Oralbailar mūraty – Olimpiada oljasy

Qazaq sportynda egız sportşylar az emes. Mäselen, Serık jäne Erık Qonaqbaevty jaqsy bılemız. Ekeuı bırdei sport jolyn qualamasa da, bırı – belgılı ǧalym, ekınşısı äigılı boksşy boldy. Gennadii jäne Maksim Golovkin ringte talai qarsylasynyŋ mysyn basty. Sol sekıldı astanalyq Nūrbek pen Aibek Oralbaidy qazaqstandyq janküierler jaqsy bıledı. Qos sportşy el namysyn Aziia jäne Älem chempionatynda abyroimen qorǧap, tabysty öner körsetıp jür. Jaqynda Ammanda bairaǧy köterılgen qūrlyq bäsekesınde ekeuı de oljaly oraldy. Oǧlandarǧa arnaiy qonaqqa baryp, sporttaǧy jetıstıgı jaily bıldık.

Şaŋyraq iesı Rekeŋ – Rahat Quandyqov aqjarqyn azamat eken. Tördı ūsyndy. Jas kezınde erkın kürestı serık etıptı. Ekeu­mızdı sporttyŋ osy türı ruhani jaqyndastyryp, äŋgımemızdı jarastyryp jıberdı. Ortaq äŋgıme – sport. Ūldarynyŋ sporttaǧy jetıstıgı turaly sūradyq.

– 2009 jyly boks zalyna apardym. Bılıktı bapker Asqar Erkebaevtıŋ qol astynda bokstyŋ älıppesın üirenıp, şeberlıgın şyŋdai bastady. Eŋbek eş ketpei, köp ūzamai öz nätijesın bere bastady. Şu qalasynda respublikalyq turnir ötıp, alǧaş ret 34 kelı salmaqta Nūrbek, 36 kelıde Aibek ringke şyqty. Ekeuı de jaqsy öner körsettı. Sodan berı ūldarym jarys alaŋyna şyqqanda taqymymdy qysyp, janküier bolamyn, – deidı tıleuqor äke.

2022 jyldyŋ 30 qazan 13 qaraşa aralyǧynda İordaniianyŋ ortalyǧy Amman qalasynda Aziia boks konfederasiiasy (ASBC) qūrlyqtyŋ üzdıkterın anyqtady. Būl synda Nūrbek – 80 kelıde, Aibek 92 kelı salmaqta synǧa tüstı.

– Ekı ūlym öte namysşyl. Bır-bırın ruhani qoldap, demeu körsetıp jüredı. Olardyŋ sporttaǧy jetıstıgınıŋ bır syry osynda. Olimpiadalyq siklda turnirlerde joǧary körsetkış körsetu oŋai emes. Sportşylar qanşama ter tögedı. Tehnikasyn jetıldırıp, taktikasyn şyŋdaidy. Aziia chempionaty Nūrbekke de, Aibekke de ülken syn alaŋy boldy. Şükır, ekeuı de senımdı aqtady, – dedı Rahat Quandyqov.

2022 jyl. 7 qaraşa. Rahattyŋ özı Astanada bolǧanymen, köŋılı Ammanda. Öitkenı şarşy alaŋǧa Nūrbek köterılıp, 1/4 finalda Tailand ökılı Jongodjo Veeraponmen qolǧap tüiıstırdı. 2018 jyly Tailandta ötken Aziia chempionatynyŋ aqtyq synynda ekeuı kezdesıp, töreşılerdıŋ şeşımımen jarys qojaiyny jeŋımpaz atanǧan-dy. Jalpy Jongodjo oŋai şaǧylatyn jaŋǧaq emes. Serbiiada ötken Älem chempionatynda qola jüldenı qanjyǧasyna basqany taǧy bar. Būl joly aianyp qaluǧa äste bolmaidy. Revanş alu maŋyzdy. Şielenıstı jekpe-jekte Nūrbektıŋ baǧy basym boldy. Söitıp, jartylai finalǧa joldama aldy.

Jartylai finalda Nūrbektıŋ joly bolmady. Negızı, jekpe-jek öte şielenıstı öttı. Qaisysyna jeŋıstı berse de jarasady. Teŋ ötken kezdesude töreşılerdıŋ büiregı taǧy da alaŋ iesıne būrdy ma, ol jaǧy bızge belgısız, äiteuır iordaniialyq Hussein İaşaiştıŋ qoly joǧary köterıldı. Esep 3:2. Qola medal qaltada.

