NEMESE DÄMI SU SAPASYNYŊ EŊ BASTY KÖRSETKIŞI EMES
Elımızde bötelkedegı auyzsudy tūtynu osydan on şaqty jyl būryn paida bola bastady. Säl keiınırek üi jaǧdaiynda su süzu qūrylǧylarynyŋ neşe türı qaptap kettı. Al, qazır ekı dükennıŋ bırınde qūbyrǧa jalǧap qoiyp, avtomattan su satu biznesı «güldep» jatqany jasyryn emes. Būl oraida, soŋǧy jyldary astanalyqtardyŋ aqysy arzan emestıgıne qaramastan, bötelkedegı sudy bölek körıp, aqqūla köşıp alǧandaryna taŋǧalmasqa bolmaidy.
Qala halqynyŋ ortalyqtandyrylǧan qūbyrdaǧy sudy ışkısı kelmei, bötelkedegı sudan balama tabuyn maman retınde qate qalyptasqan pıkır dep senımmen aita alamyn. Ärı mūndai terıs tüsınıktıŋ beleŋ aluynyŋ äleumettık häm qala kontingentıne bailanysty tıkelei sebebı bar.
Öitkenı, Astana halqynyŋ basym bölıgın elımızdıŋ basqa aimaqtary men TMD elderınen köşıp kelgender qūraidy. Älbette, olarǧa özıne tän özgeşe dämımen erekşelenetın himiialyq qūramy mülde basqa suǧa üirenu oŋaiǧa soqpaidy.
Alaida, būl Astana suy las, eşqandai sanitariialyq-gigienalyq talaptarǧa jauap bermeidı degendı bıldırmeidı. Kerısınşe, Viacheslav su qoimasynan kelıp, bırneşe märte tazalaudan ötıp, qūbyrlardy qualai är üige jetetın Astananyŋ auyzsuy 2011 jyly 1 jeltoqsanda Ükımettıŋ №1432 qaulysymen bekıtılgen sanitariialyq erejege tolyqtai sai.
Dei tūrǧanmen de, keibıreuler, bälki, tūrǧyndardyŋ basym bölıgı Astana suynyŋ taŋdaida säl kermek däm qaldyratynynan seskenıp, äsıresaqtyqpen, qaltaǧa äjeptäuır salmaq tüsıretınıne qaramastan auyzsudy aldyrtyp ışuge üirengen.
Maman retınde aitarymyz, dämı–su sapasynyŋ eŋ negızgı körsetkışı emes. Astana suynyŋ qūramy kalsii, magnii siiaqty aǧzaǧa paidaly mineraldy zattarǧa bai.
Aita keterlıgı, ydysqa qūiylyp satylatyn auyzsudyŋ sapasy da joǧaryda atalǧan qaulymen bekıtılgen sanitariialyq erejemen retteledı. Iаǧni, ony şyǧaratyn öndırıs orny, sapasy, sudyŋ alynatyn közı, daiyndau tehnologiiasy, ydystyŋ materialy, önımdı saqtau merzımı tügeldei esepke alynady. Osy tūrǧydan alǧanda, Astana qalasynyŋ sanitariialyq qadaǧalau qyzmetı «Ekolaif», «Tau būlaq», «Dämdı Su», «Legenda-Aqbūlaq» dep atalatyn aty aluan bolsa da, zaty ūqsas sulardyŋ sapasyn ūdaiy qadaǧalauda ūstaidy. Barlyǧy da sertifikattalǧan. «Hrustalnaia» suyn arnauly skvajinadan alyp daiyndaityn «Tau su LTD NS» kompaniiasynan basqalary öndırıste kädımgı qūbyr suyn qoldanady.
Är öndırıs ornynda qūbyr suyn ärtürlı ädıstememen tazartady. Alaida, negızgı täsımıne süiensek, su äuelı qoimaljyŋnan aryltyp, mikrobtardy tūtyp qalu maqsatynda aldyn ala älsız öŋdeuden ötedı, sodan soŋ ūzaq merzımdı saqtalu üşın zararsyzdandyrylady.
Alaida, bötelkede osylai bırneşe tūtqyştan ötıp baryp tūtynuşyǧa jetken sudyŋ densaulyqqa kerı äserı de bar. Öitkenı, ol tazartu kezınde maŋyzdy elementterden aiyrylyp qaldy. Äsırese, ony kışkentai balalarǧa, jasöspırımderge, jüktı äielder men qart adamdarǧa ünemı ışu asa maqūldanbaidy. Sebebı, paidaly mineraldardan jūrdai su – ölı su.
Būl tūrǧyda bılıktı mamandardyŋ kömegımen naqty bır käsıporynnyŋ su sapasyna, daiyndau tehnologiiasyna qarai jeke tehnologiialyq reglamentın jasau öte maŋyzdy röl atqarady. Tek sonda ǧana halyqqa sapasy talapqa sai su taratylady.
S.Jūmataeva,
Astana qalasy boiynşa Tūtynuşylardyŋ qūqyqtaryn qorǧau departamentınıŋ bas mamany
