Qazaq tılın qasterlegen Kuznesov

Jaqynda redaksiiaǧa bıreu «Astana aqşa­mynda» maqalamdy jariialaǧym keledı dep telefon şaldy. Aty Semen eken, bıraq qazaq­şaǧa sudai, bır orysşa qospasy joq. Jazǧany bırden qyzyqtyra kettı. Oqydym da, oqyrmanmen jüzbe-jüz tıldesuge asyqtym.

Özı Astanada tuyp-ösken, bılım alǧan. Qazaq tılı jäne ädebiet pänınıŋ mūǧalımı. Jastaiynan qazaq tılınen olimpiadaǧa qatysyp, ǧylymi jūmystarmen ainalysqan. Tıl meŋgeruge qūlşynysty oiatqan da – sol ūly mamandyqtyŋ iesı ūstaz. Qazırgı taŋda Semen Kuznesov taǧy bır mamandyqtyŋ tızgının ūstap, balalar üiınde zaŋger bolyp otyr. Astana äkımdıgıne qarasty mekemede balalardyŋ barlyq qūqyqtary saqtalǧan deidı ol. Jasöspırımderdıŋ qūqyǧyn qorǧau, äleumettık märtebesın ornatu jäne qūjat­tardy rä­sımdeu jūmystary – Semennıŋ moinynda.
2010 jyly Bılım jäne ǧylym ministrlıgınıŋ nūsqauy boiynşa balalardy äleumettendıru jūmysy qarqyndy atqarylyp kele jatyr. Ol degenımız bala­lar üiınıŋ tärbielenuşılerı jaqyn jerde ornalasqan mektepke baryp, el qatarly bılım ala alady. Bügınde jetkınşekter elordalyq №8 jäne №16 orta mektepterınde oqidy.
Semen balalar üiınen būryn mektepte ūstazdyqpen qatar äleumettık pedagog bolyp qyz­met atqardy. Elordalyq Käme­letke tolmaǧandardy beiımdeu orta­ly­­ǧynda da täjıribe ji­naq­tady. Tūrmysy naşar otbasylardan şyqqan balalarǧa qarailasu – jauapty ıs. Olarǧa qalaişa qol ūşymdy beremın, nendei kömek körsete alamyn degen saualdar kökeiınde jürdı. Dūrysy – sol mekemege baryp, jasöspırımdermen tıkelei jūmys ısteu boldy.
Balalardyŋ taǧdyryna eşkım nemqūraily qaramaityny anyq. «Asyrap alam deuşıler jiı kelıp tūra ma?» dep sūraǧanymyzda, Semen: «Bızdıŋ üide bırge tuǧan apaly-sıŋlı, aǧaly-ınılıler köptep kezdesedı. Balany tuysynan bölıp-jaruǧa qūqyǧymyz joq degende, bırazy bas tartady. Jaǧdailary kelmeidı» dep jauap berdı. Qalai bolǧannyŋ özınde, mekemedegı 118 balaǧa 52 tärbieşı bas-köz bolyp otyr.
Sabaqtan tys uaqytta Semen «Qazaqşaŋyz qalai?» degen üiırmenı jürgızedı. Fototılşı ekeumız sol sabaqtardyŋ bırıne qatysuǧa mümkındık aldyq. Oquşylarmen söilesudıŋ sätı de tüstı. Ūltyna qaramastan balalar qazaq tılınde erkın söileidı, eşqandai közboiauşylyq joq. Karina esımdı qyz «Süiıktı pänım – qazaq tılı» dep aǧynan jaryldy. Būl da Semennıŋ ūs­tazdyq qabıletınıŋ joǧary ekendıgıne dälel bolar.
Semennıŋ aituynşa, memleket qazaq tılın bırtındep üirenu üşın barlyq jaǧdaidy jasap otyr. Tıl bıludıŋ maŋyzdylyǧyn öz mysalynda nasihattap jür. Qazaq qyzyna üilenıp, otbasyn qūrdy. Jūbaiy Aisūlu – tarih pänınıŋ mūǧalımı. Sofiia esımdı qyzdary ösıp kele jatyr. Otbasynda tek qana qazaq tılınde söilesuge tyrysamyz deidı. Ata-jūrty orys bolǧanymen, qazaqtyŋ jerın öz Otanyndai köredı. Kezdesudıŋ soŋynda sary qazaǧymyz Semen Kuznesov «Qazaq dalasyna qai kezde de qaryzdarmyn. Menı jetıldırgen – osy ölke, osy topyraq. Menıŋ bügınım de, bolaşaǧymda da – Astana» dedı.

Güldana TALǦATQYZY