Ötken 2018 jyldyŋ 12 qaraşasy künı qazaqstandyq änşı Dimaş Qūdaibergen Reseidıŋ NTV «Ortalyq televideniesınde» kompozitor İgor Krutoidyŋ aqyn Mihail Guserievtıŋ sözıne jazylǧan «Şarşaǧan aqqulardyŋ mahabbaty» («Liubov ustavşih lebedei») degen änın oryndap, özınıŋ vokal älemınde taǧy bır biık beleske köterılgenın baiqatty. Bır täulıktıŋ ışınde onyŋ konsertın jahan jūrtşylyǧynyŋ onnan bır bölıgı körıp şyqty.
Būdan 4 jyl būryn ömırge kelgen būl än berıle süiuşılık pen şynaiy sezımder turaly ädemı oqiǧany baiandaityn özındık bır tämsıl siiaqty. Ony sol uaqytta bırınşı bolyp fransuz tıldı, vallon-italian tektı kanadalyq änşı äiel Lara Fabian (şyn familiiasy – Kokkert) Mäskeudegı memlekettık Kreml saraiy men «Olimpiiskii» sport keşenınde orys tılınde şyrqady. Ol sonda osyndai ǧajaiyp dünie tudyrǧan avtorlarǧa özınıŋ alǧysyn jetkızgen. Sol ekı aralyqta būl än-operany atqaruǧa eşkımnıŋ batyldyǧy bara qoimady. Bır aita ketetın jait: Dimaş 5 oktavaly, 4 notaly jäne 1 polutondy änşı, älemdegı eŋ taŋdauly degen 5-6 alty vokal qairatkerınıŋ bırı bolyp tabylady. Ol osy ändı oryndauy arqyly özın ǧana emes, būǧan deiın de ataqtary jer jaryp tūrǧan kompozitor İgor Krutoi men aqyn Mihail Guserievtı taǧy bır beleske köterıp tastady. «Şarşaǧan aqqulardyŋ mahabbatyn» «I am a singer» konkursynda oryndaǧan qazaq ūlanynyŋ älemdık daŋqqa ie boluyna jol aşyp berdı.
Bızdıŋ būl tuyndyǧa airyqşa nazar audaryp otyruymyzdyŋ taǧy bır sebebı, ännıŋ mätının jazǧan avtor – Mihail Guseriev Aqmolanyŋ tumasy bolatyn. 1944 jyly aqpan aiynda Qazaqstanǧa jer audarylǧan inguştardyŋ ūrpaǧy bolyp tabylatyn ol būl qalada 1958 jylǧy 9 nauryzda düniege kelgen. Özı tektı jerden şyqqan edı. 1882 jylǧy atasy Saad Guseriev 1908 jyldan Batys Gruziia men Suhumide pristav bolyp qyzmet etken, keiın Vladikavkazda bırneşe şarap zauytynyŋ qojaiyny bolǧan. Ol Arqa tösıne kelıp qonystanǧasyn 4 jyldan keiın, 1948 jyly qaitys bolyp, Aqmoladaǧy «Qaraötkel» ziratynda mäŋgıge damyl tapqan. Onyŋ ūrpaqtary osy qorymdy qorşauǧa da ülken üles qosty.
Mihaildyŋ 1920 jylǧy äkesı Safarbek Guseriev 1941 jyly Sverdlovskıdegı zaŋ institutyn bıtırgen. Sodan bastap prokuratura organdarynda qyzmet ıstegen. 23 jasynda audan prokurory bolyp taǧaiyndalǧan. Al Qazaqstanǧa kelgennen keiın Aqmola oblystyq ışkı ıster basqarmasynda airyqşa maŋyzdy ıster boiynşa tergeuşı bolyp qyzmetke tūrady. Bıraq 1948 jyly jazyqsyz jalamen 25 jylǧa sottalyp ketedı. Tek Stalin ölgesın bır jyldan keiın, 1954 jyly türmeden bosap şyǧady, 1955 jyly tolyq aqtalyp, partiia qataryna qaita qabyldanady. Būdan keiın ol oblystyq deŋgeidegı köptegen mekemelerge basşylyq jasaidy, «Selinstroi» basqarmasyn basqarady, SMU-dyŋ direktory bolady, sondai-aq bırneşe öndırıs orny men sauda mekemelerınıŋ tızgının ūstaidy. Osy eŋbekterı üşın 11 memlekettık marapatqa ie bolady.
