ŪSTAZDYQ ETKEN JALYQPAS…
Memlekettı älemdık örkeniet köşınıŋ aldyna şyǧaratyn – onyŋ myqty mamandary. Qanşa jerden bai memleket bolsaŋyz da, el jastary sauatsyz bolsa, ol memlekettıŋ bolaşaǧy būlyŋǧyr. Al, sol sauatty jastardy tärbieleuşı – ūstaz!
Ardaqtaityn elıŋ bolsa, eŋbegıŋnıŋ janǧany demekşı, biyl «Astana taŋdauy» baiqauynyŋ ötkenın bılemız. Onda eŋ üzdık mūǧalım, därıger, polisiia qyzmetkerı jäne avtobus jürgızuşısı anyqtaldy. Şaraǧa elorda äkımdıgı ūiytqy boldy. Al taŋdaudy qarapaiym jūrtşylyq jasady.
«Jaqsynyŋ jaqsylyǧyn ait» deitın halyqpyz. Mamandyǧyŋnyŋ maitalmany bolsaŋ, eŋbegıŋdı elıŋe jūmsasaŋ, bedelıŋnıŋ biıkteitını anyq. Bügıngı bızdıŋ aitpaǧymyz, jiyrma myŋnan astam dauys jinap, üzdık ūstaz atanǧan Mariia Şoqybasova turaly. Elordalyqtardyŋ pıkırınşe, ol – öz käsıbınıŋ jılıgın şaǧyp, maiyn ışken maitalman.
Mariia Şoqybasova – 20 jyldan asa ǧūmyryn aǧartu salasyna arnaǧan qasterlı mamandyq iesı. Ūlaǧatty ūstaz mektepke «tarydai bolyp kıretın» bastauyş synyptyŋ baldyrǧandaryna bılım beredı. Osy uaqytqa deiın ol 6 ret şäkırtterın joǧary synypqa şyǧaryp saldy. Ädette, jaidary jannyŋ ainalasynda adam köp bolady. Bızdıŋ keiıpkerımız özın baiqauǧa kımnıŋ ūsynǧanyn da bılmeptı. Osy jeŋıske oquşylarymnyŋ, olardyŋ ata-analarynyŋ dauys beruınıŋ arqasynda jettım deidı.
Bügınde elordada ortaşa eseppen alǧanda, jylyna 16-17 myŋ näreste düniege esıgın aşady. Būǧan qosa, jyl saiyn qalaǧa bes myŋnan astam oquşy basqa aimaqtardan keledı. Al, sol el erteŋı – balalardyŋ ozyq oily, mädeniettı azamat boluyna yqpal etetın ūstazdardyŋ orny erekşe. Ūlttyŋ bolaşaǧy üşın tärbienıŋ maŋyzy zor ekenı belgılı. Elbasy ösıp kele jatqan jas ūrpaqtyŋ tärbiesıne erekşe köŋıl qoia otyryp, būl öz kezegınde tärbie mäselesı otbasynyŋ ǧana emes, barşa qoǧamnyŋ mındetı ekenın aiqyndap bergen bolatyn. Balabaqşalarda, mektepterde tek bılım ǧana berıp qoimai, tärbienıŋ de tızgının teŋ ūstaudy tapsyrdy. Būl rette ūstazdarǧa artylyp otyrǧan jüktıŋ salmaǧy qanşalyqty ekenı aitpasa da tüsınıktı. Bızdıŋ keiıpkerımız el artqan osy mındettı abyroimen atqaryp jür.
«Özımnıŋ qajyrly eŋbegımdı keler ūrpaqtyŋ bolaşaǧyna arnaimyn. Alty jasar baldyrǧan ermeksaz siiaqty. Sol sazdy qalypqa keltırude bastauyş synyp mūǧalımderınıŋ eŋbegı zor. Al, eŋbegınıŋ januy – şabytqa şabyt qosatyny anyq. Eŋbegımnıŋ elengenıne quanyştymyn», – deidı ūlaǧatty ūstaz Mariia.
Mariia Şoqybasova halqynyŋ joǧary qūrmetıne ie boldy. Kelelı keleşek üşın bılegın sybanǧan ūstazdyŋ ūlaǧatty ısterın elı eledı. Öz ısınıŋ has şeberı atanǧan mamandardyŋ suretterınıŋ arasynda Mariia Şoqybasovanyŋ da suretı ılınıp tūrdy. Mūny körgen ūstazdyŋ ärıptesterı men şäkırtterı ūstaz eŋbegınıŋ eş ketpegenıne quanyp, maqtan tūtty.
Bügınde Memleket basşysy eldegı bılım oşaqtarynyŋ sany men sapasynyŋ artuyna barlyq jaǧdaidy jasap otyr. Mäselen, egemendık alǧan tūsta qazaqtıldı balabaqşalar men mektepter öte az bolatyn. Qazır olardyŋ sany aitarlyqtai köbeigen. Būl – bılım salasynyŋ bilık nazarynan tys qalmaǧandyǧyn körsetedı.
Taŋdaulylardy marapattau kezınde Astana äkımı İmanǧali Tasmaǧambetov «Sızderdıŋ bügıngı jeŋısterıŋız – jyldar boiǧy eŋbekterıŋızdıŋ jemısı. Sızderge qarap, soŋdaryŋyzdan ergen, tıptı, ūjymdaryŋyzdaǧy ärıptesterıŋız boi tüzeidı» degen bolatyn. Aitpaǧymyz, Mariiadai maitalmannyŋ jeŋısı köptegen jas mūǧalımderge ülgı boluy tiıs. Bäigede eŋ bastysy, ūtu emes, sol bäigege at qosudyŋ özı ülken jeŋıs emes pe?! Al, köptıŋ ışınde attyŋ ozyp keluı – zor jeŋıs! Būl tūrǧyda Mariia Şoqybasova jeŋımpaz dep maqtauǧa da, oquşylary men ärıptesterınıŋ arasynda «bızdıŋ ūstaz osyndai» dep maqtanuǧa da laiyqty maman.
Täuelsız Qazaqstannyŋ bolaşaq azamattary, qazırgı kışkentai büldırşınderdıŋ jaqsy tärbie men bılım aluy – el erteŋı üşın maŋyzdy mäsele. Al, sol eldıŋ tūtqasy ruhani tärbieden bastau alyp, bılımmen qarulanǧan, densaulyǧy myqty ūrpaqtyŋ qolynda bolsa, keleşek kemel bolary anyq.
Erkejan SÄTIMBEK