Qazır şetkı aimaqtar degen ūǧym joq

«Astana» telearnasy men «Elorda aqparat» JŞS-tıŋ bırlesken jobasy – «Elorda Live» baǧdarlamasynyŋ kezektı qonaǧy Almaty audany äkımınıŋ orynbasary Maqsat Samatūly audandy abattandyru, qardan tazartu, kögaldandyru, jaryqtandyru mäselelerıne qatysty sūraqtarǧa jauap berdı.

AULALARDYŊ 92 PAIYZY ABATTANDYRYLDY

– Osy künderge deiın Almaty audanynda qanşa aula abattandyryldy?
– Almaty audany aumaǧynda 755 köppäterlı tūrǧyn üi keşenı men 420 aula ornalasqan. Soŋǧy üş jylda atqarylǧan jūmystyŋ nätijesınde aulalardyŋ 92 paiyzy abattandyryldy. Sonyŋ ışınde biyl 87 aulany abattandyrdyq. Kelesı 2020 jyly 33 aulany abattandyrudy josparlap otyrmyz. Iаǧni jyl saiyn josparly türde tiıstı jūmystar jürgızılude. Aulalarda şaǧyn säulettık pışınder, balalardyŋ oiyn alaŋdary, futbol alaŋdary ornatylyp, asfalt töselıp, bruschatka salynyp jatyr. Būǧan qosa, kelesı jyly 7 gektardan asa aumaqty alatyn 15 qoǧamdyq aimaq abattandyrylady. Bız barlyq baǧyttar boiynşa jūmystardy josparlaǧanda audan tūrǧyndarynyŋ äleumettık jelıler, «Ikomek-109» qyzmetı arqyly kelıp tüsken pıkırlerın jäne olarmen jeke kezdesu barysynda, audan äkımınıŋ eseptık kezdesuı kezınde aitylǧan ūsynys­tardy esepke alamyz.
– aktaev9413: Men «İnternasionalnyi» tūrǧyn alabynyŋ tūrǧynymyn. Bızde abattandyru qaşan bastalady?
– Būl, sırä, Sütkent köşesınen kelıp tüsken sūraq boluy kerek. Onda №30 üi bar. Būl – Altai Seidırūly Nūr-Sūltan qalasynyŋ äkımı bolyp taǧaiyndalyp, qalany aralaudy bastaǧanda şahardaǧy özı alǧaşqy barǧan mekenjailardyŋ bırı. Osy aula ortaşa abattandyrylǧan dep aituǧa bolady. Mūnda ätkenşek pen balalardyŋ oiyn alaŋy ornatylǧan. Bıraq tūrǧyndar aulany qazırgı zamanǧa sai etıp abattandyrudy sūrap otyr. Bızde qazır şetkı aimaqtar degen ūǧym joq, Nūr-Sūltan qalasy ūǧymy ǧana bar. Osyǧan bailanysty qala äkımı būl aulany abattandyruǧa tapsyrma berdı. Būl jūmys kelesı jylǧa josparlandy. Aula abattandyrylady. Balalardyŋ oiyn alaŋy, ätkenşek jaŋartylyp, vorkaut trenajerlerın, futbol alaŋyn ornatudy tyrysamyz. Qazırgı kezde eskiz jobany äzırlep jatyrmyz. Tiıstı jūmystar ısteledı. Tūrǧyndarǧa uaiymdaudyŋ qajetı joq.

