Nūr-Sūltan qalasy Jūmyspen qamtu jäne äleumettık qorǧau basqarmasynyŋ habarlauynşa, biyl elordada 14 929 köpbalaly otbasy men 41 184 az qamtylǧan azamatqa äleumettık qoldau körsetu josparlanuda. Jalpy, qalada osy jyly 159 myŋ adamǧa ärtürlı kömek körsetılmek. Būl qatarǧa jasyna bailanysty zeinetke şyqqan 82 290 adam, 64 Ūly Otan soǧysy ardagerı, 25 719 mümkındıgı şekteulı azamat, sonyŋ ışınde 5 316 erekşe qajettılıgı bar bala enıp otyr.
Jaŋa formattaǧy atauly äleumettık kömek
Osy künge deiın jalpy somasy 2 mlrd teŋgenı qūraityn atauly äleumettık kömek 7 029 otbasyǧa nemese 42 174 adamǧa tölendı. Sonyŋ 3 613-ı köpbalaly otbasy (22 427 adam). 1516 otbasynyŋ ötınışterı belgılı bır sebeptermen qabyldanbady.
Künkörıs deŋgeiınıŋ eŋ tömengı şegı 33 358 teŋgenı, kedeilık şegı 23 351 teŋgenı qūraitynyn aita keteiık.
«Jappai oqytu» qory men «Mektepke jol» şarasy
«Jappai oqytu» qory aiasynda är oquşyǧa 30 myŋ teŋgelık jalpy somasy 384 mln teŋgenı qūraityn 12,8 myŋ sertifikat berıldı. «Mektepke jol» qaiyrymdylyq şarasy şeŋberınde 77 mln teŋge somasyna 6 042 balaǧa demeuşılerdıŋ esebınen kömek körsetıldı.
Qoljetımdı baspanamen qamtu
Tūrǧyn üi kezegınde 47 646 adam, sonyŋ ışınde 3 912 köpbalaly otbasy tūr. Būl qatarda äleumettık osal top sanatyna jatatyn 18 355 adam, 2 758 jetım bala, 22 528 memlekettık qyzmetker men biudjettık ūiymdar qyzmetkerı de bar.
Jyl basynan berı 518 päter berıldı. Sonyŋ 336-sy tūrǧyn üi kezegınde tūrǧandarǧa, 24-ı köpbalaly otbasylarǧa bölındı. (10 päter satyp alu qūqyǧynsyz jalǧa berıldı, 14 päter – nesielık baspana).
Konstitusiia künıne orai «Berekelı baspana» atty satyp alu qūqyǧynsyz päterlerdı jalǧa beru qalalyq baǧdarlamasy aiasynda tūrǧyn üi kezegınde tūrǧandarǧa 298 päter berıldı. Sonyŋ 150-ı köpbalaly otbasylarǧa, 148-ı äleumettık osal toptarǧa bölındı.
Biyl kommunaldyq tūrǧyn üi qorynan 1 322 päter bölu josparlanyp otyr (419 – arendalyq, 903 – nesielık. Sonyŋ ışınde 452 kezekte tūrǧandarǧa).
Biudjettık qyzmetkerlerge 1 mln teŋge kölemınde 500 tūrǧyn üi sertifikaty bölındı. Bügıngı künge deiın bılım, densaulyq saqtau, arnaiy äleumettık qyzmet, polisiia departamentı qyzmetkerlerıne 397 sertifikat tapsyryldy.
«Baqytty otbasy» baǧdarlamasy boiynşa 2 365 joldama berıldı (834 köpbalaly otbasyǧa, 1143 tolyq emes otbasyǧa jäne erekşe qajettılıgı bar balalardy tärbielep otyrǧan 388 otbasyǧa).
Tölem qabıletın baǧalau üşın 857 ötınış qabyldandy (309 köpbalaly otbasydan, 400 tolyq emes otbasydan, erekşe qajettılıgı bar balalardy tärbielep otyrǧan 148 otbasydan). Sonyŋ ışınde 5,9 mlrd teŋge somasyna 414 ötınış maqūldandy. 1,4 mlrd teŋge somasyna 103 nesielık qaryz berıldı. Būl qaryz «Tūrǧynüiqūrylysjinaqbank» AQ arqyly 20 jylǧa deiın, 2 paiyz ösımmen, 1 mln teŋge kölemındegı bastapqy jarnany jergılıktı biudjetten jartylai subsidiialaumen päter satyp aluǧa berıledı. Būl maqsatqa 1 mlrd teŋge (1000 tūrǧyn üi sertifikaty) qarastyrylǧan.
«Nūrly Ertıs» baǧdarlamasy boiynşa jyl basynan berı Ekıbastūz qalasyna 222 otbasy köşırıldı (barlyǧy 1161 adam, mūnyŋ 781 bala).
«Eŋbek» nätijelı jūmyspen qamtu jäne jappai käsıpkerlıktı damytu memlekettık baǧdarlamasy aiasynda Soltüstık Qazaqstan oblysyna 62 otbasy (212 adam) qonys audardy. Ötınışterdı qabyldau jalǧasuda.
