq ortalyq, Ūlttyq ǧylymi onkologiialyq ortalyqpen bırlese otyryp, 7 qazanda, Kerei, Jänıbek handar köşesı, 3 mekenjaiy boiynşa Aşyq esık künın ötkızedı.
Transplantolog därıgerler 18 jastan asqan nauqastarǧa transplantasiia boiynşa tegın keŋes beredı, sondai-aq qaitys bolǧannan keiın organdardyŋ donorlyǧyna niet bıldıru, Kütu paraǧyn qūru jäne jürgızu mäselelerı boiynşa, sondai-aq tuystyq aǧza donorlyǧy mäselelerı boiynşa keŋester beredı.
«Astanada organ transplantasiiasynan ümıttı 536 nauqas kezekte tūr. Būl sifrlar Astana qalasy boiynşa aǧza donorlyǧyn jedel türde nasihattau jäne būl ärekettıŋ maŋyzdylyǧy turaly aqparattandyrylǧan qoǧam qūru qajettıgın körsetedı» dedı G.Dosmyrzaeva.
Astanada respublikalyq ıs-şaralarmen qatar, mäselege nazar audaru üşın LED-ekrandar men avtobus aialdamalarynda, avtobustarda organ donory künıne arnalǧan plakattar men beinerolikterdı ornalastyrudy qosa alǧanda, bırqatar ıs-şaralar jürgızılude. Sondai-aq ūiymdastyruşylar Aqbūlaq özenınıŋ jaǧasyndaǧy «Ömır alleiasynda» köşet otyrǧyzu şarasyn ötkızdı. Is-şaraǧa transplantasiiadan keiın jäne kütudegı nauqastar, transplantolog därıgerler, Qoǧamdyq densaulyq saqtau basqarmasynyŋ ökılderı, qoǧam qairatkerlerı qatysty.
Astana qalasynyŋ transplantasiialyq jäne donorlyq ūiymdarda, basqa da medisinalyq mekemelerde, äleumettık jelılerde jäne basqa da resurstarda, aǧza donorlyǧy men transplantasiia boiynşa ıs-şaralar ötkızılıp, aqparattyq materialdar ornalastyrdy. Transplanttaudy jäne joǧary tehnologiialyq medisinalyq qyzmettı üilestıru jönındegı respublikalyq ortalyq saitynda Aǧza donory künı taqyrybynda plakattar, beinerolikter, aqparattyq materialdar ornalastyrylady.
Organdar donory künı Qazaqstannyŋ ärbır tūrǧynyn igı ıs jasau mümkındıgı turaly oilanuǧa jäne osy maŋyzdy ömırdı qūtqaru qozǧalysynyŋ bır bölıgı boluǧa şaqyrady.
