Etiud ūǧymy körkem ädebiette, beineleu önerı men muzykada, teatrda da keŋ qoldanylady. Ädebiette būl belgılı bır oqiǧadan nemese zattan avtordyŋ alǧan äserın qysqa da nūsqa, meilınşe däl suretteu degendı bıldıredı. Jazuşy Talǧat Keŋesbaevtyŋ «Qasqyrdyŋ suretı» etiudı – ūlttyq tanymmen astasqan tuyndy. Auylda ösken balanyŋ qalany jatyrqap, qasqyrdyŋ suretın körgendegı quanyşy – sol bala siiaqty jalaŋaiaq qyr keşken oqyrman janyna jaqyn körınıs. Şyǧarmany oqyp otyryp, sol balamen bırge auyldy saǧynasyŋ…
Qalanyŋ töbesıne mamyqtai qalqyp tüsıp kele jatqan myŋ million ūlpa qardy daladan asyǧyp jetken jelıkpe jel ūrşyqtai iırıp, etek-jeŋın jelpıldetıp, ükıdei ūşyryp, ala qūiyn mınezıne saldy. Aialdamada tūrǧan qara bala ainalasyna jautaŋ-jautaŋ etıp qaraidy. Baǧyty – bas poşta, ekı aialdamalyq jer. Auylyna hat salmaq. «Atau, eşkımdı tanymaityn qalaǧa nemenege alyp keldıŋ, auylda da mektep bar emes pe? Menı qaitadan alyp ketşı» degen joldardy jylap otyryp jazyp edı. Janyna bırneşe adam keldı. Auzy-basyn jiren jün basqan däu saryny baiqap qaldy. Yŋǧaisyzdandy. Ülken adamǧa amandaspaq boldy.
– Assalaumaǧaleikum, – dedı oŋ qolyn jüregınıŋ tūsyna qoiyp.
– Che nado tebe? – dep gür ete tüstı. Būǧan ala közımen qarap, jerge bır tükırdı. Qoinynda qybyrlaǧan bırdeŋesı bar. Qara bala şynynda da däu sarydan qorqyp qalyp edı. Yǧysyp şetke baryp tūrdy. Aialdamanyŋ yqtasyn jaǧynda kökjal qasqyrdyŋ plakaty ılıngen. «GDK rok-konsert, 18:00 ch. 16.12.1987 g.». Qara bala qasqyrdyŋ suretın körıp, däl bır tuysyn körgendei ıştei quanyp qaldy. «Äi, mynau bızdıŋ qoiǧa şabatyn kökjal ǧoi, atam tor aiǧyrǧa mınıp quǧan kezde Aqbaqai töbetımızben talasatyn qasqyr emes pe…». Osy kezde däu sarynyŋ qoinyndaǧy kışkentai küşık syrǧyp jerge tüstı de, qasqyrdyŋ suretıne qarap, al şäŋkıldep ürsın kep…
«Ti-ti, prekrati» dep däu sary qara balaǧa tüsınıksızdeu tılde söilei bastady. Jūdyryqtai Ti-ti şäŋk-şäŋk etıp bolmaidy. Bala aŋ-taŋ bop qarap tūr. Bır kezde jel üdei tüsıp, plakat jūlynyp kettı de, qardyŋ betımen syrǧyp, Ti-tiǧa jaqyndai berdı. Ol baiǧūs bolsa denesındegı bükıl tügı dırıldep, būtyna jıberıp qoidy da, būny kelıp panalady. Qara bala qosaiaqtai kışkentai küşıktı jerden jeŋıl köterıp, iesıne berdı.
Däu sary Ti-tidı qoinyna tyǧa saldy da, qara balaǧa raqmet aitqan joq. İesınıŋ jyly qoinynda tūrǧan Ti-ti ın auzyndaǧy küzendei basyn anda-sanda şyǧaryp qoiady. Közderı tüimedei jylt-jylt. Bıraq baǧanaǧydai şäŋkıldep ürgen joq. Juasyp qalypty.
Qar borai jauyp tūr.
Avtobus älı körıner emes…
Talǧat KEŊESBAEV
