Jarty ǧasyr ǧūmyryn bır ǧana salada eŋbek etuge arnaǧan adamdar bügınde sausaqpen sanarlyqtai. Seksennıŋ seŋgırıne şyqqan Ötegen aǧa Äbılqasymov osyndai jandardyŋ qatarynan.
Ötekeŋdı astanalyqtarǧa tanystyrudyŋ özı artyqtau. Öitkenı, ol osy öŋırde tuyp-ösıp, osy jerde eseidı. Ömırınıŋ elu jylyn keşegı Aqmola, qazırgı Astana qalasynyŋ bailanys salasyn damytuǧa arnap, soŋǧy jiyrma jylǧa juyq uaqytta onyŋ oblystyq mekemesın basqarǧan belgılı azamat.
Bügınde el ışınde abyroi-bedelı bar syily aqsaqaldyŋ jürıp ötken jolyna qysqaşa toqtalar bolsaq, ol bır myŋ toǧyz jüz otyz üşınşı jyldyŋ ekınşı mamyrynda Aqmola oblysy Qorǧaljyn audanynyŋ Jūmai, qazırgı Kommuna auylynda auyldyq keŋestıŋ töraǧasy Äbılqasym aqsaqaldyŋ otbasynda düniege keledı. Osyǧan deiın ekı bırdei ūlynan airylǧan äke solardyŋ öteuı bolsyn dep, jaŋa tuǧan şaqalaqqa Ötegen dep at qoiady.
Jasynan zerek, oquǧa yntaly bolsa da, orysşaǧa şorqaqtau edı. Sonyŋ saldarynan özı taŋdaǧan Almatydaǧy tau-ken institutyna tüse almai, auylǧa qaityp barǧysy kelmegendıkten, sol jerdegı bükılodaqtyq bailanys tehnikumyna qūjat tapsyryp, sonda oquǧa tüsedı. Onyŋ üşınşı kursyn öte jaqsy degen baǧamen bıtırıp, elge kelgennen keiın alǧaşqy eŋbek jolyn «Örkendeu» kolhozynda bailanysşy bolyp bastaidy. Ol tūsta ūjymşar töraǧasy Jarmaq Ospanov degen azamat bolatyn. Sol jerge osy auylǧa alǧaş ret jüz nüktelık radio torap ornatqany däl keşegıdei köz aldynda. Halyqtyŋ da quanyşynda şek joq. Odan keiın äsker qataryna alynyp, Otan aldyndaǧy azamattyq boryşyn abyroimen atqaryp keledı. El ışınde «mūǧalım bol, bailanysşy degen ne mamandyq?» dep aqyl aitqandar köp boldy. Bıraq, Ötekeŋ alǧan betınen qaitpady. Bastaǧan ısın aiaǧyna deiın tyndyrmaiynşa tynbaityn ol 1957 jyly Qorǧaljyn audandyq bailanys bölımı bastyǧynyŋ orynbasary, 1959 jyly bölım bastyǧy boldy. Osy qyzmettı 1966 jylǧa deiın atqaryp, sol jyly Selinograd oblystyq öndırıstık-bailanys basqarmasy bastyǧynyŋ orynbasarlyǧyna taǧaiyndalady. Mıne, sol qyzmettı Ötekeŋ 2001 jylǧa deiın atqardy.
Keŋester odaǧy taraǧan tūsta bailanys salasy elektr bailanys bölımı jäne poşta bailanys bölımı bolyp ekıge bölındı. Sonda alpysqa kelgen jasyna qaramai, joǧarydaǧylar ony Aqmola oblystyq poşta bölımınıŋ bastyǧy etıp taǧaiyndaidy. Sol qyzmettı 1998 jylǧa deiın abyroimen atqarǧan Ötekeŋ alpys bes jasynda zeinetkerlık demalysqa şyǧady. Bıraq, bailanys ministrlıgı men känıgı jora-joldastardyŋ şaqyrtuymen qaitadan jūmysqa alynady. Söitıp, Aqmola oblysynyŋ telekomyna bas direktordyŋ keŋesşısı retınde jūmysqa qabyldanyp, jetpıske kelgenşe sol mındettı atqarady.
Elıne sıŋırgen eŋbegı eskerusız qalmady. «Qazaqstannyŋ eŋbek sıŋırgen bailanysşysy» ataǧyn aldy. Bırneşe medalmen marapattaldy.
Ol kezde osy Aqmolanyŋ basynda qalalyq, respublikalyq 16 gazet şyǧatyn. Bailanys salasyndaǧy jūmystyŋ jüielılıgınıŋ arqasynda şalǧai auyldardyŋ özıne sol basylymdar taŋerteŋgı saǧat segızde jetkızıletın.
– Qandai jaǧdaida bolmasyn hat-habarsyz bolmaidy. Hat jazu degen qazırgı kezde ūmytylyp barady. Äsırese, jaŋa jyldyŋ qarsaŋynda sötkesıne bır jarym tonna qūttyqtau otkrytkalary jıberıletın. Qazır müldem azaidy ǧoi. Degenmen, negızınde hat-habardy öz qolyŋmen jazyp, habarlasqannan artyq eşteŋe joq, – deidı Ö.Äbılqasymov.
«Qazaqstannyŋ eŋbek sıŋırgen bailanysşysy», eŋbek ardagerı, elıne eleulı, halqyna qalauly azamat Ötegen Äbılqasymūlyn «Astana pochtamty» ūjymy erekşe qūrmet tūtatynyn bılemız. Osyndai aituly kün aiasynda ūjym müşelerı – mereitoi iegerın qyzu qūttyqtap, quanyşqa ortaqtas. Öitkenı, būl mekemede Ötegen aǧanyŋ airyqşa ızı qalǧan.
Tälım-tärbienıŋ arqasynda bolar, kısılıkke kır şaldyrmai, adam degen ardaqty atqa daq tüsırmei keledı. Ūrpaǧyna da adal eŋbek etudı üiretuden jalyqpady. Sonyŋ arqasy şyǧar, köp jyl ūstazdyq etken Sofiia jeŋgei ekeuı ösırıp tärbielegen balapandary bügınde är salanyŋ bılıktı mamandary atanyp jür. Ülken qyzy – kardiolog, respublikalyq auruhanada joǧary sanatty därıger bolsa, odan keiıngı qyzdary da el ışınde adal eŋbek etude.
Ötekeŋ – ruhani bai adam. Jeke kıtaphanasynda qazaqtyŋ ǧana emes, orystyŋ, tıptı, şetel ädebietınıŋ şyǧarmalary da bar. Dıni sauatty. Baiudy oilaǧan adam emes. Balalaryna köldeneŋ kelgen tabystyŋ abyroi äpermeitının jiı aityp otyrady. Qazırgılerdıŋ kıtap oqymaitynyna, gazet qaramaitynyna qynjylady.
«Osy jasyma kelgenşe men basqa bır salada qyzmet ıstegen adam emespın. Elu bır jyl üzılıssız bır ǧana salada qyzmet atqardym. Men ärqaşan qyzmetkerlerıme de halyqqa mädeniettılıkpen, bılımdılıkpen, öz qabıletterıŋmen, jaqsylap qyzmet etıŋder dep aityp otyratynmyn. Öitkenı, Adamnyŋ basty bailyǧy – halqyna ıstegen eŋbegı» deidı Ö.Äbılqasymov.
Gülbarşyn ÖKEŞQYZY
