Şılıŋgır şıldenıŋ alǧaşqy künınde elımızde tūŋǧyş ret Ūlttyq dombyra künı dübırlep toilandy. Qazaq elı alaŋynda aituly dumanǧa Elbasy da qatysyp, qasiettı qara dombyranyŋ bügınde qazaqtyŋ brendıne ainalǧandyǧyn aitty.
– Dombyra qazaqtyŋ jany, ruhy, tarihy, salt-dästürı, bükıl bıtım-bolmysy dep aituǧa bolady. Ol Ūly dalanyŋ tösınde erte zamannan berı halqymyzben bırge jasap kele jatyr. Bır kezderı Maitöbenıŋ tūsynan dombyranyŋ suretı bar Taŋbaly tas tabylǧanyn bärımız bılemız. Ǧalymdar ol suret berısı 4 myŋ, arysy 6 myŋ jyl būryn bederlengenın däleldep otyr. Aral maŋynda dombyra ūstaǧan adamnyŋ müsını bızdıŋ däuırımızden IV ǧasyrdyŋ mūrasy bolypty. Al Altaidan tabylǧan ata dombyra bızdıŋ däuırımızdıŋ V ǧasyryna tiesılı. Altaidan Atyrauǧa deiın bükıl Qazaqstannyŋ dalasy 4-5 myŋ jyldan berı osy dombyranyŋ kümbırlegen ünın estıp, quanyşta da, ökınışte de jasap kele jatyr. Ol – bar qazaqtyŋ qanynyŋ da, janynyŋ da bır ekenınıŋ dälelı. Moinyna köne türkı taŋbasymen «jūpar küi äuenı bızdı süisındıredı» dep jazylǧan aspap sonau Kültegın zamanynan berı kele jatyr. Odan bergı qily zamandardyŋ bärı dombyranyŋ kömeiınen küi bolyp tögılıp, tarihtan syr şertedı, – dedı Memleket basşysy. Soŋynda Prezident būl kün öskeleŋ ūrpaqtyŋ qasiettı dombyraǧa, ūlttyq önerge degen qūlşynysyn arttyra tüsetınıne senım bıldırdı.
Elbasynyŋ qūttyqtauynan keiın dirijer Aitqali Jaiymovtyŋ jetekşılıgımen 2000-nan asa muzykant «Köŋılaşar», «Adai», «Balbyrauyn», «Erke sylqym» jäne «Saryarqa» küilerın tögılte jöneldı. Köz aldymyzǧa beine bır myŋ jylqynyŋ dübırlegen tūiaqtarynyŋ dybysy keldı. Qūrmanǧazynyŋ, Däuletkereidıŋ, Tättımbet pen Sügırdıŋ, Qazanǧap pen Dinanyŋ kümbırlı şyǧarmalarymen elorda aspany terbelıp tūrdy. Şaraǧa qasiettı dombyranyŋ qūlaǧynda oinaityn jetı jastaǧy jetkınşekten bastap seksendegı qariiaǧa deiın qatysty. Sondai-aq, mereilı merekege Qūrmanǧazy atyndaǧy Qazaq memlekettık ūlttyq aspaptar orkestrınıŋ, «Otyrar sazy» folklorlyq-etnografiialyq ūlttyq aspaptar orkestrınıŋ, Astana qalasy memlekettık akademiialyq filarmoniiasynyŋ ūlttyq aspaptar orkestrınıŋ, Tättımbet atyndaǧy akademiialyq halyq aspaptary orkestrınıŋ, Aqtau qalasynyŋ qazaq ūlttyq aspaptary orkestrınıŋ ärtısterı eleulı üles qosty. Atyrau, Oral, Aqtöbe, Qaraǧandy, Pavlodar, Petropavl, Kökşetau, Qostanai jäne Jambyl oblysynyŋ dombyraşylary belsendı atsalysty. «Asyl», «Muzart» toptarynyŋ önerpazdary äueletıp än saldy.
Sonymen qatar, mereke aiasynda qoldanbaly öner būiymdarynyŋ körmesı ūiymdastyrylyp, bır kündık dombyra muzeiı esıgın aiqara aşty. Oǧan Almatydaǧy Yqylas atyndaǧy qazaq ūlttyq muzykalyq aspaptar muzeiınıŋ eksponattary qoiyldy. Būl mūrajaida qazaq, türkı halyqtarynyŋ 1200-ge juyq bıregei muzykalyq aspaby saqtalǧan. Jūrtşylyq ekspozisiiadan Qūrmanǧazy, Dina, Ahmet Jūbanov, Bırjan sal, Aqan serı, Abai, Jambyl, Kenen Äzırbaev sekıldı ardaqty asyldarymyzdyŋ qoldarynyŋ taby qalǧan aspaptaryn tamaşalady. Qysqasy, aituly mereke ūlttyq ruhymyzdy asqaqtatqan kün boldy.
Almaty
Alataudyŋ etegındegı äsem şaharda Ūlttyq dombyra künıne orai bır mezette 500 dombyraşy Qūrmanǧazynyŋ «Balbyrauyn» küiın oryndady.
Aqtöbe oblysy
Oblys aumaǧynda Dombyra künı merekesıne bailanysty 300-ge juyq şara ūiymdastyryldy. Äsırese, «Aqtöbe-Şahter» komandalarynyŋ oiyny bastalar aldynda 500 önerpaz janküierler aldynda küiden şaşu şaşty.
Batys Qazaqstan oblysy
Oral qalasyndaǧy Tūŋǧyş Prezidentı alaŋynda dombyraşylar Qūrmanǧazy, Dina, Däuletkereidıŋ küilerın oryndady. Mereke aiasynda «Oral sazy folklorlyq ansamblı tūrǧyndarǧa konsert qoidy.
Türkıstan oblysy
Jaŋa oblys ortalyǧyndaǧy Qoja Ahmet Iаsaui babamyzdyŋ kesenesınıŋ aldynda 1000-nan asa dombyraşy Qūrmanǧazynyŋ «Saryarqa», «Balbyrauyn», Türkeştıŋ «Köŋılaşar» küilerın kümbırlettı.
Jambyl oblysy
Taraz qalasynda mereke künı 250 dombyraşy kümbırletıp küi töktı. Sondai-aq, jūrtşylyqqa «Dombyra – halyq mūrasy» atty teatrlandyrylǧan qoiylym körsetıldı.
Şyǧys Qazaqstan oblysy
Aimaqtaǧy Semei qalasynda aituly künge bailanysty 500 dombyraşy Qūrmanǧazy men Dinanyŋ, Tättımbettıŋ küilerın tögıldırdı.
Qostanai oblysy
Tobyl öŋırınde Ūlttyq dombyra künıne «Babalardyŋ közındei qasiettı dombyra» atty aksiia ūiymdastyrylyp, şara barysynda oblystyq Qazaqstan halqy Assambleiasy ūjymy jaŋa tuǧan säbilerge dombyra syilady.
