EKSPO-ǧa studentter de atsalysady
«Astana aqşamy» gazetınıŋ redaksiiasy ūiymdastyrǧan «Tıkelei tıldesude» Astana qalasy Jastar saiasaty mäselelerı basqarmasynyŋ basşysy Talǧat RAHMANBERDI tūrǧyndarmen bailanysqa şyǧyp, azamattardy tolǧandyrǧan saualdarǧa jauap berdı. Köptıŋ kökeiındegı mäselelerdı nazarlaryŋyzǧa ūsynamyz.
Aitaş Omar:
– Ülgı retınde öz ömır jolyŋyzdy aityp berseŋız. Qyzmettıŋ qandai satylarynan öttıŋız?
– Halyqaralyq qazaq-türık universitetınde oqydym. Bırınşı kursta sabaqtan bos uaqytta qūrylysta jūmys ıstedım ärı universitettegı jastar komitetın basqardym. Studenttık qūrylys jastar eŋbek jasaǧynda talmai jūmys ıstep, respublikalyq ştab töraǧasyna deiın köterıldım. Oqudy bıtırıp, aspiranturaǧa tüstım. Zaŋ ǧylymynyŋ kandidatymyn. Universitette sabaq berdım. Bas prokuraturanyŋ ǧylymi-zertteu ins-titutynda mamandyǧym boiynşa aǧa prokuror bolyp qyzmet jasadym. Jastar mäselesıne qaita bet būryp, Almaty qalasy Jastar saiasatyn damytu memlekettık qorynyŋ direktory bolyp taǧaiyndaldym. Al, 2012 jyldan Astanadaǧy Jastar saiasaty mäselelerı basqarmasyndamyn.
Är künımız öte tyǧyz ötetın. Sabaq taŋǧy segızde bastalady. Tüske deiın sabaqta, tüsten keiın qoǧamdyq jūmystarmen, auyr atletika, üstel tennisı siiaqty sport türlerımen ainalysamyz. Universitetaralyq jarystar jiı ötetın. Iаǧni, bäseke myqty bolatyn. Ünemı eŋbektenumen, alǧa talpynumen öttı köp uaqytymyz. Al, qazır şe? Astana jastarynyŋ 92%-y äleumettık jelılerde tırkelgen. Byltyr elordalyq ekı jarym myŋ jas azamattan osy taqyrypta saualnama aldyq. Söitsek, ärqaisysy kün saiyn internetke kemınde 4 saǧat jūmsaidy eken. 24 saǧattyŋ 4 saǧaty äleumettık jelıde ötedı. Bos ketıp jatqan uaqyt! Jastarǧa memleket tarapynan köp jaǧdai jasaluda. Ärbır adam jas künınen şarşamai ızdenıp, talmai eŋbektense biık belesterdı baǧyndyratyny sözsız.
Marat Jänıbekov:
– Qūrylys fakultetınıŋ 2 kurs studentımın. Jazǧy kanikul uaqytynda mamandyǧym boiynşa jūmys ıstegım keledı. Qandai kömek körsete alasyzdar?
– Astanalyq studentterdıŋ demalys kezınde üide üş ai bos jatpai, ärı äke-şeşesıne materialdyq jaǧynan kömektesıp, ärı tarihi oqiǧanyŋ kuäsı boluǧa mümkındıgı bar. Studenttık qūrylys jasaǧynyŋ qataryna qosyluǧa keŋes beremız. Ötken jyly bız «EKSPO» qalaşaǧynyŋ qūrylys aumaǧynda 300 jas azamatty eŋbekpen qamtydyq. Olardyŋ köbı tūraqty türde jūmysqa ornalasyp kettı.
Qazır qūrylys kompaniialarymen kelısım jürgızıp jatyrmyz. Mausymnyŋ basynda byltyrǧydan da köp studenttı «EKSPO» qalaşaǧy qūrylysyna jūmyldyramyz. Jalaqy mölşerı jasalǧan jūmystyŋ kölemıne bailanysty esepteledı. Byltyr 90 myŋ teŋgeden joǧary boldy. Onyŋ üstıne jūmys beruşıler jastardy tamaqpen qamtamasyz etıp, üiden jūmysqa tegın tasymaldaidy.
Madiiar Qairatūly:
– Astanada jastardyŋ ülesı qanşa?
– Bügınde astanalyqtardyŋ 220 myŋnan astamy – 14 pen 29 jas aralyǧyndaǧylar. Būl – tūrǧyndardyŋ otyz paiyzy.
ERIKTILERDIŊ TEŊ JARTYSY ELORDADAN
Aidana Qasen:
– Volonter boludyŋ qandai şarttary bar?
– Volonterlık ötınışter «Astana jastary» KMM resurstyq ortalyǧynyŋ äleumettık jelısı arqyly qabyldanady. Mektep oquşylary da, studentter de, jūmys jasaityn jas azamattar da bar aralarynda. Olardy taŋdau kezınde aǧylşyn tılı men Qazaqstan tarihyn jaqsy bılu sekıldı basty talaptar eskerıledı.
Volonterlar kursyn konkurs negızınde taŋdalǧan «Astana jastary» KMM resurstyq ortalyǧynyŋ bılıktı mamandary oqytady. Būl – negızınde kommunikativtık qabıletke baulityn psihologiialyq treningter. Iаǧni, özın-özı ūstau ädebı men qarym-qatynas jasaudyŋ qyr-syry üiretıledı. Olardy Şyryn Orazbaeva atty öte käsıbi oqytuşy daiyndaidy. Bazamyzda 1200 volonter bar. Astana künı, Nauryz meiramy sekıldı ıs-şarany ūiymdastyruǧa ädette 300-400 erıktı atsalysady.
Osy jerde aita ketken jön, EKSPO 2017 halyqaralyq körmesınıŋ jūmysyna 3 myŋ volonter, 150 supervaizer qatysady. Onyŋ 1500-ın «Astana EKSPO-2017» Ūlttyq kompaniiasymen aqyldasa otyryp, Astana qalasynan ırıktep aldyq. Qalǧan jartysy elımızdıŋ är öŋırınen jinalady. Erıktılerdı körmege daiyndau säuır aiynda bastalady.
Dana Temırtaiqyzy:
– Basqarma jūmysynda biyl qandai jaŋalyqtar bolmaq?
– Täuelsızdıktıŋ 25 jyldyǧy aiasynda bırneşe auqymdy ıs-şara josparyn daiyndap jatyrmyz. Sondai-aq, bızdıŋ basqarma bastamasymen «Qorǧau-Astana», «Pravo» qoǧamdyq qor qyzmetkerlerı marginaldy jastar tobyn anyqtau maqsatynda Astananyŋ şaǧyn audandaryn, bazar aumaǧyn aralaidy. Iаǧni, bos jürgen jastarǧa memlekettık qoldau baǧdarlamaryn tüsındırıp, psihologiialyq kömek berıp, tūlǧalyq ösuge baǧyttau jūmystaryn jürgızemız.
Erasyl Qaiyrǧaliev:
– «Studenttık köktem» festivalıne qatyssam deimın. Irıkteu qaşan jäne qaida ötedı?
– «Studenttık köktem» festivalın jyldaǧydai säuır aiynda ötkızemız. Mädeni orta qalyptastyruǧa baǧyttalǧan būl ıs-şaraǧa biyl elordadaǧy bükıl oqu oryndaryn qatystyruǧa tyrysamyz. Bügınde 13 universitet, 34 kolledjde önerpazdardy ırıkteu kezeŋı jürıp jatyr. Keş qalmau üşın özıŋız oqityn oqu ornynyŋ Jastar komitetıne barǧanyŋyz jön.
TAŊDAUDAN JAŊYLMAU MAŊYZDY
Serık Ospanov:
– Jastardyŋ aldynda tūrǧan özektı mäsele ne?
– Köpşılıgınıŋ maqsat aiqyndauynda naqtylyq joq. Ol – mamandyq taŋdai almaudan bastalady. Ökınışke qarai, bedelı joǧary dep oilap, kerısınşe, eŋbek naryǧyndaǧy sūranysy tömen mamandyqtarǧa qarai jügıredı. Tört jyl oqyp, keiın jūmyssyz qalu osyndaidan kelıp şyǧady. Al, är jas özınıŋ bolaşaǧyn josparlaǧan kezde bügıngı künnıŋ qajettılıgın eskeru kerek. Olarǧa jön sıltep, dūrys baǧyt beruge barlyq jaǧdaidy jasap otyrmyz. Astana qalasynda qajettı mamandyqtar tızımı qūrylǧan, sony jan-jaqty nasihattap jatyrmyz. Mäselen, bas qala naryǧynda tehnikalyq mamandyqtarǧa sūranys artyp otyr. Elbasynyŋ «Qazaqstan-2050» strategiiasy: qalyptasqan memlekettıŋ jaŋa saiasi baǧyty» atty Joldauy aiasynda eŋbek naryǧynda sūranysqa ie jūmysşy mamandyqtaryn nasihattauǧa arnalǧan «Menıŋ dūrys taŋdauym!» atty aksiia ötkızemız. Jyl saiyn mektep oquşylary üşın injener, frezerşı, elektrik, santehnik, dänekerleuşı, sondai-aq aspaz, därıger mamandarymen kezdesu ūiymdastyramyz.
JASTARǦA BAR JAǦDAI JASALǦAN
Ǧaliia Bekenova:
– Jastardy jūmysqa jedel ornalastyru punktterı nege körınbeidı?
– Aǧymdaǧy jyldyŋ mausym aiynan Astanadaǧy temırjol vokzaly, saparjai, oiyn-sauyq, sauda ortalyqtaryn qosqanda jastardy jedel jūmysqa ornalastyrudyŋ alty-jetı punktı ıske qosylady. Dästürlı būl şara küzge deiın jalǧasatyn bolady. Bügınde 376 jūmys beruşımen tyǧyz bailanystamyz. Diplomyn sūrap, eŋbek ötılıne qaraityn, keide tıptı üirenıp ketedı dep etı tırı, jauapty, jūmysqa ikemı bar jastardy ızdeitın jūmys beruşıler bar. Qūrylysşy, daiaşy, şaştaraz, aspaz jäne kliningtık tazalauşy mamandaryna sūranys köp.
Daiyndaǧan: Mädina Jaqyp
Materialdy “Astana aqşamy” gazetınıŋ astana-akshamy.kz resmi saityna sılteme jasaǧanda ǧana paidalanuǧa rūqsat etıledı.