Būrnaǧy künı «Kongress holl» saraiynda Täuelsızdık künıne arnalǧan «Jyryŋ bolyp tögılemın, elım!» atty respublikalyq aqyndar aitysy öttı. Mädeniet jäne aqparat ministrlıgı ūiymdastyrǧan, «Nūr Otan» partiiasy qoldau körsetken aityskerler dodasyna 10 aqyn qatysty. Būl aitystyŋ būdan būrynǧy aitystardan erekşelıgı köp boldy. Alǧaşqy erekşelık: «Söz barymtasyna» tüsken aqyndardyŋ aitys sahnasyndaǧy bır jylǧy jetıstıkterı esepke alyndy.
Baqsaq, byltyrǧy täuelsızdıgımızdı ūlyqtaǧan «Bızdıŋ el osyndai!» aitysynan osy künderge deiın aqyndar 19 ret söz qaǧystyrypty. «Kazaitys» saity sol aitystardy saralap, üzdık on aqynnyŋ reitingısın tüzgen. Reitingtıŋ ūşar basyna 17 ūpai jinaǧan Sara Toqtamysova jaiǧassa, eŋ tömengı jaǧyna Jaqsylyq Orynbasar men Qanat Myrzahan ornalasqan. Mıne, osyndaǧy toǧyz aqyn jäne Bırjan Baituovtyŋ ornyna jas perı Jandarbek Būlǧaqov bes jūp qūryp, bas jülde – «Altyn dombyrany» ielenemız dep bar önerlerın ortaǧa saldy.
Ekınşı erekşelık – qatysuşy aqyndar körermenderge arnap bır-bır şumaqtan tögıp jıbergennen keiın sahnaǧa köterılgen «Nūr Otan» partiiasy Töraǧasynyŋ bırınşı orynbasary Bauyrjan Baibek: «Partiiamyz özınıŋ jaŋa saiasi doktrinasynda ūlttyq dästürımızdı, töl mädenietımızdı, ruhaniiatymyzdy öte biık orynǧa qoiyp otyr. Aitystyŋ tabiǧaty partiianyŋ ūstanymdarymen ūqsas. Bız de problemalarymyzdy ärqaşan aşyq aityp, olardy şeşuge tyrysamyz. Ötken aitysta «Nūr Otan» partiiasynan sailanǧan deputattar bolǧan. Sol jerde aqyndar bıraz syn aitty, köp mäselenı köterdı, onyŋ barlyǧyn halyq qalaulylary qolǧa alyp, qazır şeşıp jatyr» dep belgılı memleket jäne qoǧam qairatkerı Myrzatai Joldasbekov pen aitysty otyz jyl boiy örge süirep kele jatqan Jürsın Ermannyŋ iyqtaryna şapan japty.
Bırınşı jūpta Jandarbek Būlǧaqov pen «Altyn dombyranyŋ» byltyrǧy iegerı Mūhtar Niiazov söz qaǧystyrdy. Mūhtardyŋ Jandarbekke ä degennen baǧyttalǧan «Qaraqūrttai tılıŋnıŋ uyty bar, alaida, qara qoiǧa uytyŋ ötpeidı» degen sözı aituşynyŋ özın qaqpanǧa tüsırdı. Jandarbek ony osy sözınen ūstap: «Özıŋdei talai qoidy soiǧan edık… «Altyn dombyra» ūtatyn qandai qoisyŋ? Sauatty söz örseŋşı oidan örıp» dep jauap berdı. Ärı qarai da Jandarbektıŋ önerı Mūhtardıkınen bır bas joǧary ekenı körınıp tūrdy. Arnaiy tapsyrma – «Ötırık öleŋ aitysynda» da Jandarbektıŋ sözderı salmaqtylau boldy. Nätijesınde Parlament Mäjılısınıŋ deputaty, Memlekettık syilyqtyŋ laureaty, jazuşy Aldan Smaiyl bastaǧan qazylar alqasy Jandarbekke bıryŋǧai «10» ūpai köterıp, finalǧa joldama berdı.
Almatylyq Qanat Myrzahan men qaraǧandylyq Didar Qamievtıŋ tartysynda ekınşısı basym tüstı. Ol tüsınıktı de: Didar bıraz aitystarǧa qatysyp, tıs qaqqan aqynǧa ainaldy dep aituǧa bolady. Qanat «Habar» arnasynyŋ «Jastar jyrlaidy» aitysynda jeŋımpaz atansa da, aitarlyqtai jeŋısterge jetken joq. Degenmen, bolaşaǧynan ümıt kütuge bolatynyn tanytty. Būl jūpqa tapsyrma retınde «Qaiym aitys» jasau mındettelse, ekeuı de ūiqastardy qiynnan qiystyryp, tapsyrmany alyp şyqty.
