Mereke künderı Astanada sirk önerınıŋ bıregei şarasyna ainalǧan dästürlı «Aziia jaŋǧyryǧy» festivalınıŋ jalauy jelbıredı.
Biylǧy baiqauǧa 12 memleketten, iaǧni Fransiia, Kanada, Nikaragua, Efiopiia jäne Vengriia, Qyrǧyzstan, Özbekstan, Türıkmenstan, Vetnam, Resei, Belarusten jäne otandyq 60-tan asa sirk önerınıŋ serkelerı elordalyqtardy tört kün boiy qyzyq dumanǧa böledı. Olardyŋ önerın osy salanyŋ maiyn ışıp, jılıgın şaqqan qairatkerlerı men halyqaralyq töreşıler saraptaidy.
Festival barysynda körermender sirk alyptarynyŋ taŋǧajaiyp önerın tamaşalady. Qolǧa üiretılgen aiu men maimyldyŋ oiyndary balalardy qyzyqqa kenelttı. Akrobattardyŋ auada tartylǧan jıp üstındegı köz ılespes qimyldary äserlı şyqty. Motosikl mıngen ekvilibrister men efiopiialyq ärısterdıŋ ikariilık oiyndary da keremet.
Sondai-aq, aituly şaraǧa qonaq retınde şaqyrylǧan vengriialyq tanymal pıl üiretuşı Richard Takas pen Ukrainadan kelgen şou-baǧdarlamalardyŋ jetekşısı Viktoriia Grisenko öz önerlerımen jūrtşylyqtyŋ ystyq yqylasyna bölendı. Aita keteiık, baiqau 8 şılde künı aiaqtalady.
İSANYŊ ŞAPANY, JÜSIPBEKTIŊ KILEMI
Astana künı merekesıne orai Ūlttyq arhiv ǧimaratynda «Qoljazbalar men sirek kıtaptar ūlttyq ortalyǧy» respublikalyq memlekettık mekemesı ūiymdastyrǧan «Astana – Alaş armany» atty taqyryptyq körme öz jūmysyn bastady. Mädeni şaraǧa Pavlodar oblystyq Būqar jyrau atyndaǧy ädebiet jäne öner muzeiı de atsalysty.
«Ruhani jaŋǧyru» aiasynda ötken körme sörelerıne köptegen qūndy jädıgerler qoiylǧan. Atap aitqanda, Mäşhür Jüsıp Köpeev, Jüsıpbek Aimauytov, Sūltanmahmūt Toraiǧyrovtyŋ baǧaly zattary,
İsa Baizaqovtyŋ şapany men jeke tūtynǧan dünielerı, Jaiau Mūsanyŋ qobyzy, Şäken Aimanovtyŋ börkı jäne basqa da dünieler bar.
Körme 30 kün boiy astanalyqtar men qala qonaqtaryna tegın jūmys ısteidı. Körermender atalǧan jädıgerler jönınde arhivist mamandardyŋ pıkırın de tyŋdai alady. Taǧy bır qosarymyz, körmeden Sūltanmahmūt Toraiǧyrovtyŋ 1933 jyly basylym körgen şyǧarmalaryn da köruge bolady. Sondai-aq, arab jäne latyn qarpındegı sirek kezdesetın tarihi kıtaptar da keluşıler nazaryna ūsynylyp otyr.
ORYS SURETŞILERINIŊ JAUHARY
Astana künı merekesınde Ūlttyq muzeide QR Mädeniet jäne sport ministrlıgı jäne orys-amerikan qory, sondai-aq, «The SonMar Group» amerikan kompaniiasynyŋ ūiymdastyruymen «AQŞ kolleksiialaryndaǧy XIX-XX ǧasyrdaǧy orys suretşılerı» atty körme aşyldy.
Şaranyŋ saltanatty aşyluynda QR Mädeniet jäne sport ministrı Arystanbek Mūhamediūly ministrlıktıŋ orys-amerikan qory men «The SonMar Group» amerikan kompaniiasynyŋ bırlesıp ötkızıp otyrǧan ırı üşınşı joba ekendıgın aityp öttı. Parlament Senatynyŋ deputaty Bırǧanym Äitımova jinalǧandardy elorda künımen qūttyqtap, osy körmenı ūiymdastyruǧa ūiytqy bolyp jürgen Qazaqstandaǧy AQŞ elşısıne rizaşylyǧyn bıldırdı.
