Mektep reitingı üşın pedagogqa qysym körsetılmesın
Otandyq pedagogikadaǧy negızgı problemalardyŋ bırı retınde Prezident mūǧalım märtebesınıŋ qoǧamda tömen ekenıne toqtaldy:
– Byltyrǧy «sertifikattau» nätijesınde pedagogtardyŋ 35 paiyzy şektı deŋgeiden öte almai qaldy. Mūǧalımderdıŋ daiyndyq deŋgeiın baǧalaudyŋ oŋ ideiasy salǧyrttyqpen ärı bırjaqty jüzege asyryldy. Osyndai kvazireformalar mūǧalım mamandyǧy märtebesınıŋ tömendeuıne alyp keledı. Pedagogtardyŋ eŋbek jaǧdailary da baqylauşy qūrylymdarǧa arnalǧan esepterdıŋ tūraqty türde ūlǧaiuynan aitarlyqtai naşarlai tüsedı.
Būdan soŋ Memleket basşysy jaŋartylǧan bılım mazmūny aiasyndaǧy bılımdı baǧalau jüiesı de pedagogtarǧa psihologiialyq jükteme bolyp otyrǧandyǧyn jetkızdı.
– Terıs nätije bolǧan jaǧdaida pedagog oqu ornynyŋ basşylyǧy tarapynan qysymǧa ūşyrap jatady. Sebebı tömen baǧa mektep reitingıne terıs äserın tigızedı. Baǧalau jüiesınıŋ qajet ekendıgı sözsız. Bıraq būǧan salmaqty ärı obektivtı türde qarap, pedagogtarǧa qysymdy boldyrmau qajet. Jergılıktı äkımdıkter özderınıŋ ökılettıkterın jiı asyra paidalanyp, bılım beru jüiesıne eşqandai qatysy joq türlı şaralarǧa, äkımşılık maqsattarǧa mūǧalımderdı jūmyldyru täjıribesı de tyiylmai otyr. Ükımetke atalǧan problemalardy şeşu boiynşa şūǧyl, tıptı tübegeilı şaralar qabyldaudy tapsyramyn, – dedı Qasym-Jomart Toqaev.
«Mūǧalım märtebesı turaly» zaŋ aldaǧy jyly küşıne enedı
Joǧarydaǧy jaittardy aita kele Prezident mūǧalımderdıŋ eŋbekaqysy eŋ tömengı ailyqtardyŋ bırı bolyp tūrǧanyn, ekonomikadaǧy ortaşa eŋbekaqynyŋ 65 paiyzyn ǧana qūraitynyn mälımdedı. Ol aldaǧy uaqytta qabyldanatyn «Mūǧalım märtebesı turaly» zaŋda osy mäseleler eskerılıp, pedagogtardy qoldau şaralary qarastyrylatynyn aitty. Mysaly, atalǧan zaŋ jobasynda synyp jetekşılık jäne däpter tekseru jūmystaryna ekı ese kölemdegı üsteme aqy töleu, barlyq pedagogtyŋ demalys merzımın 56 künge deiın ūzartu, magistr därejesı üşın qosymşa aqy töleu sekıldı şaralar bar.
Sondai-aq Memleket basşysy Ükımetke bılım jüiesıne bılıktı mamandar tartu maqsatynda jäne pedagogtardyŋ märtebesın köteru üşın mūǧalımderdıŋ eŋbekaqysyn 4 jyldyŋ ışınde 2 esege arttyrudy mındettedı.
Konferensiiaǧa qatysqan QR Premer-ministrınıŋ orynbasary Gülşara Äbdıqalyqova öz kezegınde «Mūǧalım märtebesı turaly» zaŋnyŋ qaşan qabyldanatynyn habarlady:
– Osy zaŋdy jaqyn uaqytta, 1 qyrküiekke deiın Parlamentke engızuımız kerek. Sondyqtan ministrlıkke 1-2 aptanyŋ ışınde Parlamentke engızu turaly tapsyrma beremın. Bırınşı qaŋtarǧa deiın būl zaŋdy qabyldauǧa negızgı mümkındık bar dep oilaimyn, – dedı ol.
ŪBT elektrondy formatqa köşırıluı mümkın
Jiyn barysynda Bılım ministrı Ashat Aimaǧambetov barşa oquşy üşın özektı mäsele – mamandyq taŋdauǧa qatysty şaralardy erte jastan, dälırek aitqanda, 7-synyptan bastau kerektıgıne toqtaldy.
– Bügıngı taŋda mamandyqty aiqyndaudyŋ sipaty mynadai: JOO-lar men kolledjder oquşylarǧa tek 11-synypta qysqa nemese köktemge taiau kelıp, oqu ornyn jarnamalaidy. Al ol uaqytta oquşy özınıŋ keleşektegı mamandyǧyn taŋdap ta qoiady. Būl mamandyqty aiqyndau emes. Bızdıŋ oiymyzşa, mamandyqty aiqyndau jetınşı synyptan bastaluy kerek. Iаǧni, aldyn ala profdiagnostika jürgızılıp, qajettı şaralar qabyldanuy tiıs, – dedı Bılım jäne ǧylym ministrı.