30 SPORT ALAŊY ORNATYLDY

– Abattandyru baǧyttarynyŋ bırı – aulalarda sport alaŋdaryn ornatu. Būl baǧytta jūmys qalai jürıp jatyr? Jaŋa tehnologiia­lardy qoldanyp jatyrsyzdar ma?
– Almaty audanynda 200-den astam sport alaŋy ornalasqan. Būl alaŋdar jyl saiyn jaŋartylyp, jaŋa alaŋdar ornatylyp jatyr. Osy jyldyŋ özınde 30 osyndai alaŋ ornatyldy. Būl – futbol, bas­ketbol, voleibol alaŋdary. Jaŋa tehnologiialar jaily aitatyn bolsam, qazırgı barlyq alaŋdardyŋ tösemderı rezeŋkeden jasalǧan. Ol jaŋbyrǧa da, aiazǧa da tözımdı keledı. Traktormen qardan tazartqanda rezeŋke tösemge eşqandai ziian kelmeidı. Kelesı jyly audan bo­iynşa, atap aitqanda, tūrǧyn alaptarda 40 sport alaŋyn ornatudy josparlap qoidyq. Bızde, jalpy, 6 tūrǧyn alap bar.
– Jalpy, Almaty audanyna qanşa sport alaŋy kerek?
– Qazırgı kezde audanda jöndeudı qajet etetın sport alaŋdary bar. Bız sondai 30 alaŋdy jöndeudı josparlap otyrmyz. Qala, onyŋ ışınde audan künnen-künge ösıp jatyr dep aituǧa bolady. Sol sebepten audanǧa älı 40 sport alaŋy kerek. Barlyq aulaǧa qarjymyz jetpeidı. Sondyqtan aldymen tozyǧy jetken aulalardy jöndeuge tyrysamyz. Tūrǧyndar da öz aulasyna mahabbatpen qarasa eken degen tılegımız bar.
– «Qazaqstan» sport keşenı janynda tamaşa balalar saiabaǧy bar. Bıraq balalar alaŋynyŋ tozyǧy äbden jetken. Ony jöndeu, qalpyna keltıru kerek siiaqty. Osy jūmystardy ısteu qaşan mümkın bolady?
– Mūndai mäsele bar ekenın bılemız. «Qazaqstan» sport keşenı janyndaǧy saiabaqty osy jyly jöndedık. Būryn ol «Studenttık» saia­baq bolyp atalatyn. Jastar jyly aiasynda onyŋ kelbetın özgerttık. Jaŋa zamanǧa sai trenajerlerdı ornattyq. Skeitdrom saldyq. Qaitadan kögaldandyrdyq. Saiabaqtyŋ aumaǧy – 750 şarşy metr. Balalar alaŋyn kelesı jyly mındettı türde jöndeimız. Qarjymyz bar, naqty jospar jasadyq, kün jylynǧanda jūmysqa kırısemız. Būǧan qatysty qala äkımınıŋ tap­syr­masy bar. Bır aita keterlıgı, biyl mūnda inkliuzivtı alaŋ aşyldy. Būl – erekşe qajettılıgı bar balalarǧa arnalǧan Nūr-Sūltan qalasyndaǧy jalǧyz alaŋ.

ŞAǦYN BAQTAR KÖBEIEDI

– Qazır qalada şaǧyn baqtar köbeiıp jatyr. Eskı ekı qabatty üiler sürılıp, bosap qalǧan aumaq güldendırılude. Būl baǧyt boiynşa qandai josparlaryŋyz bar?
– Almaty audanynyŋ özınde 6 saia­baq pen 21 şaǧyn baq ornalasqan. Kögaldandyru jūmysyna bız qatty köŋıl bölıp jatyrmyz. 2018 jyly Ş.Qūdaiberdıūly-Q.Rysqūlbekov köşelerı qiylysynda «Alma» şaǧyn baǧy aşyldy. Sondai jūmystar älı de jalǧasady. «Alma» şaǧyn baǧynyŋ maŋaiynda älı de bos oryndar bar. Kelesı jyly osy baqqa ūqsas taǧy bır nysandy aşudy josparlap otyrmyz. Ol «Almadan» kem tüspeidı. Naqty jobany jasadyq.
– Säniia: Men Q.Rysqūlbekov köşesınıŋ soŋǧy aialdamasy tūsyndaǧy «Solnechnyi gorod» tūrǧyn üi keşenınde tūramyn. Onyŋ janynda «Dostar» tūrǧyn üi keşenı ornalasqan. «Alma» şaǧyn baǧynyŋ salynǧanyna quanyp jürmız. Bıraq tūrǧyndar bos uaqyttaryn ötkızetın, demalatyn oryndar älı de jetkılıksız. Maŋaiymyzda halyq köp tūrady. Būl mäsele şeşıle me? Sony bılgım keledı.
– Osynyŋ aldyndaǧy sūraqta onyŋ jauabyn aittym. «Dostar» TK janynda Manas köşesı, 14/2 mekenjaiyndaǧy «Jasmin» tūr­ǧyn üi keşenı aumaǧynda igerıl­megen jer telımı bar. Kelesı jyly mūny igerudı bastaimyz.
– Jaiau jürgınşıler jolyn salu jūmysy qalai jürgızılıp jatyr?
– Jyl saiyn tiıstı jūmystardy ıstep jatyrmyz. Biyldyŋ özınde audanda 16 myŋǧa juyq şarşy metr jaiau jürgınşıler joly salyndy. Kelesı jyly jūmys jalǧasady. Audan aumaǧyn künde aralaimyz. Sol sebepten barlyq problemany bılemız.