Körmege XIX-XX ǧasyrdaǧy beineleu önerınde qoltaŋbalaryn öşpestei qaşap qaldyrǧan orystyŋ qylqalam şeberlerınıŋ tuyndylary qoiyldy. Olardyŋ arasynda orys keskındemesıne tyŋ örıs äkelgen İlia Repin, Aleksei Savrasov, Vladimir Makovskii, Konstantin Korovin, Petr Trubeskoi, Boris Grigorev, Natalia Goncharova, Robert Falk sekıldı äigılı suretşılerdıŋ bıregei jūmystary bar. Äsırese, İvan Puninnıŋ kenep, maily boiaumen körkemdegen «Ämbebap düken», Konstantin Korovinnıŋ «Tündegı Vişi», David Burliuktıŋ «Künbaǧyspen natiurmort» sekıldı kartinalaryna erıksız taŋdai qaǧasyz. Önerdıŋ şynaiy qūdıretı degen osy bolar.
Aitpaqşy, elordanyŋ 20 jyldyq toiy aiasynda Niu-Iorktegı ūlttyq öner klubynda Äbılhan Qasteev atyndaǧy öner mūrajaiynyŋ kolleksiialarynan qamtylǧan «HH ǧasyrdyŋ jauharlary» atty körmesı ötıp jatyr. Qysqasy, mūnyŋ bärınen Qazaqstan men AQŞ arasyndaǧy mädeni almasu daŋǧyl jolǧa ainalǧandyǧyn köremız.
ASTANADA – KOMEDİIа TEATRY
Astanada mereke künderı alǧaşqy komediia teatry aşyldy. Elorda äkımdıgınıŋ qoldauymen jūmysyn bastaǧan öner oşaǧy şahardyŋ 20 jyldyq mereitoiyna köp tartudyŋ bırı boldy. Komediia teatrynyŋ direktory-körkemdık jetekşısı qyzmetıne belgılı äzılkeş Tūrsynbek Qabatov taǧaiyndaldy. NOMAD CITY HALL atauy berılgen teatr EKSPO körmesı aumaǧyndaǧy «Energiia holynda» ornalasty.
Teatr repertuaryna barşa älemge tanymal komediialyq spektaklder engızılmek. Körermender olardy qazaq tılınde tamaşalaidy.«Astanada komediia teatry aşyluynyŋ qalamyzdyŋ mädeni damuyna oŋ yqpalyn tigızerı sözsız. Onyŋ qanatynyŋ astyna bükıl Qazaqstannan talantty jastar jinalady. Teatr jas äzılkeşterge özın-özı tanytuǧa jäne öz önerın paş etuge mümkındık beretın bıregei alaŋǧa ainalmaq» deidı Astananyŋ Mädeniet jäne sport basqarmasynyŋ basşysy Bolat Majaǧūlov.
Teatr bazasynda «Äzıl älemı», «Nazar audar», «KTA» oiyndary baǧdarlamalary men äzılkeşterdıŋ avtorlyq önerı körsetıledı. Būǧan qosa, mektepter, kolledjder, joǧary oqu oryndary arasynda turnirler ötkızıledı.
«Elımızde daryndy jastar köp. Äzıl-qaljyŋ önerı qazaqqa jat emes. Būryn äzıl-syqaq keşterın ötkızu üşın zaldardy jaldaitynbyz. Al endı öz ǧimaratymyz bar. Būl jaǧdai bızdıŋ şyǧarmaşylyǧymyzǧa oŋ äser etıp, jaqyn arada körermenderımızdı teatr ärtısterınıŋ oryndauyndaǧy älemge tanymal qoiylymdarymyzben jäne premeralarmen quantamyz dep oilaimyn» deidı komediia teatrynyŋ direktory-körkemdık jetekşısı Tūrsynbek Qabatov.
Bettı daiyndaǧan
Amanǧali QALJANOV, Azamat ESENJOL
