Qala tırşılıgı

Jüzıkter qaida joǧaldy?



«Nūrjoldyŋ» sänı ketpesın

Dekorativtı köşe önerı – älem qalalaryna tän ürdıs. Ol degenımız, qala keŋıstıgın ülkendı-kışılı müsındermen be­zendırıp, özındık kelbetın aşady. Osy müsınderge qarap būl qalanyŋ tūrǧyndary kım ekenın, olardyŋ arman-mūrattary men ejelgı tarihyna qūrmetı men bolaşaǧyna közqarasyn baǧamdaidy. Öner şeberlerınıŋ has tuyndylary bır qalanyŋ şegınen asyp, bükıl halyqtyŋ obrazyna ainalyp jatqan jaǧdailar da joq emes.

Eger «Han Şatyrdan» şyǧyp, Aqordany betke alsaŋyz, jolai qos qaptalyŋyzdaǧy şaǧyn müsınderge közıŋız toiady. Ötken tarihymyzben bırge adymdap kele jatqandai sezınesız. Osy eldıŋ töl balasynyŋ ruhyn oiatady.
Degenmen soŋǧy kezderı osy jol synaq alaŋyna ainaldy. Ortanqol dünielermen toltyrylyp, türlı geometriialyq keskındermen şyrmaldy. Üşbūryş kerek pe, törtbūryş pa, doǧal kerek pe – bärı bar. Byltyr onyŋ bırazyn gülmen kömkerıp edı. Endı oǧan qarjy jūmsamaityn bolǧan-au. Temırden jasalǧan türlı figuralar onsyz da suyq qalany temırdei qaryp, mūzdatyp tūrǧany jasyryn emes.
Tünde janatyn şamdary bar bolsa da, kündız – ol qūrsauly temır. Olardyŋ da denı osy «Nūrjolda». Mümkın tüngı şamnyŋ jaryǧymen sättı körıner, bıraq kündızgı qalpyna qarasaŋ, tozǧan symdary bıleulenıp, közge oǧaş körınedı. Qala tūrǧyndary men qonaqtary eŋ köp jüretın joldyŋ kelbetı būzylǧaly qaşan, ony elep jatqan eşkım joq. Odan qaldy osy joldyŋ bır pūşpaǧyna «tūraqty tırkeuge» qoiǧan jer şaryn ūstaǧan sūlbalardyŋ da syry ketıp, tozyp barady.
Osy jolda būryndary ädemı jüzık, qūs tūmsyq saqina, bılezıkter qyzyldy-jasyldy güldıŋ üstınde şaşylyp jatuşy edı. Janynan ötken saiyn äjelerımızdıŋ qolynda jaltyldaǧan äşekeilerı esımızge tüsıp, meiırlenuşı edık. Ekı jyldyŋ şamasynda osy äşekeiler ūşty-küilı joǧaldy. Qazır bet-beinesı joq türlı şeteldık brendterdı nasihattaǧan bilbordtar ornatylǧan jai jol boldy.
Qalanyŋ Respublika, Beibıtşılık, taǧy basqa basty köşelerın aralap körıŋız. Jai jürmei, köşelerdı boilai qoiylǧan dekorativtı müsınderden özıŋızge jaqyn dünienı tabuǧa tyrysyŋyz. Mümkın, Şrek, Kung-fu aiu, ergejeilıler men basqa da multfilm keiıpkerınen, bälkım, bolaşaǧyŋyzdy tanyrsyz. Äkemızden qalǧan mūradai qalada şetel multfilmderınıŋ keiıpkerlerı qaptap kettı. Būǧan jasyl jabyndymen jasalǧan türlı sūlbalar men taǧy basqa maqūlyqtardy qosyŋyz.
Astana köbımız üşın temırjoldan bastalady. Jinalmai, şaşylyp jatqandai körınıstı vokzaldyŋ ainalasynan baiqauǧa bolady. Üilesımsız ornatylǧan ülkendı-kışılı aǧaş sipatty müsınder, jartylai jarylǧan qazaq üiınıŋ keregesınen talǧamsyzdyq esıp tūrