Astana qalasynyŋ äkımı Äset İsekeşev 2017 jyldyŋ jūmysyn qorytyndylauǧa arnalǧan qalalyq Densaulyq saqtau basqarmasynyŋ keŋeitılgen alqa mäjılısınde tūrǧyndardyŋ ömır süru sapasyn arttyruǧa qolaily jaǧdai jasau qajettıgın alǧa tartty.
Elordany damytudyŋ josparynda, äsırese, äleumettık salaǧa airyqşa maŋyz berılgen. Sonyŋ ışınde medisinalyq qyzmet türın neǧūrlym qoljetımdı etu, emhanadaǧy kezektı azaitu baǧytynda atqarylǧan jūmystar köŋıl quantady. Bügınde Astanada 275 medisinalyq mekeme tırkelgen. Onyŋ 200-ge juyǧy ǧana naqty jūmys ıstep otyr. Endıgı mındet – elordanyŋ densaulyq saqtau mekemelerınde medisinalyq turizmdı belsendı damytu. «Bırınşı kezekte medisinalyq turizm ekonomikasyn damytu mındetı tūr. Astananyŋ auruhanalary men emhanalary medisinalyq turisterdı tartyp, qyzmet körsetu eksportynda öz ornyn nyqtai alady. Būl rette kardiohirurgiia, neirohirurgiia men onkologiialyq aurulardy emdeu salasynda äleuetı zor» dedı şahar basşysy Äset İsekeşev. Ärine, Astana qalasynyŋ medisinalyq klasterıne kıretın klinikalar jabdyqtaluy jaǧynan älemdık deŋgeidegı joǧary talaptarǧa jauap beredı. Mäselen, respublikalyq neirohirurgiia ortalyǧy – bükıl Orta Aziiadaǧy bırden-bır ortalyq. Al diagnostikalyq ortalyqta ornatylǧan apparattar arqyly qaterlı ısıktı bastapqy satysynda-aq anyqtauǧa mümkındık bar. Klaster qūramyndaǧy ärbır klinikada qoldanylatyn osy tektes tehnologiialardyŋ arqasynda būryn tek şetelderde jasalatyn kürdelı operasiialardy qazaqstandyq därıgerler jasai alatyn künge jettı. Aldaǧy uaqytta elordanyŋ densaulyq turizmın damytuǧa barlyq auruhanalar men emhanalar da jūmyldyrylmaq. «Auruhanalarymyz üşın maŋyzdy mäsele – qyzmet körsetu sapasyn köteru. Halyq üşın ol – sypaiylyq pen ädeptılık. Auruhanalar men emhanalardyŋ basym bölıgı bızdegı ülken migrasiiaǧa bailanysty öte belsendı jūmys ısteidı. Oblystardan bızge tūrǧyndar köp keledı. Sol sebeptı keibır medisinalyq ūiymdar 150 paiyz jüktememen jūmys ısteidı» dei kele, soǧan qaramastan, osyndai jüktememen jūmys ıstep kele jatqan densaulyq saqtau salasynyŋ mamandaryna alǧysyn bıldırdı.
Ölım-jıtım azaidy
Jiynǧa qatysqan Densaulyq saqtau ministrı Eljan Bırtanovtyŋ mälımdeuınşe, tegın därı-därmekterdı berudıŋ aşyqtyǧyn qamtamasyz etu, därılık preparattarmen, medisinalyq önımdermen qamtu jaǧdaiyn ünemı baqylauda ūstau maqsatynda barlyq emhanalarda aqparattyq jüie ornatyluda. Tegın medisinalyq kömektıŋ kepıldendırılgen kölemı aiasynda ötken jyly qala boiynşa 100 myŋnan astam adam ambulatoriialyq deŋgeide tegın därılık preparattarmen qamtylǧan. Biyl tegın därı-därmekpen 120 myŋǧa tarta adam qamtyluy tiıs. Būl rette Densaulyq saqtau basqarmasy därı-därmekterdıŋ qoljetımdılıgın arttyru maqsatynda preparattardy qala emhanalaryndaǧy därıhanalarda tapsyru jönındegı şeşım şyǧarǧan bolatyn. «Bügınde halyq densaulyǧy – azamattardyŋ aldynda jauapkerşılık jügın aiqyndaityn äleumettık körsetkış. 2017 jyldyŋ qorytyndysyna süiensek, elordada jalpy ölım sany 9,4 paiyzǧa tömendegen. Onyŋ ışınde ana ölımı – 33,6 paiyzǧa, säbi ölımı 5,2 paiyzǧa tömendedı. Ötken jyly būl körsetkış 6,4 paiyzdy qūraǧan bolatyn» deidı qala basşysy Äset İsekeşev. Sonymen qatar, qan ainalymy jüiesınıŋ aurularynan bolatyn jäne onkologiialyq aurulardan tuyndaityn ölım körsetkışterı edäuır tömendegen.
Al qalalyq Densaulyq saqtau basqarmasynyŋ basşysy Kamaljan Nadyrov ötken jyly elordamyzda 129 ıs-şara ūiymdastyrylǧanyn aitty. Memlekettık baǧdarlamaǧa qatysty josparlanǧan 33 maqsatty körsetkıştıŋ 32-sı ıske asyrylǧan. Biyldan bastap qalalyq 15 bıryŋǧai medisinalyq-sanitarlyq kömek ūiymdarynda halyqqa jedel järdem qyzmetın körsetetın 4 sanatty şaqyrtu brigadalary ūiymdastyrylady. Ol üşın jedel järdem medisinalyq qyzmet körsetu stansasynan 24 kölık qalalyq emhanalarǧa bölınedı.
Autsorsing qalai damidy?
Jiynda būǧan deiın bırneşe märte aitylǧan medisina salasynda autsorsingtı damytu mäselesı köterıldı. Astana äkımı Äset İsekeşev medisina salasyndaǧy autsorsing salasyn damytu qajettıgın taǧy da eskerttı. «Medisina salasy öte maŋyzdy orynǧa ie. Sol sebeptı şaǧyn jäne orta käsıpkerlık üşın ülken mümkındık. Būl rette bız MJS mehanizmı boiynşa jekemenşık klinikalardyŋ qūrylysy turaly emes, sondai-aq autsorsing tetıgın paidalanu turaly aitamyz. Bız Astanada medisina salasyndaǧy autsorsingtık qyzmettıŋ äleuetın 10 mlrd teŋgege deiın körıp otyrmyz» deidı Astana äkımı. Sonymen qatar, elordanyŋ medisinasy jekemenşık jäne memlekettık dep bölınbes üşın qyzmet körsetu sapasy barlyq jerde bırdei boluy kerektıgın qadap aitty. «Osy oraida sifrlandyru şeŋberınde jergılıktı aqparattyq jüielerdı engızude qosymşa jeke kompaniialarmen jūmys ıstep, Densaulyq saqtau ministrlıgınıŋ jüiesımen integrasiialanu üşın belsendı jūmys ısteuge şaqyramyn» dep tüiındedı Äset İsekeşev.
Gülmira AIMAǦANBET
