Monakonyŋ «EKSPO-2017» halyqaralyq mamandandyrylǧan körmedegı pavilony joǧary tehnologiialar qorşaǧan ortany qorǧauǧa kedergı emestıgın, qaita ekı sala özara üilesken jobaǧa ainalatynyn däleldemekşı.
Fransiia men İtaliianyŋ arasynda Jerorta teŋızınıŋ jaǧasynda ornalasqan Monako patşalyǧynyŋ jer aumaǧy nebärı – 2,02 şarşy kilometr. Al «Bolaşaq beinesı» dep atalatyn patşalyqtyŋ pavilony 750 şarşy metrdı qūraidy. Onda ūiymdastyruşylar eldegı «jasyl» ekonomikanyŋ jetıstıkterımen bölısedı.
Būl turaly baspasöz mäslihatynda Monako patşalyǧynyŋ ūlttyq pavilony komissarynyŋ orynbasary Aleksandr Bokiion tolyǧyraq aityp berdı.
– EKSPO – Monako üşın tūraqty damu salasyndaǧy ozyq täjıribemen bölısuge ülken mümkındık. Būl bastamany asa märtebelı II Albert patşa qoldap, jasyl ekonomikada tuyndaityn barlyq qiyndyqtardyŋ şeşımın bolaşaq ūrpaq tabatynyna senım bıldıredı. Sondai-aq Monakonyŋ körmege qatysuy ekı el arasyndaǧy sauda-sattyq, turizm, qūrylys, auyl şaruaşylyǧy jäne bank pen qarjy salalaryndaǧy ortaq jobalardy ılgerıletuge yqpal etedı, – dedı ol.
Meimandar pavilonǧa dälız arqyly kıredı, qabyrǧalarda Monako qalasynyŋ syrtqy kelbetı beinelenıp, asa märtebelı II Alberttıŋ aitqan sözderı jazylǧan. Teŋız tolqyny sekıldı qozǧalatyn interaktivtı qabyrǧa – pavilonnyŋ basty installiasiiasy. Onda adam men tabiǧat arasyndaǧy bailanys turaly filmder körsetılıp, keluşıler teŋız älemıne enıp, saiahattaidy. Al atmosferaǧa enuge teŋız samalynyŋ hoş iısı kömektesedı.
– Ekınşı aumaqta qonaqtar virtualdy közıldırık arqyly Monakonyŋ eŋ körnektı jerlerın aralap, qala köşelerımen jürıp ötedı. Naqtyraq aitsaq, keluşıler patşalyqtyŋ kelbetın qala ışınde, teŋızden, aspannan jäne tabiǧat aiasynda tamaşalaidy. Sol sebeptı būl bölıktı «qalany zertteŋız» dep atadyq, – dep atap öttı pavilon komissarynyŋ orynbasary. – Kelesı alaŋda Monako patşalyǧynyŋ aumaǧyn ofşorlyq keŋeitudıŋ joldary körsetılgen maket bolady. Onda elımızdıŋ energetika salasyndaǧy üzdık jūmystar men barlyq innovasiialyq jobalar körsetıledı. Törtınşı aumaq – «jasyl zerthana» patşalyqtyŋ ekologiialyq ikemdılıgın, tūraqtylyǧyn jäne jauapkerşılıgın barşaǧa tanystyrady.
Al pavilondaǧy eŋ qyzyqty aumaq kün energiiasymen jūmys ısteitın velosipedke arnalmaq. Qos döŋgelektı kölıktı Monakodaǧy tehnikalyq mekteptıŋ oquşylary oilap tapqan. «Solar bike» saǧatyna 37 şaqyrymǧa deiın jyldamdyqpen jüre alady. Jobaǧa tanymal veloşabandoz Aleksandr Vinokurov demeuşılık bıldırdı. Körme kezınde sportşynyŋ özı aumaqqa kelıp, velosipedtı aidap körsetedı. Būdan basqa pavilonda kofe-bar, kädesyi dükenderı jäne VİP-aumaq bolady. Jalpy pavilonnyŋ baǧdarlamasy 25 minutqa şaqtalǧan, bır uaqytta interaktivtı zal 50-ge deiın körermen qabyldauǧa arnalǧan.
Patşalyq pavilony komissarynyŋ orynbasary Aleksandr Bokiion EKSPO-daǧy aumaqty saluǧa 3 mln euro jūmsalǧanyn mälımdedı. «Pavilondy jobalau jäne ıske asyru ekı jyl eŋbektı talap ettı. Qazırgı taŋda 2 qabattan tūratyn aumaqtyŋ qūrylysy 65 paiyzǧa bıttı. Barlyq jūmystardy 30 mamyrǧa deiın aiaqtaimyz» dedı ol.
Pavilon resmi türde 10 mausymda aşylady. 25 mausymda «EKSPO» aumaǧynda Monakonyŋ ūlttyq künı atap ötıledı. Mereke künı Monte-Karlonyŋ sirk şouy keledı. Sondai-aq sol künı Astanaǧa asa märtebelı II Albert patşasy men onyŋ apasy Stefani hanşaiym arnaiy kelmek.
Körme kezınde patşalyq pavilonyna 250 myŋ adam keledı dep kütılude.
Güldana TALǦATQYZY