Osy jyldyŋ aiaǧyna deiın «Nūrly jer» baǧdarlamasy şeŋberınde 616 köpbalaly otbasy baspanamen qamtylady.
Nesielerdı öteu
22 544 adamnyŋ 6,7 mlrd teŋge kölemındegı nesielık qaryzy öteledı.
Jūmysqa tūruǧa järdemdesu
Jyl basynan berı 15 194 azamat jūmys ızdep keldı. Jūmyssyzdyqtan äleumettık qorǧau şaralarymen 7 502 adam (48,7 %) qamtyldy. Sonyŋ ışınde 6 919 adam jūmysqa tūrǧyzyldy (tūraqty jūmysqa 3 778 adam tūrǧyzylyp, 2 029 adam qoǧamdyq jūmystarǧa jıberıldı; jastar praktikasymen 865 adam, äleumettık jūmys oryndarymen 154 adam qamtyldy).
Qysqamerzımdık kurstarǧa 583 adam jıberılıp, 49 azamat biznes-ideialaryn jüzege asyruǧa granttar aldy.
Qysqamerzımdık kurstarǧa jıberılgen adamdar sany 700-den 2 113 adamǧa artty. Kurstar eŋbek naryǧyndaǧy sūranysqa ie 102 mamandyq boiynşa ūiymdastyryluda.
Jaŋa biznes-ideialardy jüzege asyruǧa memlekettık granttar jospary 100-den 2 200-ge östı. Grant kölemı ekı esege artyp, 100 AEK-ten 200 AEK-ke (505 myŋ teŋge) jettı.
Jyl basynan berı 14 927 tūraqty jaŋa jūmys oryndary qūryldy (sonyŋ ışınde şaǧyn biznes salasynda 14 705 oryn).
859 jūmys beruşıden mälımetter bazasyna 7 825 bos oryn tırkeldı. Atap aitqanda, 100 myŋ teŋgege deiın jalaqymen 4,2 myŋ oryn; 100 myŋ teŋgeden 150 myŋ teŋgege deiın 2 myŋ oryn, 150 myŋ teŋgeden joǧary jalaqymen 1,6 myŋ bos oryn bar. Sonyŋ ışınde qūrylys salasynda – 1707, kölık jäne bailanysta – 396, bılımde – 1696, densaulyq saqtauda – 554, saudada – 819, önerkäsıpte – 464, tūrǧyn üi jäne tamaqtanuda – 244, t.b.
Tegın därı berıledı
Tegın medisinalyq kömektıŋ kepıldendırılgen kölemı şeŋberınde dispanserlık esepte tūrǧan pasientter tegın därımen qamtamasyz etıldı. Sonyŋ ışınde äleumettık osal toptarǧa därı aluǧa 7,2 mlrd teŋge bölındı.
Bılım beru granttary
2019 jyly 49 grant berıldı. Sonyŋ ışınde köpbalaly otbasylardan şyqqan 48 bala men tuǧanynan mügedektıkke şaldyqqan 1 balaǧa tapsyryldy. Qazırgı kezde grantpen 138 student oquyn jalǧastyryp jatyr. Jalpy, osy qatardaǧy oquyn aiaqtaǧan 304 jas mamandyqtary boiynşa jūmysqa tūrǧyzyldy.
Dinara Ahmetbekova,
köpbalaly ana:
– 2002 jyldan berı osy qalada tūramyz, bes balamyzdyŋ törteuı elordada düniege keldı. Tekseru komsissiiasy jaǧdaiymyzdy körıp ketkennen keiın mausymnyŋ soŋynan bastap atauly äleumettık kömektı ala bastadyq, Şükır, sol kömektıŋ arqasynda jaǧdaiymyz täuırlenıp qaldy. Köp jyldan berı baspana kezegınde tūrǧanbyz, özım uchaskelık medbikemın, joldasym qūrylysşy, juyrda köpbalaly otbasy retınde üş bölmelı päterge qol jetkızdık. Memlekettıŋ köp balaly otbasylarǧa jasap jatqan qamqorlyǧyn sezınıp jatyrmyz. Būl tūrǧyda el basşylaryna qala äkımıne, eldıŋ jaiyn oilaǧan azamattarǧa alǧys bıldıremız. Bız üşın Nūr-Sūltan qalasyna jetetın jer joq, qanşama igılıkter körıp jatyrmyz, qalamyzdyŋ künnen künge körkeigenı de bızdı quantady.
Möldır ÄMIRBEKOVA,
köpbalaly ana:
– Elordaǧa 2009 jyly köşıp kelgennen bastap memleket tarapynan äleumettık qoldau ärqaşan körsetılıp keledı. Qazır alty balam bar. 2014 jylǧy mamyr aiynda Elbasynyŋ qolynan Kümıs alqa marapatyn alǧan bolatynmyn. Bügınde balalarymnyŋ aldy oqu bıtırıp, öz aldyna otau tıgıp te ülgerdı. 2012 jyly üi kezegıne tūrǧan edım, biyl mıne, köpten kütken quanyşqa da qol jetkızıp, üş bölmelı päterge ie boldyq. Osyndai mümkındık berıp jatqany üşın Memleket basşysyna da, qalalyq äkımdıkke de alǧysym şeksız.
