AVTOBUS TIZGINDEGEN GYLŞAT
Näzık bolmysymen avtobus tızgındegen keiıpkerımızdıŋ jüzı köp tūrǧynǧa tanys. On alty jyl ışınde ol Astanadaǧy qoǧamdyq kölıktıŋ bırtalaiyn basqardy. Äsırese, №10, №23, №25, №9 baǧdarlarynyŋ tūraqty jolauşylary onyŋ ūqyptylyǧy men meiırımdılıgın saǧynǧan şyǧar.
Avtobus artynan janūşyra jügıretınderdı sabyrmen kütıp, eşkımnıŋ köŋılın qaldyrmai bärın mıngestırıp aluǧa daiyn «şopyr äiel» körınbei kettı deseŋız, taptyq. Bügınde ol №17, 44, 60 marşruttaryn jürgızedı.
«Avtobus jürgızu bala kezımdegı armanym edı» dep bastady äŋgımesın Gülşat Sibil. Özı ülken, ışı keŋ qoǧamdyq kölıktıŋ rölınde otyru jas jetkınşektıŋ ömırlık maqsatyna ainalady. Jürgızuşılıkke sūranyp, avtopark esıgın qaǧyp tūrǧan 18 jastaǧy boijetkendı körgende ol jerdegıler äzıl dep qabyldapty. Öitkenı, 70-80 jyldary äielderge mūndai ıs senıp tapsyrylmaityn edı. Armany alys ta bolsa jaqyndaiyn dep 25 jasynda keiıpkerımız Qaraǧandydaǧy avtomektepte trolleibus jürgızuşısınıŋ oquyna tüsedı. Al, trolleibustan avtobusqa auysqany tıptı qyzyq.
– Būryn «äielder 8-den artyq qondyrmaly orny bar kölıkke ie bola almaidy» degen pıkır berık qalyptasqan edı. Alaida Elbasynyŋ bastamasymen 1990 jyly avtobus jürgızuge 10 äielden tūratyn eksperimentaldı top qūryldy. Qatarynda men de boldym. Söitıp būl ıstıŋ qolymyzdan keletının däleldedık. Sodan berı avtobustan tüspedım, – deidı Gülşat.
1999 jyly Astanaǧa köşıp kelgen ony №1 qalalyq avtopark taŋdanyspen qarsy aldy. Bıraq ol jerde bos oryn bolmai, keiıpkerımız trolleibus jürgızıp ketedı. Ekı myŋynşy jyly ǧana armanyna qoly jetıp, älı künge deiın avtobus kabinasynan ajyraǧan emes. Sanaly ǧūmyryn jolauşy tasuǧa arnaǧan apaidyŋ zeinetke şyǧuyna jarty jyl qalypty. Bıraq zaŋdy demalysyna şyǧuǧa asyqpaidy. «Jūmysymdy jalǧastyruǧa küşım jetkılıktı. Süiıktı ısımmen qoştasqym kelmeidı» deidı ol.
Jūmys kestesı tyǧyz. Taŋǧy bes jarymda avtoparkke jetıp, dispetcherden joldamasyn alady, medisinalyq tekseruden ötıp baryp, grafik boiynşa jūmysqa kırısedı. Eŋ alǧaşqy reis altyǧa on bes minut qalǧanda şyqsa, soŋǧysyn ädette 7-de bastaidy eken. Gülşattyŋ serıktes jürgızuşısı bar. Olar üş kün saiyn auysyp otyrady. Iаǧni üş kün boiy keşkı on jarymǧa deiın jūmys ıstep, kelesı üş täulık demalady.
Onyŋ aituynşa, №60 avtobusqa kün saiyn şamamen 1200-dei adam otyrady. Al №44 marşrut tıptı 2 myŋǧa deiın jolauşy tasidy eken. Ekipajda osynşama ömır iesın tasymaldaǧan soŋ, jürgızuşı moinyndaǧy jauapkerşılık orasan. Gülşat būl jauapkerşılıktı «äiel şopyrlar» erkekterden küştırek sezınedı degen oida. «Öitkenı bızde instinkt basym. Äielder «Üş d» erejesın qataŋ ūstaidy. Orysşa aitqanda, «dai dorogu duraku». Jolymdy kesıp aldyma şyǧyp alatyndardy ötkıze beremın. Solardy jönıne jıberıp 30 sekund joǧaltqanym apatty jaǧdai tudyrǧannan äldeqaida jaqsy. Al eşkımge ese jıbermeu, ünemı bırınşı bolu er azamattardyŋ qanynda bar. Olardyŋ jüikesı de jūqalau» deidı ol.
Gülşat bırınşı jetıp, grafiktı oryndau üşın basqa avtobustarmen bır jolda jarysyp jüruge de tübegeilı qarsy. Sonymen bırge, uaqyty jetkılıktı bolsa bıreuler sekıldı aialdamada ūzaq toqtap tūryp almaidy. Ondaida kelesı aialdamaǧa baiau qozǧalady eken. Dūrys ta şyǧar, äitpese, jolauşylardyŋ «Soŋǧy aialdama emes, qalanyŋ ortasynda qaqiyp tūryp aldy» dep şu şyǧaryp jatatyny bar ǧoi. Aitpaqşy, baǧdarşamnyŋ jasylyn kütıp türǧan kezde jol boiynda tūryp syrttan ışke eşkımdı kırgızbeidı, esıktı aşyp eşkımdı şyǧarmaidy. «Būl – zaŋǧa baǧynuşylyq, ekınşıden, jolauşylardyŋ qauıpsızdıgı» dep tüsındıredı özı.
«Qyzmetım janyma jaqyn. Avtobus tızgındegen äielderdıŋ azdyǧynan ba, jolauşylar erekşe qūrmet bıldırıp jatady. Raqmetın aityp, sättı kün tılep. Sondaida köŋılım odan saiyn köterıledı» deidı täjıribelı jürgızuşı. Maqalamyzdan keiın janymyzda jürgen jaqsy jürgızuşımen qazaqşa amandasudy ūmytpaŋyz. Öitkenı sary öŋdı apaiymyzdyŋ anasy tatar, äkesı naǧyz qazaq eken.
Mädina JAQYP