Mūnyŋ bärın täptıştep aityp otyrǧanymyz, Mihaildyŋ äkesı Aqmola oblysynyŋ halyq şaruşylyǧyna da aitarlyqtai zor eŋbek sıŋırdı. Sodan keiın, 70-şı jyldary Guserievter otbasy Şeşen-İnguş avtonomiialy respublikasyna qonys audardy. Mihail Groznyi qalasynda orta mekteptı bıtırgesın, 1975 jyly eŋbek jolyn «Groznenskii gorplodovoştorg» mekemesınde jükşı bolyp bastaidy. Al 1976 jyldan Jambyldaǧy halyq körkem önerı käsıpşılıgı fabrikasyna jūmysşy bolyp ornalasady. 1982 jyldan sol fabrika tıgın sehynyŋ şeberı bolyp taǧaiyndalady. Osy jyldary ol Jambyl jeŋıl jäne azyq-tülık önerkäsıbı tehnologiia institutynyŋ keşkı bölımınde oqyp, joǧary bılım alyp şyǧady. Sodan keiın Groznyiǧa oralyp, özınıŋ qazırge deiıngı qyzmet satysynan ötedı.
Bügınde Mihail Guseriev Resei ǧana emes, bükıl älemnıŋ än äuenı jūrtşylyǧy moiyndaǧan aqynnyŋ qatarynan tabylady. Resei Jazuşylar odaǧynyŋ müşesı. Ekonomika ǧylymdarynyŋ doktory. Onyŋ qalamynan tuǧan öleŋ şumaqtary köptegen kompozitorlardyŋ änderıne arqau bolǧan. Olardy G.Leps, A.Pugacheva, F.Kirkorov, N.Baskov, A.Buinov, M.Şarafutdinov, A.Semenovich, A.Vaikule, Valeriia, T. Povalii,
P.Gagarina, A.Soi sekıldı köptegen änşıler oryndap jür. Mihail osy än älemıne etene aralasqan 2013 jyldan berı talai konkurstardyŋ jeŋımpazy jäne jüldegerı bolyp keledı. Olardy tügendep, aityp şyǧudyŋ özı mümkın emes. Onyŋ jazǧan kemınde 10 mätını 2013 jyldan berı jyl saiyn üzdıkter atalymynan tabylyp jatyr. Mysaly, 2019 jyldyŋ özınde 12 mätını «Jyldyŋ üzdıgı» atandy. Bırneşe änı «Altyn grammofon» bäigesınıŋ jüldegerı boldy.
Bıraq Mihail Guserievtıŋ negızgı käsıpşılıgı aqyndyq emes, ol – bügınde bükıl älemge tanymal biznesmen, milliarder, onyŋ SAFMAR degen önerkäsıptık-qarjy toby qūramyna 20-ǧa juyq ırı kompaniia kıredı. Solardyŋ bırı – britaniialyq «GCM Global Enerji Inc» kompaniiasy Qazaqstan men Äzerbaijanda mūnai öndıredı. Käsıpker 2014 jyly özı tuǧan qala – Aqmolada özınıŋ atasy qūrmetıne «Saad Mariott» dep atalatyn otel tūrǧyzdy. Oǧan kezınde «Qazaqstan territoriiasyndaǧy däl qazırgı taŋdaǧy eŋ üzdık meimanhanalardyŋ bırı» degen baǧa berılgen eken.
Aqyndyqtyŋ da, önerdıŋ de, käsıpkerlıktıŋ de kögınde jūldyz bolyp jarqyraityn Mihail Safarbekūly özınıŋ kompaniiasy atyn «SAFMAR» dep beker qoimapty. Ol äkesı Safarbek pen anasy Marem ekeuı atynyŋ bastapqy buyndarynan alynypty. Ata-anasyn ömır boiy qūrmettep kele jatqan aqyn-biznesmennıŋ adam janyn tebırenterlık öleŋ örımderın jazatyny da sondyqtan.
Qazır ol – Ūlybritaniia azamaty, London qalasynda tūrady. Aituyna qaraǧanda, Qazaqstandy özınıŋ otany retınde jaqsy köredı, qadırleidı.
Ejelgı Aqmola tūrǧyndary öz aralarynan osyndai bıregeitūlǧanyŋ şyqqanyn bıluge tiıs degen oimen osy maqalany jazyp otyrmyz.
Rasul AITQOJA
