Apta basynda Tötenşe jaǧdailar komitetı 7-8 şılde künderı elımızde 20 adamnyŋ ajaly sudan kelgenın habarlady. Jan türşıktırerlık-aq derek!
Säl keiınırek baspasöz mäslihatyn ötkızgen IIM-nıŋ Tötenşe jaǧdailar komitetınıŋ töraǧasy Vladimir Bekker 9 şıldege deiıngı jaǧdai boiynşa elımızdegı su alaptarynda 137 adam qaitys bolǧanyn, sonyŋ ışınde 53-ı balalar ekenın mälım ettı.
Astanadaǧy tört bırdei balanyŋ suǧa batqany turaly aqparatty jany küizelmei oqymaǧan adam joq şyǧar. Künnıŋ ystyǧyna şydai almaǧan balalar qalaǧa jaqyn su qoimasyna baryp, rūqsat etılmegen jerden suǧa sekırgen. «Bız halyqqa osyndai qaiǧyly jaǧdailardy aşyq aitamyz, apattan saqtandyratyn aqparat taratamyz. Bıraq ahual kürdelı küiınde qalyp otyr. Şılde aiynda aua temperaturasy 30 gradustan asyp, kün qatty ysitynyn boljauda. Demek, şılıŋgır şıldenıŋ aptabynda suǧa şomylatyndardyŋ sany artady. Bızdıŋ boljauymyzşa, suǧa batqan adamdardyŋ sany da ösedı» dedı Vladimir Bekker.
Sonda deimız-au, «suǧa batatyndardyŋ sany ösedı» dep sūryqsyz statistikany jariialap, jantaiyp jata beremız be? Qyrşynynan qiylǧan balalardyŋ obaly kımge? Ärine, qarausyz qalǧan balanyŋ äke-şeşesı kınälı ekenı dausyz. Jaz kelse, balanyŋ aiaǧyn tūsap otyra almaisyŋ. Sudaǧy apattardyŋ aldyn alu üşın jürgızılgen şaralarǧa qaramastan, qara su «jūtqan» jandardyŋ ajalyna nemqūrailylyq, beiqamdyq, aşy sudy sımırıp alyp, suǧa tüsu sebep boluda. Qauıpsızdık erejelerı bolǧanyna qaramastan, adamdar rūqsat etılmegen, ömırıne qauıptı jerlerde suǧa şomyluda. Ne ısteu kerek? Menıŋşe, jaz ailary bastalmai tūryp üş ministrlık: Bılım jäne ǧylym, Densaulyq saqtau, Işkı ıster ministrlıkterı halyqqa jappai suǧa şomyluǧa qatysty saqtandyru därısterın jürgızuı kerek. Qajet bolsa, saqtyq erejelerı, tyiym salynǧan närseler jazylǧan jadynamalardy är mektepke, är synypqa, är üige taratqan dūrys. Būl jūmysqa BAQ-tardan görı, balalardyŋ özderı jiı «otyratyn» äleumettık jelılerdıŋ kömegın paidalanuǧa bolady. Mysaly, bır ǧana «Instagram.com» jelısınde 3,5 mln bozbala men boijetken tırkelıptı. Aqparat jäne kommunikasiialar ministrlıgınıŋ tapsyrysymen neşe türlı beinerolikter, nasihattyq paraqşalar şyǧaru kerek. Bır qynjyltatyny, bız alapat ört şyqsa nemese köp adam suǧa batsa, artynan sanymyzdy soǧyp, ökınıp otyramyz. Aityp kelmeitın apattyŋ aldyn aluǧa, odan jūrtty saqtandyruǧa şarasyzdyq tanytamyz…