Osy oraida atalǧan vedomstvo basşysy ŪBT-ǧa qatysty da bırqatar özgerıster boluy mümkın ekenın tılge tiek ettı.
– Oquşylar testıleuge telefon alyp kırıp, özınıŋ bılımı jäne daǧdysymen emes, basqa qosymşa qūrylǧylardyŋ kömegımen köbırek ball enşıleudı oilaidy. Sondyqtan Ūlttyq bıryŋǧai test tapsyrudy bırtındep elektrondy jüiege köşırudı josparlap otyrmyz. Bızge ŪBT granttardy böludıŋ aşyqtyǧy men ädıldıgıne kepıldık beruı qajet, – dedı ol.
Ahmet Baitūrsynovtyŋ ädıstemesı negızındegı «Älıppe» engızıledı
Ashat Aimaǧambetov «Älıppe» oqulyǧyna qatysty mäselenı de erekşe atap öttı:
– «Älıppe mäselesın köpten berı ūstazdar bolsyn, ata-analar bolsyn, köterıp jür. Būl – öte maŋyzdy problema. Bız älıppenı qaitaru kerek dep esepteimız, – degen ol bügıngı taŋda baspalar bırneşe nūsqasyn şyǧarǧanyn, bıraq olardaǧy ädıstemenıŋ qisynǧa kelmeitının jetkızdı.
– Älıppe – täjıribe jasaityn alaŋ emes. Bızde baiaǧydan naqty qazaq tılıne beiımdelgen ädısteme bar. Ol – Ahmet Baitūrsynovtyŋ ädıstemesı. Sondyqtan eşteŋenı oidan şyǧarmai, osy ädıstemenıŋ negızınde jūmys jürgızetın bolamyz. «Älıppe» 2021 jyly özderıŋızge jaqsy tanys qazaq tılıne beiımdelgen Ahmet Baitūrsynovtyŋ ädıstemesı negızınde engızıledı, – dedı ministr.
Aqyly olimpiadalar bolmauy kerek
Tamyz konferensiiasynda mektepterde ötetın aqyly olimpiadalardyŋ ötkızıluı turaly da söz qozǧaldy. Būl turasynda Bılım jäne ǧylym ministrı:
– Bügınde aqyly baiqaular köbeiıp kettı. Ata-analar keide amalsyz soǧan balalaryn qatystyruǧa mäjbür. Ol baiqaulardyŋ keibırınıŋ mülde paidasy da joq. Keibır internet olimpiadalarda tapsyrmalardy qaǧazǧa basyp, üiıne alyp qaitqan bala bükıl otbasy bolyp sony şeşıp, aqyry qandai da bır oryn alady. Būl qanşalyqty paidaly, qanşalyqty dūrys? Sondyqtan olimpiadalar boiynşa, Bılım jäne ǧylym ministrlıgınıŋ ūstanymy bar – mektepterde qazırgıdei köp ärı aqyly formatta olimpiadalar bolmauy kerek. Olimpiadalar men baiqaular kerek. Bıraq būl rette ministrlık tarapynan naqty reglament bolady, – dedı.
Balalarǧa zorlyq jasau ısterınde taraptarǧa tatulasu qūqyǧy berılmeuı tiıs
Dästürlı jiynda QR Bala qūqyqtary jönındegı uäkıl qyzmetıne jaqynda ǧana taǧaiyndalǧan Arujan Sain da söz söilep, elımızde balalarǧa jasalǧan zorlyq-zombylyq jaǧdaiyn boldyrmau maqsatynda bırqatar ūsynys bıldırdı.
– Prezidenttıŋ aldaǧy Joldauynda bız osyǧan deiın joldaǧan ötınışterımız eskerıler degen ümıttemız. Atap aitqanda, oblystyq deŋgeiden tömengı auqymdaǧy öŋırlerde balalarǧa jasalǧan zorlyq-zombylyqqa qatysty qylmystyq ısterdı qazbalau qajet dep oilaimyz. Ondai ısterdıŋ qūjattamalary, proseduralary jäne ol ısterdıŋ jabyluy oblystyq Prokuratura men IID basşylarynyŋ sanksiialary arqyly jürgızılıp otyrǧan. Äsırese, «ışkı bailanys» küşeiıp ketken auyldar men audandarda ondai ısterdıŋ būryn jabylyp qalyp otyrǧanyn bıldık, – dedı ol.
Bala qūqyqtary jönındegı uäkıldıŋ aituynşa, balalarǧa jasalǧan kez kelgen zorlyq-zombylyqqa qatysty jazany küşeitıp qana qoimai, mūndai ısterge kelgende taraptarǧa tatulasu mümkındıgın bermeu kerek.
– Öitkenı mūndai ısterge kelgende otbasylarǧa qoqan-loqy körsetu nemese aqşa berıp qūtylu jaǧdailarymen betpe-bet kelıp otyrmyz. Aqyry zardap şekse de jäbırlenuşı tarap aryzyn qaitaryp alady. Osylaişa, balalardyŋ qūqyǧy qorǧalmaidy. Älbette, balalarǧa jasalǧan zorly-zombylyq qylmysyna kedergı keltırgenderge jauapkerşılık jükteluı kerek. Äitpese būl prosestı toqtata almaimyz, – dedı Arujan Sain.
