Keşe Beibıtşılık pen Kelısım saraiynda El Prezidentı N ū r s ū l t a n N a z a r b a e v t y ŋ töraǧalyǧymen Qazaqstan halqy Assambleiasynyŋ HIH sessiiasy öttı.
Tūraqtylyq. Bırlık. Jaŋǧyru.
Qasiettı qara şaŋyraqtyŋ astynda bırneşe ūlt ökılınıŋ basyn bırıktırıp, berekelı tırlık keşıp kele jatqan Qazaqstannyŋ taŋdaǧan joly būl.
Qazaqstandyq qoǧamnyŋ negızgı qūndylyqtary da – osylar.
Sessiianyŋ aşylu saltanatynda Memleket basşysy osyǧan erekşe toqtaldy.
«Bız bügın tūraqtylyq, bırlık, jaŋaru ūǧymdaryn basqosudyŋ kün tärtıbıne şyǧaryp otyrmyz. Tūraqtylyq – bızdıŋ tatulyǧymyz berık boluy üşın taban tıreitın tūǧyrymyz. Bırlık – baǧa jetpes basty bailyǧymyz. Jaŋaru – keler küngı kemel keleşekke jeteleitın jarqyn jolymyz. Osy üş ūǧym bızdıŋ myzǧymas memleketımızdıŋ tūtastyǧyna tırek bolyp tabylady. Ündestıgı mol üilesımdı şara, mereilı m e m l e k e t ı m ı z d ı ŋ q a s i e t t ı qūndylyǧy bolyp tabylady», dedı ol.
Assambleia ūiymdastyrǧan alqaly jiyndardyŋ qai- q a i s y s y d a e l ı m ı z ü ş ı n taǧdyrly, tübegeilı şeşımge toly bolady.
Būl jolǧy basqosuda da salmaqty ideialar, saliqaly bastamalar aityldy.
QAZAQSTAN – BIRLIK PEN KELISIMNIŊ OTANY
Būl – aidai älem moiyndaǧan şyndyq.
Osy jiynda Elbasy ūltaralyq kelısımdı nyǧaitu baǧytyndaǧy bırqatar maŋyzdy mäselelerdı atap öttı.
«Qazaqstandyq tözımdılıktı nyǧaitu üşın bız aldymen, Qazaqstan halqy Assambleiasyn nyǧaituymyz kerek. Menıŋ tapsyrmammen Assambleiany strategiialyq damytudyŋ 2020 jylǧa deiıngı jobasy jasaldy. Mäjılıste beibıtşılık pen qoǧamdyq kelısım mäselelerı jönındegı partiiaaralyq yntymaqtastyq toby qūryldy» dedı.
Qazaqstannyŋ zorlyq-zombylyq, zūlymdyq, laŋkestık, ekstremizm ideialaryn taratpaudy baqylau jönındegı zaŋyn qataitu kerek, jas- tardy jat piǧyldy dıni toptardyŋ jetegınde ketuden saqtaityn tiımdı ıs-şaralar keşenın äzırleu qajet degen oilaryn da qosty.
QAZAQSTAN SÖZ BOSTANDYǦYN QALAIDY
Elbasynyŋ aituynşa, TMD, EurAzEQ, ŞYŪ syndy ärıp- testerımızben salystyrǧanda, būl saladaǧy elımızdıŋ ūstanymy köş ılgerı. Söz bostandyǧy – Qazaqstan a z a m a t t a r y n y ŋ K o n s t i t u siia arqyly kepıldendırılgen eŋ maŋyzdy saiasi qūqyǧy. Bügıngı künı elımızde söz bostandyǧy tolyq qamtamasyz etılgen.
Osy tūsta öz tarapymyzdan qosarymyz, «Şekarasyz reporterler» halyqaralyq ūiymy jariialaǧan 2011-2012 jyldardaǧy älemdegı söz bostandyǧy reitingısı boiynşa Qazaqstan TMD elderı arasynda alǧaşqy üştıktıŋ qatarynda keledı.
BASTY QAZYNA – QAZAQ TILI
Prezident respublikadaǧy on millionnan astam qazaq öz ana tılın tolyq igerse, bailyqtyŋ eŋ ülkenı osy bolar edı-au degen oiyn jasyrmady.
Qazaq halqy men qazaqtyŋ tılı eldegı azamattyq qoǧamdy bırıktıruşı iadro retınde yqpal etuı tiıs. Būǧan negız de bar.
Memlekettık būqaralyq aqparat qūraldarynyŋ 70 paiyzy qazaq tılınde jaryq köredı.
Orta mektepte qazaq tılınde bılım alatyn oquşylar sany 60 paiyzdan asady.
Al, 2020 jylǧa qarai qazaqstandyqtardyŋ 90 paiyzy qazaq tılın meŋgeruı tiıs. Būl – Memleket basşysynyŋ qoiǧan mındetı.
