Erteŋ Ūlttyq qoǧamdyq senım keŋesınıŋ bırınşı otyrysy ötetını josparlanyp otyr. Konstitusiianyŋ 44-ınşı babynyŋ 20-synşy tarmaǧyna säikes Prezident Qasym-Jomart Toqaevtyŋ pärmenımen qūrylǧan keŋestıŋ jalpy erejelerı men qūramy da bekıtılıp qoiǧan.
İä, būl ūiymdy qūptadyq desek te, nesın jasyramyz, oǧan senımsızdıkpen qaraityndar da joq emes. Eger Jaŋa keŋes köptıŋ köŋılın özıne audaryp, elımızdıŋ saiasi da, äleumettık-ekonomikalyq damuyn ılgerletude tiımdı rölın atqaryp jatsa nūr üstıne nūr bolar edı.
Osy tūsta, myna bır jäiǧa nazar audarudy jön dep otyrmyn. Äkımdıkterdıŋ de, Qazaqstan halqy assambleiasynyŋ janynda da, bügınde köptegen qoǧamdyq keŋester jūmys ısteude. Būǧan, äkımdıkterdıŋ qoǧamdyq damu, ışkı saiasat bölımderı men basqarmalaryn qosyŋyz. Al şynaiy demokratiialy el bolǧan soŋ, jaŋadan qūrylǧan senım keŋesı bilıktıŋ – zaŋ şyǧaru organdarymen tyǧyz bailanysta bolu kerek. Sebebı bilık oryndarynyŋ köbınde sen timeseŋ men
timeimın deitıŋder barşylyq. Eŋ bastysy, el Prezidentı özı basqaryp otyrǧan ūiymda onyŋ müşesı bolyp jūmys ısteu emestıgın eskergenı ülken abyroi, ärı jauapkerşılık ekenın sezıngen jön.
Osy Keŋes qūrylmas būryn, öz ötınışım boiynşa elımızdıŋ Ǧylym jäne bılım, Auyl şaruaşylyǧy ministrlıgı men «Nūr Otan» partiiasy basşylarynyŋ orynbasarlarymen kezdestım. Olardyŋ bärıne, menı mūqiiat tyŋdap ärı saualyma jazba türınde jauap bergenderıne, öte rizamyn. Bıraq ta şynyn aituym kerek, maǧan olardyŋ arnaiy bergen jauabyna köŋılım tolmady. Öitkenı olardyŋ bergen jauabynda men sarapqa salyp otyrǧan mäselelerdı şeşu üşın qoldanystaǧy zaŋdardyŋ talaptaryna säikes mümkındık joq dep aitylǧan. Al sol mäselelerdı oidaǧydai şeşu üşın jaŋaǧy özderı aitqan zaŋdardy jäne basqa da normativtı aktterdı özgerteiık degen ūsynystaryma eşqandai qyzyǧuşylyq bıldırmeidı.
Bırınşı kezekte şeşuın kütıp tūrǧan, elımızdıŋ saiasi äleumettık-ekonomikalyq damuynan bastap, jeke bır adamǧa bailanysty mäselelerdıŋ bärın ekı topqa böluge bolady. Myna menıŋ osy alaqandai maqalamda künı bügınge deiın şeşımı tabylmaǧan mäselelerdıŋ bärın atap aitpaq tügılı qanşa ekenın de bılmeimız. Alaida qanşa köp bolǧanymen būlardyŋ bärınıŋ de şeşımın tabuǧa bolady. Tek, bır eske sala ketetın jäi – sol ne bır qiyn mäselenı qaitsem de şeşemın degen yqylas bolu kerek.
Juyrda ǧana ötken el Prezidentın sailau qarsaŋynda bıraz adamdar köşeler men alaŋdarǧa şyǧyp, rūqsat berılmegen mitingılerge qatysyp, sailauǧa baikot jariialap älek boldy. Sailau ötken soŋ taǧy da köşeler men alaŋdarda şeru ötkızıp nemese mitingterde kezdeseiık degenderge Almaty men Nūr-Sūltanda rūqsat berıldı. Miting pen şeruge şyǧudy qūptaǧandarǧa jäne olarǧa rūqsat beruşı memleket organdaryna menıŋ aitarym men ūsynystarym bar.
Şet elderde, äsırese demokratiiany damytudyŋ şyŋyna jetken Batysta ötken şeruler men zaŋdy da zaŋsyz mitingterdegı şeruşılerdıŋ qatarynda jürgenderdıŋ köşedegı jeŋıl maşinalar, kafe, restorandar men nebır ǧimarattardyŋ äinek pen esıkterın syndyryp, «molotov» şölmekterımen ört salyp jatqandaryn körgende: «ondai demokratiianyŋ barynan joǧy jaqsy» dep, täubä qylasyŋ. Osyndai şeruler men mitingterde jaraqatanǧandar men kısı ölımı de bolyp jatady. Tıptı şeruler men mitingterdıŋ beibıt türde ötuın baqylauǧa jan-jaqty mūqiiat daiyndyqpen şyqqan polisiia qyzmetkerlerı de jaraqatanyp nemese ölıp jatady. Körıp te, estıp jatyrmyz būndai oqiǧalardyŋ arasynda provakotorlar jüredı. Sondyqtan şeruler men mitingterdı ötkızemız degenderge rūqsat berudıŋ aldynda olardan eldı mekenderderdegı zardap şekkenderdıŋ şyǧynyn tolyq öteu maqsatynda aldyn ala belgılengen qarjysyn bankterge audaru talap etılsın. Eger de sen, özıŋnıŋ emes köptıŋ qamyn oilap, halqyma qoi üstıne boztorǧai jūmyrtqalaǧan zamanda ömır süruın jaqyndatam deseŋ, Senım keŋesınıŋ döŋgelek üstel basynda käsıbi mamandar men sondai-aq bilık ökılderımen öz jobalaryŋ men ūsynystaryŋdy sarapqa sal. Bolmasa, el arasyna ırıtkı salmai tynyş jür der edım. «Keŋesıp pışken ton kelte bolmaidy» degendei, kelısıp bır jeŋnen qol, bır jaǧadan bas şyǧarǧandai, keŋes otyrysynda bırlese qabyldanǧan şeşımnıŋ uaqytynda oryndaluyn qamtamasyz etu maqsatynda ony Ükımettıŋ tiıstı atqaruşy organdaryna amanat retınde resmi türde tapsyru qajet. Sodan soŋ, osy şeşımderdıŋ qalai naqty ıske ainalǧanyn mūqiiat qadaǧalap, anyqtalǧan qatelıkter men kemşılıkterden arylu kerek. Mıne, tek osylai nemese köptıŋ basqa da ūsynǧan joldarymen ǧana, Senım keŋesı el senımın aqtai alady.
Hamza OSPANOV,
ekonomist,
«Nūr Otan» partiiasynyŋ müşesı
