«Astana aqşamy» gazetınıŋ ūjymy jaŋa jobany qolǧa aldy: «Bäiterek» tübındegı basqosu» (oqyrmandarǧa mälım, redaksiianyŋ jaŋa qonysy «Bäiterek» monumentınıŋ tübındegı «Nūrsaia-2» ǧimaratynda). Joba aiasynda jurnalister türlı sala mamandarymen bırlesıp, özektı, tüiındı taqyryptardy talqylamaq. Alǧaşqy otyrys «Otan – otbasynan bastalady» degen atpen Otbasy künıne arnaldy. Jiyndy aşqan «Astana aqşamy» gazetınıŋ bas redaktory Erbolat Qamen aldymen elordalyq basylymnyŋ tarihyna toqtalyp, jaŋa jobanyŋ maqsat-müddesın äŋgımeledı. Sonymen qatar, otbasy – qoǧamnyŋ eŋ negızgı äleumettık qūndylyǧy ekenın aityp, sol qūndylyǧymyzdyŋ qadasy nyǧaia tüsuı üşın önımdı pıkır bıldıru kerektıgın söz ettı.
Basqosuǧa qatysqan ardager ūstaz, bılım beru ısınıŋ üzdıgı Torǧai Qūdaşeva, psiholog Almat Säbitūly, «Miras-A» qaiyrymdylyq qorynyŋ prezidentı Serık Jüzbai jäne elorda tūrǧyny, abzal ana Baqytjamal Kärıbaiqyzy bala tärbiesıne, jas otbasylardyŋ jiı ajyrasuyna, erlı-zaiyptylar arasyndaǧy basqa da problemalarǧa qatysty oilaryn ortaǧa salyp, pıkır bölıstı.
Tılşı: Soŋǧy jyldary nekege tūrǧan jastardyŋ arasynda ajyrasqandardyŋ basymdyǧyn rastaityn resmi derekter bar. Aitalyq, azamattardyŋ hal aktılerın tırkeu qyzmetkerlerınıŋ mälımetınşe, biylǧy jyldyŋ bırınşı jarty jyldyǧynda jiyrma myŋ alty jüz (!) erlı-zaiypty aiyrylysqan. Ötken jyldyŋ säikes merzımımen salystyrǧanda ajyrasqandar sany 7,3 paiyzǧa artqan. Mūnyŋ sebebın, saldaryn qalai tüsındırer edıŋızder?
Torǧai Qūdaşeva: Eŋ bırınşı, otbasyndaǧy erlı-zaiyptynyŋ bır-bırıne syilastyǧy men süiıspenşılıgı bolu kerek. Sodan keiın bırlıgı men tatulyǧy qatar jüruı tiıs. Sonda ǧana ol janūianyŋ berekesı kıredı, keleşegı bolady.
«Tärbiesız berılgen bılım – adamzattyŋ qas jauy» deidı ǧoi. Tärbie men mınez de kerek būl tūrǧyda. Qazybek bidıŋ mynau naqyly bügıngıler ülgı tūtarlyq:
«Tatu bolsa – aǧaiyn jaqyn, aqylşy bolsa – apaŋ jaqyn, inabatty bolsa – kelın jaqyn, bauyrmal bolsa – ınıŋ jaqyn, sybailas bolsa – naǧaşyŋ jaqyn, erkeleitın nemereŋ jaqyn, öz ūrpaǧyŋ – şöbereŋ jaqyn, bärınen de ömırge äkelgen anaŋ jaqyn». Mıne, osyndai ǧibrattardy bılıp, ūǧyp ösken ūrpaq qana ajyrasuǧa, basqa da keleŋsız qadamdarǧa barmaidy dep oilaimyn.
Almat Säbitūly: Otbasynyŋ būzyluyna qoǧamdaǧy jahandanu, şet el qūndylyqtaryn sıŋıru faktorlary äser etedı. Alaida, ajyrasuşylardyŋ köbısınıŋ aitatyny: «Mınezımız kelıspedı». Iаǧni, ortaq mämılege kelulerı qiyn. Sodan keiın köp jas erlı-zaiyptylar bır-bırınıŋ aldaryna qoiǧan maqsattaryn tüsınbeitın siiaqty. Älgı jahandanu qūndylyqtary men qazaqi tärbienıŋ qarama-qaişylyǧy da otbasy şyrqynyŋ būzyluyna äser etedı. Būlarǧa äleumettık, äleumettık-ekonomikalyq jaǧdailardy qosyŋyz. Būl tūrǧydan aita berse, äŋgıme köp. Öitkenı, köpşılıgımız üisız-küisızdıktı, tūrmys tauqymetın, jūmyssyzdyqty bastan keştık, keşıp te jatyrmyz… Endı ekı jas, erlı-zaiypty osyndai qiyndyqtarǧa şydas berse, tözımdılık tanytsa, bırlesıp, bır-bırıne demeu bolsa, jarasyp keterı sözsız.
Mūnda jastardy da kınälauǧa bolmaidy. Sebebı, ata-analar, özımız ūl-qyzdarymyz qiyndyq körmesın dep, alaqanǧa salyp mäpeleimız. Mūnyŋ da otbasylyq ömırde kerı äserı zor. Qūda-qūdaǧilardyŋ arasyndaǧy qarym-qatynasty da şetkerı şyǧara almaimyz. Olardyŋ kikıljıŋı, talas-tartysy jas otbasynyŋ būzyluyna äkelıp soǧuy mümkın.
Menıŋ pıkırımşe, ajyrasu – düniejüzınde bar närse. Otbasynyŋ da ne bır türlerı paida boluda. Aitalyq, azamattyq neke, bauyrlasu… Ökınıştısı, mūndai jat dünieler qazaqqa sıŋısıp barady.
Torǧai Qūdaşeva: Men bır närsenı qosa keteiın, jastardyŋ jarasyp ketuı jūldyzdaryna da bailanysty keide. Jūldyzdary qarsy bolyp jatsa, bırge ǧūmyr keşulerı qiyn. Balyq Toqtymen, Taueşkı Mergenmen jūptasa almauy mümkın… Ärqaisysynyŋ özıne tän mınez-qūlqy, ıs-qimyly, ūstanymy bar.
Tılşı: Otbasynyŋ eŋ negızgı mındetı – bala tärbiesı. Konstitusiiamyzdyŋ 27-babynan da «Balalaryna qamqorlyq jasau jäne olardy tärbieleu – ata-ananyŋ etene qūqyǧy ärı mındetı» degen joldardy oqimyz. Al naryqtyq zamandaǧy ata-analardyŋ köbısı jūmysbasty ekenı bärımızge aian. Būl bala tärbiesıne kedergı bolyp otyrǧan joq pa? Nemese mektep jasyndaǧy bala tosyn oqiǧalarǧa ūryna qalǧan jaǧdaida nege bırınşı mūǧalımnen köremız?
Torǧai Qūdaşeva: Ärtürlı mūǧalım, ärtürlı ata-ana bar. Bıraq, tärbienıŋ bastauy mūǧalımde der edım. Balany oqytyp qana qoimai, tärtıbımen, mınezımen ainalysqany dūrys ūstazdyŋ. Būl – ata-ana tärbieden tysqary degen söz emes. Olar da balanyŋ bolaşaǧyna jauapty. Qazır köp ata-analarda «Men mūǧalımge aitqanymdy ıstetem» degen örkökırektık bar, būl – dūrys emes, mūǧalımge senu kerek, syilau kerek, mūǧalım men ata-ana balaǧa dūrys tärbie beru jolynda ortaq tıl tabysu kerek.
«Balaŋdy bes jasyna deiın hanyŋdai syila, on bes jasyna deiın qūlyŋdai jūmsa, on besten asqannan keiın syrlas, aqyldas» degen sözı bar qazaqtyŋ. Mūny da ūmytpaǧan dūrys.
Almat Säbitūly: Bala tärbiesı är otbasynda ärtürlı. Bır ata-ana qatal, bır ata-ana bos ūstaidy balasyn. Menıŋşe, tärbie üş ūǧymǧa kelıp tıreletın siiaqty: aqyl, parasat jäne ūstamdylyq. Osy üş qasiettı bala boiyna sıŋıre alsaq, jaqsy tärbie sol. «Balapan ūiada ne körse, ūşqanda sony ıledı», «Ne ekseŋ, sony orasyŋ» deidı ǧoi. Ata-ananyŋ körsetkenı de, ekkenı de sol üş qasiet bolsyn balasyna. Qosa aitarym, eŋbekke baulu.
Tılşı: Qoǧamdaǧy şielenıstı qarym-qatynastardy retteude qoǧamdyq ūiymdardyŋ rölı zor ǧoi. Elbasy Nūrsūltan Nazarbaev ta mūny eskerıp, ükımettık ūiymdardyŋ jūmysyn jetıldıru kerektıgın jiı aitady. Serık aǧa, Tölegen Aibergenovtyŋ «Ajyrasqandardy jüregımmen qaita qosyp…» degen öleŋındegıdei, sız basqaryp otyrǧan «Miras-A» qaiyrymdylyq qory ülken missiia atqaryp otyr. Öitkenı, qazır küieuı jeme-jemge kelgende senımsızdık tanytyp, tastap ketken jalǧyzbasty analar jeterlık. Solardyŋ säbiı köbıne perzenthanadan balalar üiıne ötıp ketıp jatady. Osyndai esepten bügınde jetımder de köbeiıp otyr. Mūny «äleumettık jetımdık» deidı. Osyndai äleumettık jetımdıktıŋ sanyn azaituǧa septesıp, balany ata-anasymen qaita tabystyryp jürgen ūiymsyzdar. Jalpy, jūmystaryŋyzdyŋ barysyn äŋgımeleitın kez kelgen sekıldı.
Serık Jüzbai: İä, joǧaryda sız aitqandai jaǧdailarda, ana balasynan bas tartqan mezette perzenthanadan bızge habar keledı. Tez arada baryp, anamen söilesemız. Sonda köpşılıgınıŋ aitatyny – «tūrmys auyr, asyrai almaimyn», «äkesı aldap kettı», «būl säbige äke-şeşem qarsy»… Bız basu aitamyz, şyǧar jol ızdeimız, bır jylǧa deiın qamqorlyǧymyzǧa şaqyramyz… Mıne, osyndai jūmystarymyzdyŋ nätijesı, qordyŋ qūrylǧanyna üş jyl bolsa, är jyl saiyn eluge juyq şaŋyraqqa säbilerın tabystap, tatulastyrdyq.
Statistika derekterıne süiensek, Qazaqstanda myŋnan asa tastandy bala bar eken. Astananyŋ özınde jüzdı şamalaidy. Bız öz jūmysymyzda perzenthanadan qanatymyzdyŋ astyna alǧan säbige azan şaqyryp, at qoiamyz, qyrqynan şyǧaramyz, besıkke salamyz, tūsauyn kesemız… Qazaqy räsımderdıŋ bärın-derlık jasaimyz.
Būl aitylǧandarmen qatar, osyndai jaittardyŋ aldyn alu şaralaryn da qolǧa alǧanbyz. Oqu oryndary studentterıne «Tärbie – taǧdyrym» qoiylymyn körsetemız. Jasandy tüsıktı azaitu, otbasyn saqtap qalu maqsatynda psiholog mamandarymyz arnaiy därıster oqidy. «Miras-nasihat» atty gazetımız arqyly da nasihat jūmystaryn jürgızemız. «Şaŋyraq» atty tanysu būryşymyz taǧy bar, ekı jartyny bır bütın qyludy mūrat etken būryştyŋ maŋyzy zor. Sür boidaqtar men kärı qyzdardyŋ sanyn azaituǧa septesedı elımızdegı. Quantatyny, «Şaŋyraqtyŋ» aiasynda bas qūrap, ajyrasyp ketkender kezdesken joq älı.
Tılşı: Kez kelgen otbasynda ydys-aiaq syldyrlamai tūrmaidy. Osyndai jaǧdailarda, basqa da tüsınıspeuşılıkterde otbasylardyŋ psihologtarǧa jügınuı qanşalyqty? Almat aǧa, aldymen sızdıŋ pıkırıŋızge qūlaq türsek.
Almat Säbitūly: Būl mäsele bızdıŋ elımızde ürdıske ainaldy deuge kelmeidı. Qatty küizelıske ūşyrap, şarasyz qalǧandar ǧana kelıp jatady, bıraq öte sirek. Bızde oryn alǧan taǧy bır ürdıs, «özım bılemdık pen özım şeşemdık» keŋ etek alǧan aramyzda. Onyŋ üstıne, myqty, täjıribelı psiholog mamandar da az Qazaqstanda.
Serık aǧamyzdyŋ bastaǧan jūmystaryna süisınıp otyrmyn. Rasynda, bır şaŋyraqty şaiqaludan saqtap qalu, bır säbidıŋ basynan jetımdıktı ysyryp tastau – menıŋ oiymşa, ülken erlık. Bız osyndai ırgelı ısterdı baǧalai almaimyz, ükımet tarapynan qoldai almaimyz.
