Aǧymdaǧy jyldyŋ 21 qazanyndaǧy jaǧdai boiynşa elordanyŋ jergılıktı atqaruşy organdaryndaǧy komissiialarǧa jalpy somasy 109 mlrd teŋgenı qūraityn barlyǧy 8 494 ötınış kelıp tüsken.
Arnaiy komissiianyŋ şeşımımen bügınge deiın tüsken ötınışterdıŋ 3 545-ı qanaǧattandyrylyp, 37,3 mlrd teŋgenıŋ 7 676 nysany zaŋdy türde tırkeuge alynǧan. Zaŋdastyrylǧan mülıkterdıŋ 3 973-ı – tūrǧyn üiler bolsa, qalǧany – kommersiialyq jäne basqa maqsattaǧy nysandar. Sonymen qatar, 5 zaŋdy tūlǧanyŋ qatysu ülesı 457,9 mln teŋgenı qūraidy.
Sondai-aq, mülıktı zaŋdastyru nauqany bastau alǧaly berı qarjyny jariia etu boiynşa 494,2 mln teŋgege 479 arnaiy deklarasiia tapsyrylǧan. Taǧy 8 mln 110 myŋ teŋgenıŋ qūndy qaǧazdary jariia etıldı. Qabyldanǧan deklarasiialar boiynşa kelıp tüsken qarjylar ekınşı deŋgeilı bankterde aşylǧan aǧymdyq esepşottarǧa audarylyp, zaŋdastyrylyp jatyr.
Kelıp tüsken ötınışterdıŋ basym bölıgı Almaty audanynyŋ tūrǧyndaryna tiesılı. Astana qalalyq Qarjy basqarmasynyŋ mälımetınşe, mülıktı jariia etu nauqany bastalǧaly berı osy audanda jalpy somasy 59,2 mlrd teŋgenı qūraityn 3 939 ötınış kelıp tüsken. Al Esıl audanynyŋ äkımdıgıne 31,3 mlrd teŋgenıŋ 1 439 ötınışı joldansa, Saryarqa audandyq komissiiasy da 18,5 mlrd teŋgenıŋ 3 116 ötınışın qarap ülgergen. Al jalpy el aumaǧynda jyljymaityn mülık, aqşa, baǧaly qaǧaz – barlyǧyn qosqanda 2,8 trln teŋgeden astam qarjy zaŋdastyryldy. Onyŋ 1 917,8 mlrd teŋgesı – qolma-qol aqşa. Qalǧany – jyljymaityn mülık, zaŋdy tūlǧalardyŋ jarǧylyq kapitalyndaǧy qatysu ülesı jäne qūndy qaǧazdar. «24 qazanǧa deiıngı esep boiynşa Memlekettık kırıster organdary men Mülıktı zaŋdastyru jönındegı komissiiaǧa jalpy elımız boiynşa barlyǧy
3 170 642,6 mln teŋge somasynda 119 487 ötınış (deklarasiialar) tüsken. Būlardyŋ 110 myŋnan astamy el aumaǧynda tırkelgen mülıkterge qatysty bolsa, 200-ge juyǧy – şet elde tırkelgen nysandar. Barlyǧy 109 myŋnan astam mülık zaŋdy türde tırkeuge alyndy» delıngen Qarjy ministrlıgınıŋ mälımetınde.
Jyljymaityn mülıktı jariia etu üşın salyq organdaryna (jeke tūlǧalar tırkelgen jerı boiynşa, zaŋdy tūlǧalar memlekettık tırkeluı boiynşa) ekı dana ötınış, alymnyŋ tölengenın rastaityn jäne jeke basyn kuälandyratyn qūjat ötkızesız. Al zaŋdy tūlǧanyŋ ökılderı üşın zaŋdy tūlǧanyŋ memlekettık tırkelu turaly kuälıgı, salyq töleuşı kuälıgınıŋ notariatpen kuälandyrǧan köşırmelerın jäne olardyŋ ökılettıgın rastaityn qūjattar qajet. Şet tılde resımdelgen qūjattar memlekettık tılge nemese orys tılıne notariat kuälandyrǧan audarmasymen tabys etıluge tiıs.
Astana qalalyq Kırıs departamentınıŋ bölım basşysy:
– Būl – azamattarǧa da, memleketke de tiımdı şara. Aksiianyŋ negızgı maqsaty kırıs közderın jasyryp, zaŋdy ekonomika ainalymynan tys, iaǧni köleŋkelı jolmen ainalymda jürgen mülıktı zaŋdastyru bolyp tabylady. 2014 jyldyŋ 1 qyrküiegıne deiıngı uaqyt aralyǧynda zaŋsyz jolmen kelgen barlyq tüsımderden
paida tapqan bolsaŋyz, aǧymdaǧy jyldyŋ soŋyna deiın ony eş alaŋsyz zaŋdastyryp aluǧa mümkınşılıgıŋız bar. Taǧy bır aita keterlıgı, zaŋdastyrylǧan mülık pen aqşa salyq alu maqsatynda kırıs bolyp eseptelmegendıkten, tabys salyǧy salynbaidy. Tek Qazaqstannan tys jerlerdegı mülıktı jariia etu üşın 10 paiyzdyq alym alynady. Onyŋ üstıne qūzyrly organdar mülkın zaŋdastyruşy azamat jaily aqparattardyŋ qūpiialyǧyn qamtamasyz etuge de kepıldık beredı.
Bürkıt NŪRASYL