Būl oiyn keşe de aşyq aitty: «Aldymen özımız igersek, söilesek qazaqtıldı orta paida bolady. Tılge qatysty barlyq mäsele şeşıledı. Qazaq tılı barşany bırıktıretın, j a s t a r dy j a q y n d a s t y r a t y n tatulyq tılıne ainaluy tiıs» dedı.
SYBAILASTYQQA JOL JOQ
Qazaqstanda ädıl qoǧamdy damytu kerek.
Jūmysqa ornalastyruda tamyr- tanystyqqa jol berılmeuı tiıs.
Oqu oryndaryna tüsu, mamandyq alu da azamattardyŋ qabıletıne qarai jürgızıluı kerek.
Elbasy būl mäselemen Ükımet pen tiıstı ministrlıkterdıŋ tıkelei ainalysyp, artynan jūmys nätijesın özıne baiandauyn tapsyrdy.
«Men – qazaqstandyqpyn, elımde men üşın barlyq esık aşyq» dep, ärbır adam maqtanyşpen aitatyndai künge jetudı mındettedı.
JARQYN BOLAŞAQQA – SENIMDI QADAM
Qazaqstandyqtardyŋ 87 paiyzy özınıŋ äleumettık jaǧdaiyn tūraqty baǧalap, bolaşaqqa senımmen qa- raidy.
E l d e j ü z e g e a s y p j a t q a n äleumettık-ekonomikalyq reformalar nätijesınde eldıŋ damu reitingı joǧarylady.
Ana men bala ölımı körsetkışınıŋ kürt tömendeuı sonyŋ bır dälelı.
Qazaqstannyŋ «Perinataldyq ortalyǧy» halyqaralyq reitingke köterıldı. Qazaqstanǧa älemnıŋ 22 elınen kelıp emdele bastady. Astanadaǧy Medisinalyq holdingte emdelgenderdıŋ 67 paiyzy özge öŋırden kelgender eken. Memleket basşysy mūnyŋ zor körsetkış ekenın aitty.
ÖSER EL ÖTKENIN QADIRLEIDI
Assambleia sessiiasynyŋ aqjoltai habary osy boldy:
31 mamyr künı Astanada «Aşarşylyq qūrbandaryna eskertkış» monumentı aşylmaqşy.
Prezident öz sözınde aǧymdaǧy jyly mäŋgı este saqtaityn ekı aituly data bar ekenıne toqtaldy.
Bırınşısı – ötken ǧasyrdyŋ 30-jyldarynda oryn alǧan zūlmat aşarşylyq oqiǧasyna 80 jyl, ekınşısı – stalindık jappai quǧyn-sürgın qasıretıne 75 jyl toluy.
«Būl qasırettıŋ ornyn toltyru mümkın emes. Jalpy esep boiynşa Qazaqstan, Belarus, Resei
jäne Ukrainada aşarlyq pen auru saldarynan 7 mln adam qaza tapty. Aşarşylyq saldarynan qaza tapqan olardyŋ 1,5 mln-nan astamy Qazaqstanǧa tiesılı. 600 myŋ qazaq aşarşylyq pen aurudan qaşyp, tuǧan jerın tastap ketuge mäjbür boldy. Tek qana 37-38-jyldary, 2 jylda NKVD organdarynyŋ resmi mälımetterı boiynşa, Keŋes odaǧynyŋ aumaǧynda 1,5 mln-nan astam adam tūtqyndaldy, olardyŋ 680 myŋynyŋ atu jazasyna kesılgendıgı turaly şeşımderı boldy. Bız būny este saqtauymyz kerek» dedı Elbasy.
Jiyn soŋynda Elbasy halyqtar dostyǧyn damytuǧa qosqan ülesı üşın bırneşe adamdy arnaiy nagradamen marapattady.
P.S.
Alda 1 mamyr – Qazaqstan halqynyŋ bırlıgı künı. Mamyrdyŋ būl merekesı köpūltty Qazaqstan halqyn būrynǧydan da jaqyndastyra tüsuı tiıs.
Jalpy, tatulyqtyŋ altyn besıgın terbetu aiaq astynan tuyndaǧan nemese özdıgınen paida bola salǧan dünie bolmasa kerek.
Jüregı keŋ, jomart halqymyz almaǧaiyp zamandarda şartaraptan bas sauǧalap, bosyp kelgen talai jandy syrtqa teppei, bauyryna basty. Özınıŋ toz-tozy şyǧyp jürse de, özgenıŋ qaiǧysyna ortaqtasa bıldı. Halqymyzdyŋ «Peiılıne qarai beredı» degen sözı osyndaida aitylsa kerek.
Bügınde jüzden astam ūlttyŋ ortaq şaŋyraǧyna ainalǧan Qazaqstan ūltaralyq kelısımnıŋ üzdık ülgısın tanytyp otyr.
Şynar DOSAN