Al 92 kelı salmaqta şyqqan Aibektıŋ bırınşı qarsylasy Ündıstan boksşysy Iodvare Thipsatch boldy. Tūlǧasy myǧym, qoldary da ūzyn ündıstandyq boksşy solaqai eken. Mūndaida saqtanyp jürıp, sauatty öner körsetu maŋyzdy. Eger jaŋylyssaŋ, jūdyryq darytsaŋ, ūtyldym dei ber. Aibek aldyn ala bapkerlerınıŋ bergen baǧdary boiynşa sol qolyn ünemı qaǧyp, jaqyn qaşyqtyqta bokstasuǧa män berdı. Ūrymtal sätte aşyq tūsyn tauyp, auyr soqqysyn däl tigızdı. Iodvare nokdaun aldy. Töreşı esep aşty. Janküier toly zal du ete qaldy. Aibek taǧy da şabuyldy üdete tüsıp, yŋǧaily sätte soqqysymen qarsylasyn taǧy da edenge otyrǧyzdy. Äuesqoi boksta nokdaun men nokaut – sirek bolatyn qūbylys. Amman törındegı janküier Aibektıŋ şeberlıgıne tamsanyp, şynaiy yqylaspen qūrmet körsetıp jatty. Ündı boksşysy 9 minut ışınde üş ret nokdaun alyp ülgerdı. Aibek aiqyn basymdylyqpen jeŋdı.

Odan keiın irandyq Tufan Şarifinamen qolǧap tüiıstırdı. Ol jekpe-jektı öte saq bastap, mūqiiat qorǧanyp, Aibektıŋ qapy keter sätın aŋdydy. Bıraq irandyqtyŋ mänerın zerttep şyqqan qazaqstandyq boksşy taktikalyq şeberlıgın baiqatty. Tufannyŋ tura soqqan soqqylaryn kütedı de, lezde qarsy ūmtylyp soqqyny jambyrşa jaudyrady. Töreşıler Aibektıŋ myqty ekenın moiyn­dady. Esep: 5:0.

Aqtyq bäsekede onyŋ qarsylasy özbekstandyq – Madiiar Saidrahimov. Būl ekeuı – Parij Olimpiadasynda altynǧa ümıtker boksşy. Sol sebeptı bokstyŋ syr-qyryn jetık meŋgergen bılıktı mamandardyŋ nazary 92 kelınıŋ finalyna audy.

Qūrlyq jäne Älem chempionatyna elder osal sportşysyn qospaidy. Jülde aluǧa qauqarly, talai synnan sürınbei ötken myqtylarynan ümıt kütedı. Madiiar da – sondai myqtynyŋ bırı. Ol Älem chempionatyna qatysyp jülde alǧan. Sol joly Aibekten ailasyn asyrǧan edı. Endı Aibekke jeŋıluge jol joq. Ekınşı jaǧy, ekı salmaqta özbekstandyqtar qazaq boksşysynan basym tüstı. Būl joly ūtylsa, azamattyqqa syn, sosyn komandalyq esepte Özbekstandy alǧa şyǧaryp alamyz. Bapkerler psihologiia­lyq tūrǧyda osyndai baǧyt-baǧdar berdı. Ne bel, ne belbeu ketedınıŋ naq özı, osy!

Özınıŋ önerımen iordaniia­lyqtardyŋ nazaryn baurap alǧan Aibek öz-özıne senımdı şyqty. Janary ottai janyp, qarsylasynyŋ mysyn basty. Aŋdysyp köp jürgen joq. Aşyq aiqasqa kırısıp te kettı. Aibek bırınşı nömırmen qozǧalyp, qarsylasyn ringtıŋ tört būryşynda qualap jürıp, soqqylady. Nätijesınde esep – 5:0. Söitıp, Serbiiada ketken esenı qaitardy.

Jeŋıs – qazaqtykı! Jeŋıs – Qazaqstandykı!

Şynynda, Aibektıŋ jeŋısınen keiın Qazaqstan qūramasy Özbekstannyŋ aldyna şyǧyp, jalpy komandalyq esepte köş bastady.

