Jemqorlyqty joiudyŋ joly qandai?
Memleket basşysy «100 naqty qadam» ūlt josparynda jemqorlyqpen kürestı küşeitu mäselesıne airyqşa män berıp, osyǧan bailanysty jaŋa zaŋnamalar äzırleu, jemqorlyq qūqyq būzuşylyqtyŋ aldyn alu jäne sauyqtyru üşın arnaiy bölım qūru jönınde tapsyrma bergenı belgılı.
Osyǧan bailanysty biylǧy jyldyŋ 1 qaŋtarynan bastap memlekettık qyzmet turaly jaŋa zaŋ qabyldandy. Onda sybailas jemqorlyqpen küresudı küşeitu baǧytynda bırqatar talaptar qoiylǧan. Aitalyq, memlekettık qyzmet turaly zaŋnamada sybailas jemqorlyqqa qarsy mınez-qūlyq normalary qarastyrylǧan. Qandai da bır sybailastyq äreketı üşın lauazymdy tūlǧalarǧa jauapkerşılık küşeigen. Tıptı, joǧary organdardyŋ basşylary, äkımder özderı jemqorlyq qylmysyn jasamasa da olar taǧaiyndaǧan memlekettık qyzmetkerlerde mūndai äreket baiqalsa, älgı basşynyŋ özı otstavkaǧa ketedı.
Sonymen qatar, memlekettık lauazymdarǧa zaŋsyz taǧaiyndaular, memlekettık lauazymdarǧa ornalasuǧa arnalǧan konkurstyŋ tärtıbın būzǧandar, tärtıptık jazany zaŋsyz bergender de qataŋ jauapkerşılıkke tartylady.
Joǧaryda atalǧan jūmystardyŋ bärı sybailas jemqorlyqty azaitu men aldyn aluǧa negızdelgen. Prezident bas bolyp, jemqorlyqty auyzdyqtauǧa bailanysty köptegen şaralar jasalyp jatyr. Bır ǧana mysal, osydan ekı jyldai būryn elımızde Memleket basşysynyŋ Jarlyǧymen Qazaqstan Respublikasynyŋ 2015-2025 jyldarǧa arnalǧan Sybailas jemqorlyqqa qarsy strategiiasy bekıtıldı. Būl baǧdarlamalyq qūjatta sybailas jemqorlyqqa qarsy barlyq ıs-qimyl tızbektelgen. Onyŋ maqsaty – jemqorlyqty tübırımen qysqartu, jemqorlyq täuekelderın anyqtau jäne joiu, osyǧan qatysty halyqqa keŋınen mälımet berıp, jūrtşylyqtyŋ jemqorlyqqa qarsy mädeniet deŋgeiın joǧarylatu.
Qazaqstan Respublikasy Memlekettık qyzmet ısterı ministrlıgınıŋ Astana qalasy boiynşa departamentı – sybailas jemqorlyqpen küresetın bırden-bır mekeme. Departament sybailas jemqorlyqtyŋ aldyn alu maqsatynda memlekettık organdardyŋ qyzmetın baqylau, baǧalau, saraptau baǧytynda tūraqty tekseruler ötkızıp tūrady. Byltyr ortalyq memlekettık organdardyŋ 12 aumaqtyq, jergılıktı atqaru organdarynyŋ 16 qūrylymdyq bölımşesınıŋ qyzmetıne baqylau jürgızılıptı. Sonyŋ qorytyndysynda jemqorlyqqa jol aşqan 170 jaǧdai men 38 jasyryn memlekettık qyzmet körsetu anyqtalǧan.
Al biylǧy qaŋtar-säuır ailary aralyǧynda jemqorlyq täuekelderın anyqtau saraptamasy boiynşa kvazimemlekettık sektor subektılerı men memlekettık mekemelerde jemqorlyqqa äreket etudıŋ 98 oqiǧasy anyqtalǧan. Onyŋ 41-ı – memlekettık qyzmet salasynda baiqalǧan. Al 21-ı – jasyryn memlekettık qyzmet körsetu bolǧan.
Būǧan qosa, Astana qalasy boiynşa departament jemqorlyqqa qarsy mädeniettı qalyptastyru maqsatynda 34 seminar, 8 därıs, 6 döŋgelek üstel jiynyn ötkızıptı.
Memlekettık qyzmetterde jemqorlyqty azaitu maqsatynda QR Memlekettık qyzmet ısterı ministrlıgı ärbır memlekettık organnyŋ saitynda kemşılıkterdı anyqtau üşın jūrtşylyq arasynda saualnama jürgızu, jemqorlyqtyŋ aldyn aluǧa bailanysty memlekettık mekemeler qandai şaralar jasap otyrǧany jönınde esebın engızu syndy ūsynystar qarastyrǧan. Jemqorlyqqa qarsy monitoringtı jetıldıruge baǧyttalǧan būl şaralar Astana qalasynda da qoldauǧa ie boldy.
Jalpy sybailas jemqorlyqpen tabysty küresetın elderdıŋ täjıribesın zerdelesek, olar ülken jemqorlyqqa jol ūsaq ädepsızdıkten, bıreudıŋ qūqyn būzudan bastalatynyn tüsıngen. Sondyqtan būl elderde onyŋ aldyn-aluǧa erekşe män beredı. Bızdıŋ elımızde de «müldem tözbeuşılık» qaǧidaty bar. Qazaqstanda para aluşy ǧana emes, para beruşı de jauapkerşılıkke tartylady. Sondyqtan tek memlekettık qyzmetker ǧana emes, är azamat sybailas jemqorlyqty boldyrmau şaralaryn qarastyryp, kışkentai ädepsızdıktıŋ özıne nemqūraily qaramau kerek. Ūsaq būzaqylyqtyŋ özı ülken qylmysqa jeteleitının eşkım esten şyǧarmauǧa tiıs.
Qymbat TOQTAMŪRAT