Tılşı: Ras, «Miras-A» qory siiaqty ūiymdardyŋ arqasynda qaita tabysqan, säbiımen qauyşqan otbasylardan ūlttyŋ maŋdaiyna basar tūlǧa, el aǧasy, azamaty şyǧuy da mümkın ǧoi. Qazır otbasy mäselesımen ainalysatyn köp ūiym, psihologtar bır jaqty ǧana, köbıne äiel jaǧyn qorǧaştap, qazaq qoǧamyndaǧy äielderdıŋ rölın kemsıtuşılıkke balap jatady. Būl da tabystyrudan görı arazdastyruǧa aparatyn siiaqty…
Serık Jüzbai: Öz täjıribemnen aita keteiın, ajyrasqaly jatqan köp otbasy müşelerınen «ne boldy?» dep sūrasaŋyz, «ūrysyp qaldyq» deidı. Bolmaşy närse ǧoi. Bız mynany tüsındıruge tyrysamyz, mäselen, bır alaqanmen şapalaq ūra almaimyz, ekı alaqan bırıkkende ǧana ün şyǧady. Otbasynda da solai, qazaqtyŋ sözımen aitsaq, «bas ekeu bolmai, mal ekeu bolmaidy». Al, qandastarymyz psihologtarǧa jügınuge kelgende, «jyndy emespın ǧoi» deidı. Iаǧni, jyndylar ǧana psihologqa baratyn siiaqty… qoǧamda psiholog mamandyǧynyŋ maŋyzyn jetıldıru kerek ıspettı.
Almat Säbitūly: Otbasyn qūrǧan adamdar otau tıkken künnen bır-bırıne beiımdelu kerek. Būl ekı kezeŋge bölınedı. Bırınşısı, alǧaşqy bır-ekı jylda bır-bırınıŋ kemşılıkterın körmeu, syilau, tüsınısu. Ekınşı kezeŋı ekı jyldan keiın bastalady, iaǧni, bır-bırınıŋ boiynan mın ızdeu, qatelıkterın köre qalu, kınälau. Mūnyŋ özı bes jylǧa sozylady. Sol bes jylda bır-bırınıŋ älgındei kemşılıkterıne şydas berıp, tözımdılık tanytqan, beiımdele bılgen otbasy ǧana qatarǧa qosylyp ketedı de, köbısı «mınezımız jaraspady» dep ketıp qalatyny sodan. Statistikaǧa köz salsaq, ajyrasuşylardyŋ denı üilengenıne bes jyl bolmaǧandar ǧoi, odan keiıngıler arasynda sirek. Sol sirek ajyrasuşylardyŋ ışınde «bıreu toiyp sekıredınıŋ» kerı de bar. Öitkenı, «qazaq baiysa…» belgılı. Bıraq, bızdıŋ qoǧam bırneşe äiel aluǧa da erık berıp qoiǧan.
Tılşı: Europa elderınde otbasyn qūrudy josparlaǧandar aldymen profilaktikalyq tekseruden ötetın körınedı. Iаǧni, er men äiel medisina mekemelerınde arnaiy qaralady, bedeulık, belsızdık aurularynyŋ bar-joǧyn anyqtap alady, psihologtarmen keŋesedı. Al, bızdıŋ elımızde būl mäsele eleusız qalǧan, nemqūraidy qaraimyz, ūiat köremız. Bälkım, Qazaqstanǧa da sondai ürdıs nemese zaŋ kerek şyǧar?..
Almat Säbitūly: Şaŋyraq kötergelı jatqan er men äieldıŋ psiholog aldyna kelıp, mınezderın, bır-bırımen qarym-qatynasyn bılıp, nietterın özgertkender osy uaqytqa deiın boldy. Būnyŋ alyp-qaşpa, aldamşy sezımnen aryltyp, aqylǧa, parasatqa jügındıretını sözsız. Menıŋşe, mūndai äreketterdı qazaqylandyru kerek siiaqty, mūsylmanşylyqpen şatastyrmaiyq. Şet elderde öitıptı, büitıptı dep elıktemei, özımızdıŋ salt-sanamyzǧa negızdegenımız dūrys būl ürdıstı. Sonda ǧana jaqsy nätijesın köre alamyz.
