Şetkı aimaqtardyŋ şetın mäselesı

Qalalyq mäslihattyŋ qūrylys, ekologiia, jol-kölık, tūrǧyn üi-kommunaldyq şaruaşylyq jönındegı tūraqty komissiiasynyŋ kezektı otyrysy öttı.

3 jylǧa – 857 mlrd teŋge

Jiynnyŋ kün tärtıbınde Astananyŋ 2019-2021 jyldarǧa arnalǧan biudjettık jobasy talqylandy. Alǧaşqy bolyp söz alǧan Strategiialyq jäne biudjettı josparlau basqarmasynyŋ basşysy Rasul Orazǧūlov biudjetten basqarmalarǧa 3 jylǧa qandai jūmys­tar atqaru üşın qanşa qarjydan bölınetının baiandady.
– Būl joba Astananyŋ 5 jyldyq kezeŋge arnalǧan äleumettık-ekonomikalyq damu boljamy negızınde Qazaqstan Respublikasynyŋ Biudjet kodeksıne säikes äzırlendı. 3 jylǧa 857 milliard teŋge bölınse, sonyŋ ışınde 2019 jylǧa 272,5 milliard teŋge bolady dep kütılude, – dedı ol.
Basqarma basşysynyŋ mälımetınşe, Kölık jäne jol-kölık infraqūrylymyn damytu basqarmasynyŋ enşısıne 3 jylǧa – 158,6 mlrd teŋge, sonyŋ ışınde 2019 jylǧa 51,7 mlrd teŋge audarylmaq. Mūnda 3 jyldaǧy jol jöndeudıŋ özıne 15 mlrd 855 mln teŋge jūmsalmaq. Al keler jyly jol jöndeuge 4,8 mlrd teŋge qaras­tyrylyp otyr eken. Sondai-aq Rasul Orazǧūlovtyŋ esebınşe, jol qauıpsızdıgın qamtamasyz etu, belgılerdı ornatu jūmystaryna aldaǧy jylǧa – 505 mln teŋge, infraqūrylym jūmystaryna – 24,2 mlrd teŋge, al joldyŋ tehnikalyq jabdyqtary men
8 baǧdarşam ornatuǧa jäne joldy baqylau jūmystaryna 438,5 mln teŋge qarastyrylǧan. Al Qūrylys jäne tūrǧyn üi saiasaty basqarmasynyŋ şyǧyndaryna 3 jylǧa – 48 mlrd teŋge, sonyŋ ışınde 2019 jylǧa 31,5 mlrd teŋge bölınbek. Atap aitqanda, apatty jäne eskı üilerdı süru boiynşa 3 jylǧa – 60 mln teŋge, 2019 jylǧa 20 mln teŋge bölınedı eken.

Saual köp, Jauap bıreu

Öz kezegınde Kölık jäne jol-kölık infraqūrylymyn damytu basqarmasynyŋ basşysy Ashat Qaraǧoişin būl qarajattyŋ jetkılıksız ekenın, jospardaǧy jūmystardy atqaru üşın qosymşa qarjy qajet ekenın jetkızdı. Onyŋ aituynşa, qūrylys-montaj jūmystary 36 joba jäne 14 jobalau boiynşa jürgızıledı.
Ashat Qaraǧoişinnıŋ baiandamasy aiaqtalǧan soŋ deputattar özderınıŋ okrugterıne qarasty köşelerdıŋ mäselesı boiyn­şa sansyz saualdaryn qoidy. Deputat Ramziia Umerbaeva «Şūbar» jäne «Telman» yqşam audandarynyŋ mäselelerın köterıp jürgenıne bırneşe jyl bolǧanyn, osy aumaqtyŋ tüitkılderı qaşan şeşıletının sūrady. Alaida naqty jauap bolmady. Ashat Qaraǧoişin 2019 jyldyŋ josparyna säikes jol jöndeuge bölıngen 4,8 mlrd teŋge tek qalanyŋ ortalyqtaǧy köşelerın ǧana jöndeuge jūmsalatynyn kesıp aitty. Onyŋ aituynşa, būl qarjy qalanyŋ barlyq aumaǧyn jöndeuge jetkılıksız. Būl tūrǧyda Ramziia Umerbaeva «Şūbar» yqşam audanynyŋ qalanyŋ qaq ortasynda tūrǧanyn, tıptı ministrlıkter üiıne jaqyn maŋda ornalasqanyn da tılge tiek etıp, ondaǧy mäselenı köpke sozbaudy ötındı. Sondai-aq ol Otyn-energetika jäne kommunaldyq şarua­şy­lyq basqarmasyna da
«Şūbar» yqşam audanyn­daǧy ekı köşenıŋ jaryq­tandyrylmai tūrǧany turaly qūlaqqaǧys ettı. Basqarma basşylary būl aumaqtyŋ mäselelerın kelesı jyldyŋ josparyna engızetın bolyp uaǧdalas­ty. Jalpy, deputattar tek qana qalanyŋ ortalyq köşelerın ǧana emes, elordanyŋ syrtqy aumaqtaryn da qaperlerınen şyǧarmau­dy tapsyrdy. Öz kezegınde Zeinolla Şıbkenov «Öndırıs» yqşam audanynda eşqaşan jöndeu jūmys­tarynyŋ jürgızılmegenın eske saldy. Sailauşylary aldynda yŋǧaisyzdanatyndyqtaryn aitqan halyq qalaulylary Ashat Qaraǧoişinge «jyl sa­iyn ortalyqtaǧy köşelerdı jöndeudıŋ qajetı qanşa?» degen saual da joldady. Oǧan basqarma basşysy bylai dep jauap berdı:
– Barlyq jūmystar jospar boiynşa jürgı­zılude. Jyl saiyn tek bır ǧana köşeler jöndeledı degen – jaŋsaq pıkır. Onyŋ özınde de bır köşe tolyǧymen emes, onyŋ tek belgılı bır uchaskelerı ǧana jöndeluı mümkın. Al jöndeu jūmystarynyŋ kepıldık merzımı – 5 jyl.

