Jūmanazar SADYRHANOV, S.Ǧylmani meşıtınıŋ bas imamy
– Jūmanazar Öserhanūly, elordamyzdaǧy tamyry tereŋ qūlşylyq üiı – S.Ǧylmani meşıtınde qandai oŋ özgerıster bar? Jaǧymdy jaŋalyqtaryŋyzben bölıse otyrsaŋyz…
– Meşıttıŋ jalpy qyzmetı halyq arasynda uaǧyz-nasihat jürgızu ekenı barşamyzǧa mälım. Elordamyzda boi kötergen tūŋǧyş meşıt bolǧandyqtan, mūnda qyzmet jasau ülken jauapkerşılık jükteidı.
Bügınde meşıttıŋ nasihat, aǧartuşylyq jūmysynda alǧa ılgerıleuşılık bar. Aitalyq, meşıtımızdıŋ resmi portaly jūmys ıstegelı elımızdıŋ aqparattyq keŋestıgınde özındık bedelı bar aituly saittardyŋ bırıne ainaldy. Būl bızdıŋ ügıt-nasihatymyz ben dınımızdıŋ qūndylyqtaryn qalyŋ qauymǧa jetkızudegı taptyrmas qolqanatymyz boldy. Dın qyzmetkerlerı portalymyz arqyly köpşılıktıŋ kökeiındegı sūraqtaryna jauap berıp, jūma uaǧyzdaryn apta saiyn elge ūsynyp keledı. Resmi sait jūrtşylyqpen etene jūmys ısteude özınıŋ paidasyn tigızıp otyr.
Özderıŋızge de mälım, säuır aiynyŋ soŋynda Dın ısterı agenttıgı men Qazaqstan mūsylmandary dıni basqarmasynyŋ qoldauymen meşıt janynan Säduaqas qajy Ǧylmani mūrajaiy aşylǧan edı. Asyl dınımızdıŋ qūndylyqtary, ädebietımız ben mädenietımız turaly 42 kıtap jazyp qaldyrǧan, ǧūmyry Saryarqada ötken dın ǧūlamasy, jiyrma jyl Qazaqstan mūsylmandarynyŋ qaziy bolǧan Säduaqas qajy Ǧylmani eŋbekterın zerdelep, keler ūrpaqty otansüigıştıkke baulyp, azamat boluǧa nasihattauda būl mūrajaidyŋ orny airyqşa.
– Jamaǧatpen jiı kezdesu ūiymdastyryp tūrasyzdar ma?
– Ärine, kündelıktı jūmysymyz meşıtte bolǧannan keiın, Alla üiınıŋ jūmysyn jandandyru – bızdıŋ boryşymyz. Jalpy, kündelıktı bes uaqyt namazda 300-500-dei jamaǧat keledı. Onyŋ ışınde aqsaqaldarymyz da barşylyq, al basym köpşılıgı jastar bolǧandyqtan, olarmen jiı pıkır almasyp, imani sauattylyqqa şaqyryp, jat aǧymnyŋ şyrmauynda qalmauyna qol ūşyn berudemız. Būl ürdıs tek meşıt aumaǧynda emes, basqa da memlekettık jäne memlekettık emes ūiymdarda öz jalǧasyn tabuda. Aitalyq, meşıt imamdary joǧary oqu oryndarynda studenttermen, türmelerde jazasyn öteuşılermen, sauyqtyru mekemelerınde emdeluşılermen, qūqyq qorǧau organdarynyŋ qyzmetkerlerımen jiı jüzdesıp tūrady. Mäselen, jyl basynan berı Astana qalasy Dın ısterı basqarmasy jäne QMDB-nyŋ Astana qalasy boiynşa ökıldıgınıŋ ūiymdastyruymen elorda mektepterınde «Tärbie men bılım egız» atty aǧartuşylyq därısterı ūiymdastyryldy. Elorda jamaǧaty arasynda «Salauatty jamaǧat», «Teŋbıl dop» sekıldı sporttyq şaralar ūiymdastyryp, auyzbırşılıkte boluyna, dūrys tūrmys saltyn ūstanuǧa baǧyttaimyz. Būl saiystarǧa da meşıtımızdıŋ imamdary men jamaǧatymyz belsene qatysyp keledı.
– Dıni basqarma meşıt jūmysynda qaiyrymdylyq şaralaryn jiı ūiymdastyruǧa airyqşa maŋyz artady. Būl baǧytta qandai ızgı ıster atqyryluda?