Serık Jüzbai: Jan-jaqtan köp aqparat ala berudıŋ de ziiany bolady. Mysaly, balaǧa tättını bersek, ol üirenıp ketedı de, tılın uyltady ǧoi. Sol siiaqty özgenıŋ qaŋsyǧyna jarmasa bergenımız, bırde bolmasa bırde zaharyn töge salady. Eŋ bastysy, bız özımızdıŋ qanymyzǧa sıŋgen ädetpen, saltpen sanasqanymyz jön. Sol arqyly ırgemızdı bekıtıp, keregemızdı keŋeite alamyz. Dese de, men bolaşaq erlı-zaiyptylardyŋ medisinalyq tekseruden ötıp, densaulyqtaryn büge-şügesıne deiın teksertıp alǧanyn qoldaimyn. Būǧan zaŋdyq tūrǧydan da qoldau bolsa deimın. Būl da köp şaŋyraqtyŋ şaiqalmauynyŋ kepılı.
Tılşı: Jıgıtterdıŋ jauapsyzdyǧynan, perzenthanada jalǧyz bosanǧan qyz säbiın ne ısteidı? Tūrmystyq ahualy tömendıgın aityp, jetımder üiıne ötkızedı dedık, iä. Mūny «Äleumettık jetımdık» deidı. Osyndai äleumettık jetımdıktı boldyrmaudyŋ, joiudyŋ qandai joldary bar?
Torǧai Qūdaşeva: Būl üşın äke-şeşe äu bastan qamdanuy tiıs. «Ūrpaqty qalai saqtaimyz, bolaşaǧymyzdy qalai jasaimyz?» degen saualdardyŋ törkınıne, baiybyna barǧany jön. Ar-namys aldynda özderın biık ūstasyn. «Üilenu – oŋai, üi bolu – qiyn». Qal-qadırlerınşe baiypty qadam jasasa, jetımdık te joiylady.
Tılşı: Keŋes ökımetı tūsynda köp balalylardy qyzmette ösıru, äleumettık järdemdesu, otbasylyq kikıljıŋderde joldastyq kezdesu, jinalysqa salu syndy şaralar bolatyn. Bälkım, bızge de sondai bır äreketter kerek şyǧar?.. Bälkım, sondai äreketter äleumettık jetımdıktı azaitar?..
Serık Jüzbai: Bızde bosanǧan analarǧa berıletın bırjolǧy järdemaqy qyryq myŋ teŋge bolsa, ai saiynǧy jörgekpūly – toǧyz myŋ teŋge. Ärine, mardymsyz ǧana qarajat, tükke jetkızgısız. Osyndai järdemaqylardyŋ mölşerın ūlǧaityp, bosanuǧa yntalandyru şaralaryn jetıldırsek, älgı problemanyŋ da salmaǧy azaiar edı. Resei, Qytai siiaqty memleketterde demografiiaǧa at salysqan otbasylarǧa joǧary deŋgeide qoldau körsetedı. Sondyqtan bolar, şet elderge baryp, bosanyp jürgen qaraközderımız bar aramyzda. Bır qaryndastyŋ Reseidıŋ azamattyǧyn alyp, sonda bosanyp, qomaqty aqşasyn alǧanyna özım kuä boldym.
Taǧy aita keteiın degenım, özge elderde, mäselen, Türkiiada ajyrasuǧa aryz tastaǧan erlı-zaiyptylarǧa sot bes (!) jylǧa deiın oilanuǧa uaqyt beredı eken. Būl da otbasynyŋ amandyǧyna, bırlıgıne, yntymaǧyna müddelı eldıŋ tırlıgı. Al, bızde bar-joǧy alty-aq ai, ary ketkende.
Tılşı: Işkı ıster salasynyŋ qyzmetkerlerı jasöspırımder qylmysynyŋ azaimai tūrǧanyn aityp, jiı dabyl qaǧady. Osy oraida, bızge balalarymyzdy imani tūrǧyda tärbieleu jetıspei jatqan bolar? Öitkenı, şariǧat zaŋdaryn bılıp jetılgen öspırım jaman ädetterden aulaq bolady deidı mamandar.