QAR TAZALAU TEHNİKASY JETKILIKTI

– Biyl qys erte tüsıp, qar köp jaudy. Qar tazartu, sanitarlyq tazalau jūmystary qalai jürıp jatyr? Būl jūmystardy atqarǧanda aldaryŋyzdan qandai problemalar şyǧyp jatyr?
– İä, belgılı bır qiyndyqtar boldy. Bıraq bız qys mezgılıne da­iyn edık. Tehnika sany jetkılıktı. Almaty audanynyŋ özınde bır auysymda 300 arnauly tehnika jolǧa şyǧady. 500-den astam jol jūmys­kerı qar tazalaidy. Qys bastalǧaly 150 myŋ tekşe metr qar şyǧardyq. Būl jūmysta problemalar joq emes. Negızgı köşelerden qar şyǧaryldy. Bıraq qaŋtarylǧan kölıkter mäselesı bar. Köbımız köppäterlı üilerde tūramyz. Aulalardyŋ qaryn tazalauǧa sonda tūrǧan kölıkter kedergı keltıredı. Qar tazalau jūmys­taryn jasardan būryn būl turaly tūrǧyndarǧa habarlap, kölıkterın aludy, osy jūmystarǧa kedergı keltırmeudı sūraimyz. Bıraq mäsele sol küiınşe qalyp otyr.
– Aulalardy tazalau jūmystaryn PİK jasamai ma?
– Abattandyru erejelerıne säikes üidıŋ qasbetınen 5 metr qaşyqtyqqa deiıngı aumaqty sol üige qyzmet körsetetın ūiym tazalaidy. Ärı qarai tiıstı jūmystardy qalanyŋ qyzmetterı atqarady. Kölıkterın alǧysy kelmeitın, ötınışterımızge qūlaq aspaityn tūrǧyndar bar. Sol sebepten tüsınıstıkpen qaraularyn sūraimyz. Bır aulanyŋ özınen kölıkterdı alyp tastau üşın qanşama evakuator kerek. Osyndai tehnika jetıspeidı.
– Al biznes ökılderı qar tazalau jūmystaryna qalai qaraidy?
– Qazır şaǧyn jäne orta biznestı qoldap otyrmyz ǧoi. Bıraq kımde bolsa da jauapkerşılık boluy kerek. Käsıpkerde kışkentai butik nemese ülken sauda üiı bolsyn, onyŋ tūrǧan jerıne jauap beredı. Iаǧni käsıpker – sol jerdıŋ iesı. Özınıŋ ielıgındegı jerdı qardan tazartatyn käsıpkerler köp. Bıraq jauapkerşılıgı joq biznesmender de kezdesedı. Jergılıktı polisiia qyzmetın tartyp, bız olarǧa aiyp­pūl salamyz, jauapkerşılıkke şaqyramyz. Iаǧni tiıstı şaralardy atqaramyz.

JYL SAIYN 15 MYŊ AǦAŞ OTYRǦYZYLADY

– Tūrǧyndar qalany kögaldandyru jūmystary az jasalatynyna jiı şaǧymdanady. Būl baǧytta jūmys qalai jürıp jatyr? Jalpy, qalada būl mäsele qalai şeşılude? Sızdıŋ pıkırıŋızşe, Nūr-Sūltan qalasynda aǧaş köp pe, az ba?
– Almaty audanynda 180 myŋ­nan asa aǧaş jaiqalyp tūr. Būl – soŋǧy 10 jylda otyrǧyzylǧan aǧaştar. Bızdegı klimattyq jaǧ­daidyŋ auyr ekenın bılesızder. Bır aǧaşty otyr­ǧyzyp, kütıp ūstau üşın qanşama eŋbek kerek. Bız jyl saiyn 15 myŋ aǧaş otyrǧyzamyz. Köktemgı jäne küzgı senbılıkter kezınde köbırek aǧaş otyrǧyzudy oilaimyz. Soŋǧy jyldary būl jūmysqa tūrǧyndardy tarta bastadyq. Şartty türde alǧanda, bır üige 50 köşetten beremız. Qazır jaqsy nätijeler bar. Soŋǧy 5-6 jylda otyrǧyzylǧan aǧaştar jersınıp, qalyptasty.
– Almaty audanynda energiia­ünemdegış şamdarǧa ötu deŋgeiı qandai? Qanşa paiyzdy qūraidy? Būl şamdar qandai nätije berdı?
– Audanymyzda 16 myŋnan asa jaryq beru nüktelerı bar. Būǧan saiabaqtardy, köşelerdı, ışkı oramdardy jaryqtandyru kıredı. Jyl saiyn bız kädımgı şamdardyŋ 15-17 paiyzyn jaryqdiodtı şamdarǧa auystyramyz. Biyldyŋ özınde 700 jaryq beru nüktesınde auystyru jūmystaryn ötkızdık. Osyndai jūmys ortalyq köşelerde, atap aitqanda, ­B.Momyşūly, R.Qoşqarbaev daŋǧyldary, ­A.Baitūrsynūly köşesınde jürdı. Energiianyŋ nätijelıgı 40 paiyzdy qūraidy. Iаǧni elektrenergiiany ünemdep, biudjet qarjysyn ünemdep jatyrmyz.