Täuelsızdık künı merekesı men «Nūr Otan» partiiasynyŋ 15 jyldyǧyna arnalǧan «Mäŋgılık el – mūratym» atty respublikalyq aqyndar aitysy märesıne jettı. Mädeniet jäne sport ministrlıgı ūiymdastyryp, partiianyŋ qoldauymen ötken aitysker aqyndar dodasy ekı künge sozylǧan edı. Alǧaşynda jiyrma ekı aqyn şarşy topqa tüsıp, ırıktele kele on aqyn aqtyq saiysqa joldama aldy. Ötken senbı künı osy on aqyn «Kongress holǧa» jinalǧan aityssüier qauymnyŋ aldynda söz qaǧystyrdy.
Bırınşı jūp bolyp sahnaǧa şyqqan Ainūr Tūrsynbaeva men Tarazdan kelıp, osy aitystyŋ jaŋalyǧy bolǧan Äset Düisebaidyŋ söz saiysy jeŋge men qainy arasyndaǧy äzıl-qaljyŋǧa qūryldy.
Qalai desek te, osy jūptyŋ söz qaǧysynda aitys sahnasynda mol täjıribe jinaǧan Ainūrdyŋ önerı jastyq jalyny atoilap tūrǧan Äsetten oq boiy ozyq ekenı körınıp tūrdy. Berılgen taqyrypty meilınşe qamtyp qaluǧa tyrysqan Ainūr memlekettık organdardyŋ bosaǧasynan erkın attai almai kele jatqan qazaq tılınıŋ jaiyn qozǧap, baiaǧydan belgılı «qazaq tılın bılmeitın adam memlekettık qyzmetke alynbasyn» degen oidy jaŋǧyrtty. Baspanaly bolamyn dep, nesie alyp, tölei almai jürgen halyqtyŋ mūŋyn jyrlady. Är jyl saiyn jeltoqsan aiynda «Kongress holda» aitys ötetının eskerıp, ony «Aitys saraiy» dep atauy jönınde ūsynysyn ortaǧa tastady.
Naǧyz tartysty aitys Erkebūlan Qainazarov pen Balǧynbek İmaşevtyŋ arasynda öttı. Qarsylasyn baja dep ataǧan Balǧynbek sözderın ädettegınşe belgılı änderdıŋ äuenıne laiyqtap qūryp, şou jasady. Äsırese, osynyŋ aldyndaǧy Täuelsızdık künıne arnalǧan ekı aitysqa qatysa almaǧandyqtan, būl aitysqa tastüiın daiyn bolyp kelgenın aityp, Erkebūlan öz önerımen körermenderdı täntı ettı. Qazylar alqasy aqyndarǧa baǧa bergende de Köpen Ämırbektıŋ Erkebūlanǧa qoiǧan «toǧyzyna» kelıspegen halyq şulai jöneldı. Aqyry, belgılı satiriktıŋ körermender yǧyna jyǧylmasqa amaly qalmady. Söitıp, Erkebūlan da Balǧynbek siiaqty eŋ joǧarǧy 70 ūpaidy enşıledı.
Üşınşı jūp bolyp sahnaǧa Aibek Qaliev pen Mūhtar Niiazov şyqty. Aibek ädettegıdei tereŋnen tolǧady. Keşegı bodandyqty, bır kezderı qyrǧyz-qaisaq atalǧanymyzdy eske alǧan ol Täuelsızdıktıŋ arqasynda biık maqsattarǧa qūlaş ūrǧanymyzdy öleŋmen ördı. Mūhtardyŋ baby säl kelıspegen siiaqty. Desek te, ūltymyzdyŋ qaharman ūly Jūmabek Täşenovtıŋ kelesı jylǧa döp tüsıp tūrǧan 100 jyldyq mereitoiyn öz deŋgeiınde atap ötudıŋ dūrystyǧyn aita ketken ol özge elder basşylarynyŋ memleketımızge jaqynda jasaǧan saparlaryn, sonyŋ ışınde Fransiia prezidentı Fransu Ollandtyŋ elımızge kelgenın eske alyp:
Eifeldei mūnaraly fransuzdar
«Bäiterektıŋ» aldynda bas iıp tūr, – degen ūtymdy joldardy tögılttı.
Olardan keiın azuy alty qarys Bekarys Şoibekov pen jas perı Jandarbek Būlǧaqov söz qaǧystyrdy. Bekarys öz şumaqtaryn Elbasynyŋ Ūlytau törınde bergen sūhbatynan tartyp, Ūlytau oblysyn qūru kerek degen ūsynysty aitty. Jandarbek bolsa, Memleket basşysynyŋ jaŋa Joldauynda aitylǧan tapsyrmalardyŋ oryndaluy jaiynda aita kele:
Joldardyŋ qūrylysyna bölıngen aqşa
Qoldardyŋ uysynda qap qoimasyn, –
dep, elımızdegı sybailas jemqorlyqty synap öttı.
Sara Toqtamysova men Maqsat Aqanov qyz ben jıgıt aitysyn jasady. «Soŋǧy tüienıŋ jügı auyr» deidı. Būl jūptyŋ söz qaǧysyna qatysty osyny aituǧa bolady. Bırın-bırı sözben tüiregennen basqa olar aşylyp aitysa almady.
Aitys aqyndary men jyrşy-termeşıler odaǧynyŋ töraǧasy, aqyn Jürsın Erman osy aitystyŋ sänı men mänın kırgızdı. Qonysbai Äbılov, Äselhan Qalybekova, Äsiia Berkenova syndy ötken ǧasyrdyŋ seksenınşı jyldaryndaǧy aitys maitalmandaryna Halyq aqyny ataǧy qalai berılgenın eske alǧan memleket jäne qoǧam qairatkerı Myrzatai Joldasbekovtıŋ sözıne ün qosqan ol Bekarys Şoibekov pen Aibek Qalievke Qazaqstannyŋ eŋbek sıŋırgen qairatkerı ataǧyn beru turaly Ükımetke ūsynys jıberılgenı turaly aqjoltai jaŋalyqty jariia ettı.
Aitystyŋ qorytyndysyna kelsek, üşınşı oryndy Bekarys Şoibekov pen Ainūr Tūrsynbaeva bölısıp, ärqaisysy 1 mln teŋgeden ielendı. Ekınşı oryn jüldesı – 1 mln 500 myŋ teŋge Erkebūlan Qainazarovqa būiyrdy. Bırınşı oryn jüldesı – 2 mln teŋge Jandarbek Būlǧaqovqa berıldı. Bas jülde – «Altyn dombyra» men 3 mln teŋge Balǧynbek İmaşevtyŋ qorjynyn qampaitty.
Amanǧali QALJANOV