Baqytjamal Kärıbaiqyzy: Bız imandylyqqa köp nazar audarǧanymyz jön. Sonda bärımız aityp otyrǧan – balany tastau da, ajyrasu da, qyz balalarymyzdyŋ san soǧyp qalmauy da bolmas edı. Osy oraida aitaiyn, Allanyŋ eŋ ūnatpaityny – erlı-zaiyptylardyŋ ajyrasuy eken. Otbasynda eŋ bırınşı imandylyq tärbiesı kerek. Osylai ǧana ata-anany syilaimyz, jat qylyqtarǧa boi aldyrmaimyz, Alladan qorqamyz .
Qazırgı jastardyŋ qate basyp, ūrynularyna bızder kınälımız. Öitkenı, ol bala otbasynan şyqty. Balaǧa eşteŋenı üiretıp qajetı joq, ata-ana ne ısteidı, bala sony qaitalaidy. Sondyqtan, tärbienı özımızdıŋ äreketımızben, ısımızben beruımız kerek.
Serık Jüzbai: Osy jerde Mūhammed paiǧambarymyzdyŋ (s.ǧ.s.) bır hadisın aita keteiın. Allanyŋ Elşısıne (s.ǧ.s.) bır sahaba balasyn jetektep kelıp, «Menıŋ balam tättını öte köp jeidı, qoidyryp berıŋızşı» degen eken. Paiǧambar (s.ǧ.s.) balanyŋ basynan sipap, «Qyryq künnen keiın alyp kel» dep qaitaryp jıberıptı. Mejelı uaqytta qaita keledı älgı sahaba, paiǧambar (s.ǧ.s.) taǧy da balanyŋ basynan sipap, «tättını köp jei berme» deptı de, «qaita berıŋız» degen körınedı. Sonda sahaba tūryp, «Ua, Allanyŋ Elşısı (s.ǧ.s.) qyryq künnen keiın kel degendegı jasaǧan amalyŋyz osy ǧana ma?» dese, Mūhammed (s.ǧ.s.) «Qyryq kün būryn men de tättını jaqsy köretın edım. Ony balaǧa qalai qoi dep aitam. Al endı tättıden özımdı tyiyp, balaǧa tättını köp jeme dep aittym, būl sözım ötedı oǧan» degen eken. Mıne, keiıngı buyn jaqsy tärbielensın, önegelı bolsyn desek, aldymen özımız ülgı tanytalyq.
Tılşı: «Otbasy baqyty» degenımız ne, qalai tüsınemız? Osynyŋ aiasynda bügıngı otbasyndaǧy eŋ negızgı mäselenı de alǧa tartsaŋyzdar.
Torǧai Qūdaşeva: Jas erlı-zaiyptylar baqytty bolamyn dese, olarda aldymen bırlık, tatulyq, kısılık, syilastyq jäne keşırımdı bolu kerek. «Men bılemdıkke» salynbai, äke-şeşelerdıŋ tälımın boilaryna sıŋırgenderı jön. Sodan keiın, bılımdılık. Bılım: ömırde – joldas, qaiǧyda – dos, küreste – qūral.
Almat Säbitūly: Menıŋşe, otbasy müşelerınıŋ özara tüsınıstıgı, sol arqyly bır-bırıne aqyl, parasatpen qorǧan boluy – basty mäsele. Baqytqa da osylarmen jol tabady.
Serık Jüzbai: Bızge sabyrlyq jetpeidı. «Sabyr tübı – sary altyn» deidı. Sabyrdan ainymaǧan barlyq synnan sürınbei ötedı. «Oilan, dostym, oilanbasqa bolmaidy, oilanbasta jatqan joq pa bar qaiǧy» degen eken bır aǧamyz. Är qadamymyzdy oilana bassaq, qatelıkter de az bolady-au.
«Bäiterek» tübındegı basqosudyŋ» alǧaşqy otyrysynda köp oi, oryndy pıkırler, ūsynystar aityldy. Kökeige qonymdy mäseleler de köterılmei qalǧan joq. Tüigenımız, otbasy tynyştyǧy syilastyqta, bılımdılıkte, tatulyqta, keşırımdılıkte, imandylyqta jäne tözımdılıkte jatyr eken. Bala tärbiesınde de ata-ananyŋ mahabbaty men meiırımıne, qūştarlyǧyna, imandylyq şarttaryna süiengenımız jön. «Otan – otbasynan bastalady» degen sözdıŋ törkınıne üŋılsek te, öz jaqyndaryŋdy qalai süiseŋ, Otanǧa degen mahabbatyŋnyŋ sonşalyqty ekenın köremız.
Ashat RAIQŪL