– Negızı, ringte öner körsetu oŋai emes. Bırınşıden, körer­mennıŋ abyr-sabyr qoldauy sportşynyŋ mysyn basady. Ekınşıden, qarsylasyn qandai syi daiyndap kelgenın bılmeisıŋ. Mūnyŋ bärı adam jüikesıne auyr jük tüsıredı. Äp-degennen sätsızdıkke ūşyrasa saǧy synyp, mümkınşılıgınen tömen nätije körsetetınder az emes. Tıptı psihologiialyq tūrǧyda būrynǧy babyna kele almai, sportty erte tastaityndar köp. Al boksta bır jeŋılısten soŋ-aq janküierlerdıŋ qatarynan oryn alasyŋ. Kelesı jarysta ketken esenıŋ ornyn toltyru tıptı de qiyndai tüsedı. Eger bapkerler kezektı ret senım artsa, köp küş-jıger, qairat jūmsauǧa tura keledı. Mıne, menıŋ şäkırtterım osyndai jauapkerşılıktı jaqsy tüsınedı. Ammanda jaqsy öner körsettı. Aldaǧy turnirlerge daiyndyqty üdetemız, – deidı qos boksşynyŋ bapkerı Asqar Erkebaev.

Nūrbek te, Aibek te jeŋıs pen jeŋılıs alma-kezek keletının aityp, aldaǧy bairaqty bäsekelerge daiyndyqty küşeitetının söz ettı.

– Sary qūrlyqtyŋ myqty boksşylary jinalǧan chempionatta qola medalǧa qol sozdym. Turnirge jaqsy daiyndyqpen barǧan edım. Sättılık jetıspedı. Aldaǧy ırı jarystarǧa daiyndyqty jalǧastyryp, qolany altyn medalǧa almastyrudy oilaimyn. Maqsat – Olimpiada oiyndarynda jülde alu! Būl oŋailyqpen kelmeitının de jaqsy bılemız, – deidı jıgerlı Nūrbek.

Egızder jastar arasyndaǧy Älem chempionaty men Olimpiada oiynynda öner körsetıp, Änūrandy şyrqatqany älı esımızde.

Olardyŋ 2018 jylǧy jetıstıgınıŋ özı nege tūrady?

2018 jyly 19-28 säuırınde Tailandta Aziia chempionaty bairaǧyn köterdı. 75 kelı salmaqta synǧa tüsken Nūrbek aqtyq bäsekede jarys qojaiyny Djongodjo Veerapon ese jıbergen-dı. Al 91 kelıde synǧa tüsken Aibek finalda Özbekstan ökılın Javohira Togaimurodov qualap jürıp sabap, altynnan alqa taqty.

Sol jyly 21-31 tamyzy aralyǧynda Vengriianyŋ Budapeşt qalasynda AIBA jastar arasyndaǧy Älem chempionatyn ötkızdı. Nūrbek 75 kelı salmaqta finalda reseilık Daniil Teterevtıŋ osal tūsyn tapsa, 91 kelıde baq synaǧan Aibek reseilık İgor Fedorovke ese jıberıp, kümıs medalmen şekteldı. Esesıne, 6-18 qazanynda Argentina elınıŋ astanasy Bue­nos-Aireste III jasöspırımder arasyndaǧy jazǧy Olimpiada oiyndarynda Aibek qarsylas şaq keltırmedı. Aqtyq synda aljirlık Mohammed Amin Hased aiqyn jeŋıp, Olimpiada chempiony atandy.

2019 jyly qos boksşy eresekter arasyna auysyp, özderınıŋ myqty ekenın däleldedı. Aldymen Spartakiada oiynynda, sosyn Qazaqstan chempionda top jardy. 2021 jyly el namysyn Serbiia­nyŋ Belgrad qalasynda ötken Älem chempionatynda qorǧady. Eresekter arasynda qatysqan alǧaşqy älemdık dodada täjıribe jetıspedı me, jüldesız qaldy. Onyŋ esesın Ammandaǧy Aziia chempionatynda qaitardy.

22 jastaǧy Aibek pen Nūrbek tehnikany jetık meŋgergen, bärınen būryn, bapkerlerdıŋ körsetken taktikalyq daǧdysyn däl oryndap, jeŋıske jetudıŋ syryn jaqsy bıledı. Eŋbekqor. Izdengış. Ringte batyl qozǧalady ärı şeşımtal. Jeŋıske degen jıgerı basym.

Mūny nege aityp otyrmyz? Qol sozym jerde Parij Olimpia­dasy tūr. Aǧaiyndy Klichkolar synda Oralbailar da oljamyzdy köbeitıp, älı Älem chempionaty men Olimpiada oiynynda kök bairaqty biıkke qalyqtatady.

– Bızdıŋ maqsat – Parij Olimpiadasynda top jaru. Būl jolda ter tögıp, el senımın aqtaǧymyz keledı, – dedı mūratşyl Aibek.

«El ümıtın er aqtar, Er ata­ǧyn el saqtar». Eskıden qalǧan estı söz egızderge qarata aityl­ǧandai.