«Aitystyŋ killerı» atanǧan Bekarys Şoibekov pen Jaqsylyq Orynbasar el mūŋyn tolǧady. Äsırese, Jaqsylyq oralmandarǧa 5 jylǧa deiın azamattyq berılmeidı degen zaŋ jobasyn synǧa alyp, joǧary jaqqa dat aitty. Ony qostaǧan Bekarys ädettegışe salmaqty aitys jasap, arasynda sözın äzılmen de kömkerdı. Mäselen, tapsyrma retınde berılgen – tar köpırde süzısıp qalǧan ekı qoşqardyŋ suretıne sipattama bergende: «Künde kündes Aigül men Altynai da sahnada tabysty ǧoi, «Tuka» men Uälibek eŋ soŋynda qauyşty ǧoi» dep zalǧa jinalǧandardy du küldırdı.
Sara Toqtamysova men qyzylordalyq Nūrmat Mansūrov halyqtyŋ oiynda jürgen tastandy balalar, joldaǧy jemqorlyq, demografiia, taǧy sondai kökeitestı mäselelerdı qozǧady. Saraǧa qarsylastary ünemı «qyrǧyz maqamymen aitysasyŋ» dep tiıskenındei Nūrmat ta osyny aita kelıp: «Qazırgı qazaq estradasyndaǧy «Şoq qyzdar», «Qyzyl örık» sekıldı änderdı qyrǧyzdan ūrlau ürdısı senen bastalǧan joq pa?» dep tüirep öttı. Oǧan Sara: «Qyrǧyz-qazaq bır tuǧan, Kenennıŋ basyn kötertken būl maqamnan halyqtyŋ zary sezıledı, sondyqtan taŋdadym» dep jauap berıp, Jürsınnıŋ kezındegı aityskerlerdıŋ ärqaisysynda jeke maqam bolsyn degen talabyn eske salyp öttı. Arnaiy tapsyrma – «Bız üşın ne qymbat, ne arzan?» degen sūraqqa Nūrmattyŋ jauaptary ūtymdylau boldy.
Soŋǧy besınşı jūpty Balǧynbek İmaşev pen Ainūr Tūrsynbaeva qūrady. Būl ekeuı alǧaşqy ret 1993 jyly oquşylar aitysynda aitysqan eken. Şorabek Aidarovtyŋ maqamyna salǧan Balǧynbek sony meŋzep Ainūrdy «jiyrma jylǧy podrujkam» dep atady. Ainūr da qalys qalmai, Balǧynbektı «modnyi molda» dep atasa, Balǧynbek te: «Ainūr menı dep otyr «modnyi molda», Basqa teŋeu tappady «jadnyi kobra» dep ese jıbergen joq. Jalpy, osyndai ekeuara äzılge qūrylǧan aitys jasaǧan olar eŋ soŋynda bır-bırıne jūmbaq jasyrdy.
Aqtyq saiysqa qazylar Balǧynbek, Nūrmat, Didar, Jandarbek sekıldı tört aqyndy şyǧardy. Olar būǧan deiın el körmegen Jetısu dästürındegı «Qūlmambet aitysyn» jasady. Iаǧni, bır mezette törteuı de sahnaǧa şyǧyp, kezekpe-kezek aitysty. Olardyŋ aitqan sözderın ıştei baǧalaǧan qazylar bas bäigege Jandarbek Būlǧaqovty laiyq dep tapty. «Altyn dombyra» men 3 mln teŋge aqşalai syilyqty oǧan byltyrǧy jeŋımpaz Mūhtar Niiazov pen«Nūr Otan» partiiasy Töraǧasynyŋ bırınşı orynbasary Bauyrjan Baibek jäne Mädeniet jäne aqparat ministrlıgı Mädeniet komitetınıŋ töraǧasy Tıleuǧali Qyşqaşbaev tapsyrdy. Bırınşı oryn men 2 mln teŋge Didar Qamievtıŋ qanjyǧasynda kettı. Ekınşı orynǧa tıgılgen 1 mln teŋge Nūrmat Mansūrovqa tabystaldy. Üşınşı oryn jüldesı 750 myŋ teŋgenı Balǧynbek İmaşev oljalady. Özge aqyndarǧa 500 myŋ teŋgeden berıldı. Sondai-aq, Mūhtar Niiazovqa «Kazaitys» saity tıkken Esenqūl Jaqypbekov atyndaǧy arnaiy jülde tapsyryldy.