24 äleumettık nysan salynady

Al ekınşı künı ötken mäslihattyŋ biudjet, ekonomika, önerkäsıp jäne käsıpkerlık jönındegı komissiianyŋ otyrysynda elordada 3 jyldyŋ ışınde 24 äleumettık nysannyŋ salynatyny turaly aityldy. Qalalyq ortany regenerasiialau basqarmasynyŋ basşysy Ǧali İsqalievtıŋ mälımetınşe, Saryarqa audanyndaǧy Kümısbekov köşesınıŋ bo­iynda naşar köretın bala­larǧa arnalǧan 90 oryndyq balabaqşa salynady. Onda mümkındıgı şekteulı balalardyŋ taŋnan keşke deiın boluyna mümkındık qaras­tyrylady.
– Būl joba jergılıktı biudjet esebınen jüzege asyrylady. Jalpy, bız­dıŋ basqarmanyŋ biudjetı damytu jobalary­men bailanysty. 3 jyldyŋ ışınde 24 bılım beru nysany salynady dep josparlanuda. Onyŋ 16-sy – mektep, 8-ı – mektepke japsarlas ǧimarattar. Sondai-aq keler jyly №65, №83 mektepterdıŋ liftterıne kürdelı jöndeu jūmystary jürgızıledı. Al abattandyru boiynşa Esıl men Sarybūlaq özenderınıŋ arnalaryna kürdelı jöndeu jürgızılıp, qaŋǧybas it-mysyqtar tūraǧynyŋ qūrylysy men äleumettık sala mamandaryna arnalǧan jataqhana qūrylysy jäne ört söndıru deposynyŋ jobalau jūmystary da aiaqtalady dep josparlanuda. Būl şaralardyŋ barlyǧyna jergılıktı biudjetten 1 mlrd 994 mln teŋge qarastyrylyp otyr, – deidı Ǧali İsqaliev.

Monument jaŋartyluy tiıs

Sondai-aq jiynda Almaty audanynyŋ äkımı Ädılbek Särsenbaev «Otan qorǧauşylar» monumentı­nıŋ tozyǧy jetıp tūrǧanyn, oǧan jöndeudıŋ qa­jet ekenın mälımdedı. Ai­ta ketu kerek, «Otan qor­ǧau­şylar» monumentı 2001 jyly Jeŋıs künıne qarsy aşylǧan bolatyn. Ortaŋǧy tūsyndaǧy qoladan qūiylyp jasalǧan, qolyna şynyaiaq ūstaǧan ananyŋ sūlbasy beinelengen stela biıktıgı – 24 metr. Onyŋ ekı jaǧyna Otan qorǧauşy jauyngerler men qazaq batyrlary keskındelgen. Beiresmi derekterge süiensek, būl eskertkışke 63 tonna qola jūmsalǧan körınedı.

– 10 şaqty jyldan berı būl monumentke jöndeu jürgızılmedı. Är jylǧy 9 mamyr – Jeŋıs künı merekesınde qiyndyq tudyrady. Plitkalary synyp qalǧan. Mındettı türde sapaly jöndeu jürgızu qajet. Mamandardyŋ esebınşe, monument pen onyŋ aldyndaǧy alaŋnyŋ jöndeu jūmysyna şamamen 100-150 mln teŋge kerek, – dedı ol.
Būl tūrǧyda deputat İrina Manjanova atalmyş monumentke osydan 7-8 jyl būryn aǧymdaǧy jöndeu jūmys­tarynyŋ jürgızılgenın atap öttı.
– İä, granitterı auys­tyrylǧan bolatyn. Bıraq endı aǧymdaǧy jöndeu jaramaidy. Rasymen de, kürdelı jöndeu jürgızu kerek. Eger jöndeu jürgızılgen jaǧdaida, ondaǧy mäŋgı­lık alau maŋyna granit töseudı ūsynamyn, – dedı Almaty audanynyŋ äkımı.