– İslam dınındegı basty qūndylyqtardyŋ bırı – qaiyrymdylyq. Alla taǧala bergen mal-mülıktı jaqsylyqqa, qaiyrymdylyqqa jūmsaǧan adam mol sauapqa ie bolady. Paiǧambarymyz (s.ǧ.s.) bır hadisınde: «Aqiqat bailyq – mal-mülıktıŋ köp boluy emes, aqiqat bailyq – keŋpeiıldılık, qaiyrymdylyq» dese, Äbu Hürairadan (r.a.) imam Müslım jetkızgen taǧy bır hadiste «Qaiyrymdylyq – jaqsy qasiet» delınedı.
Osyǧan orai, jyl basynda bas müfti Erjan qajy Malǧajyūly elımızdegı barlyq meşıtterge qaiyrymdylyq şaralaryn köptep ūiymdastyru turaly tapsyrma jüktegen bolatyn. Tapsyrma aiasynda meşıtımızde bırneşe qaiyrymdylyq aksiialary ūiymdastyryldy. Aitalyq, taiauda Astana qalasyndaǧy «Asia park» sauda oiyn-sauyq ortalyǧynda «Meiırımdılık-M» qorynyŋ ūiymdastyruymen ötken mümkındıgı şekteulı balalardyŋ körme-järmeŋkesıne arnaiy qatysyp, meşıt atynan keŋ diagonaldy LG teledidaryn syiǧa tarttyq. Sondai-aq, Astana qalasyndaǧy №36 orta mektebınde oqityn, tūrmysy tömen otbasynan şyqqan jetkınşekterdıŋ ata-analaryna kömek körsetılıp, qyryq otbasyna azyq-tülık taratyldy jäne mümkındıgı şekteulı bır balaǧa mügedektık arbasy syiǧa tartyldy.
Būǧan qosa, meşıtımızde apta saiyn ülkendı-kışılı qaiyrymdylyq şaralary ūdaiy jürgızılıp otyrady. Mäselen, jolda qalǧan jolauşylarǧa, qalamyzdaǧy tūrmysy naşar otbasylarǧa, mūqtaj jandarǧa aqşalai jäne materialdyq tūrǧyda kömek beru ürdıske ainalǧan.
– Būqarany dıni sauattandyru – qazırgı kezde özektı mäselenıŋ bırı. Osy maqsatta Dıni basqarma bekıtken baǧyttar aiasynda qala meşıtterınde sauat aşu kurstary qolǧa alynǧan. Būl baǧyttaǧy jūmystaryŋyz alǧa basuda ma?
– Hadis şärıpte ardaqty Paiǧambarymyz Mūhammed (s.ǧ.s) bylai dep süiınşıleidı: «Senderdıŋ eŋ jaqsylaryŋ – Qūrandy üirenıp ony basqaǧa üiretkenderıŋ». Hadiste aitylǧandai «eŋ jaqsylardan bolu» ärbır mūsylmannyŋ biık mūraty boluy tiıs. Alla üiınde Paiǧambarlar mirasy bolǧan bılımdı nasihattau maqsatynda ürdıske ainalǧan naqty ıs-şaralar atqarylyp keledı. Aitalyq, bız meşıtten bılım aluǧa kelgen adamdardy İslam qūndylyqtarymen tanystyryp, salihaly mūsylman boluy üşın qolymyzdan kelgenşe kömektesemız. Al, sauat aşu kursy – sol ıs-şaralardyŋ bır tarmaǧy ǧana. Meşıtımızdıŋ sauat aşu kursynda 175 adam tūraqty sabaq aluda. Bas müftiımız Erjan qajy Malǧajyūlynyŋ «Kemı bes şäkırtı bolmaǧan imam özın imam dep sanamasyn» degen sözı bar. Hazırettıŋ ündeuın basşylyqqa alǧan meşıtımızdegı imamdar sauat aşu kursynan tys 5-10 şäkırtke kündelıktı bılım berude. Onda Qūran oqyp üirenu, İslam ädebı, İslam tarihy, täjuid, aqida, ahlaq pänderınen sabaq berılıp keledı. Oquşylardyŋ jazǧy demalysyn ūtymdy paidalanyp, ata dınımızdıŋ arda qūndylyqtaryn jas ūrpaqtyŋ boiyna sıŋıru maqsatynda meşıt janynan mektep balalaryna arnalǧan jazǧy sauat aşu kursy jürgızılıp, onda eluden asa şäkırt Qūran älıppesı, Däret alu tärtıbı, Namaz üirenu, t.b. İslamnyŋ qūndylyqtary, ädep-ahlaq, ata-anany qūrmetteu, bılımnıŋ qadır-qasietı siiaqty därısterden sabaq aldy.
– Äŋgımeŋızge rahmet.
Sūhbattasqan: Jaiyq NAǦYMAŞ
