Är merekenıŋ tūsynda eldıŋ aldynda jürgen, (bärın bızge tanyp-bılu mındet emes) azamattarymyz orden-medaldarmen marapattalyp, abyroiy asqaqtap jatady. Aitatyny joq, memlekettık nagradaǧa ie bolǧandar maŋdai terımen elge eŋbegın sıŋırgender jäne olardyŋ memleket tarapynan marapatqa öte laiyq ekendıgıne dauymyz joq. Quanyştymyz.
Marapat degennen şyǧady, bärımız de azyn-aulaq eŋbegımızdıŋ elengenın qalaityn da, dämetetın bolyp aldyq. Sol temırlerdıŋ syŋǧyrymen merekelık köŋıl-küiımızdı köteretın boldyq. Bızdıkı pendelık qoi. Ol da qaisybırımızge jetsın. Bıraq qoldan bermegendı joldan alatyndar da joq emes körınedı. Memleket tarapynan baqylau bolmaǧan soŋ jekelegen adamdar da sol jyltyraq temırdı qoldan soǧyp, köŋılı qalaǧandarǧa marapat retınde taratatyn bolypty. Keibırı «memlekettık nagrada emes» dep kuälıkke qosyp jazyp qoiady eken.
Äleumettık jelılerdı aralap jürıp, bır kısınıŋ «Ūlttyq ruhty köteru jolyndaǧy eŋbegı üşın berılgen «Matai Börıbai batyr» medalımen» marpattalǧanyn kördık. Şyn mänınde ūlttyq ruhty köterse, ol kısı «Qūrmet», «Parasat» siiaqty resmi memlekettık marapatqa laiyq emes pe? Atauly datalarǧa arnalyp şyǧarylsa jaqsy, aty men zatyna qaraǧanda jai temır ǧoi dep qoia saluǧa bolmas. Tıptı, ony tösıne qadaǧan adam barşanyŋ talqysyna tüsıp, süiınşılenıp jatsa, oilanuǧa tura keledı. Mūnyŋ özı qūndylyqtardyŋ köbesı sögıluıne negız bolmasyna kım kepıl?
Äleumettık jelıde jelıp jürgen bır videodaǧy «El aǧalary» degen ordennıŋ tarihy eleŋ etkızdı. «Jaqsylyqtyŋ jarşysy, ūlaǧatty şaralardyŋ ūiytqysy, el mädenietınıŋ «Altyn ordasy» pedagogika ǧylymynyŋ doktory, professor Mūŋalbaeva Ümıthan Däurenbekqyzy basqaratyn Ūlttyq akademiialyq kıtaphana «El aǧalary» atty erekşe maŋyzdy jaŋa jobany oilap-tauyp, ıs-jüzıne asyru üstınde. 2021 jyldyŋ 18-jeltoqsany künı esımı elımızge keŋınen tanymal mesenat, käsıpker, qoǧam qairatkerı Jūmaǧūlov Töken Tanaūlynyŋ 80 jasqa toluyna arnalǧan saltanatty jinalys ötkızıldı. Sonda men osy ordendı mereitoi iesı Töken Tanaūlyna tabys ettım!» dep Sädıbek Tügel aǧamyz «fb»-da süiınşıledı. Ärine, Ümıthan Däurenbekovanyŋ ıskerlıgıne şäk keltırmeimız, maŋyzdy jobalardyŋ bırın bırge ötkızdık te. Marapattalǧan tūlǧa da laiyqty, tanymal. Mäsele jobany qoǧamdyq ūiym emes, memlekettık mekeme – ruhaniiat ordasynyŋ ötkızuınde, orden belgıleuınde bolyp tūr.
Bız keibır oblys, qala, audandar jyl saiyn onşaqty adamdy «qūrmettı» azamat jasaidy, solardyŋ bärı laiyq tūlǧa ma dep kümän keltırıp jürsek, endı «Qazaqstannyŋ qūrmettı azamaty» degen ataq pen tösbelgı paida bolypty. Ony ielengen adam deregı arnaiy şyǧarylǧan ensiklopediiaǧa engızıledı. Atynan at ürketın ataqty enşıleitın «laiyqtylar» şyǧyndanuyna da tura keledı eken. Ataq quǧandar az-maz şyǧynyna aiylyn jiia qoimas…
Äleumettık jelıden almanyŋ şyǧu tegınen syr şertetın derektı film tüsırgen fransuz rejisserı Katerin Peks «Ūly dala el anasy» ordenımen marapattalǧanyn oqydyq. Beiresmi marapattar özımızden artylyp, şetelge ketıp jatyr eken.
Jeke tūlǧalar, qoǧamdyq ūiymdar konveierge qoiǧan osyndai qaptaǧan orden-medaldar memlekettık marapattardyŋ bäsın tym tömendetıp jıbergen joq pa?! Osyndai «tabysty» jobalardyŋ aiasynda jekelegen azamattardyŋ memlekettıŋ mındetın moinyna alyp, özınıŋ saltanatyn tasytuyna tyiym bolmaǧany ma?
Desek te, töbeden temır jausa da jertezek bolyp qalady eken. Pendemız ǧoi, jaqynda, qūda-qūdaǧiǧa da arnap tösbelgı soǧatynyn bıldım. Bız de ümıttılerdıŋ qataryndamyz, älden tapsyrys berıp, bolaşaq qūda-jegjatymnyŋ öŋırın jaltyratyp qoisam ba eken?! Qoi deitın kım bar, käne?!..
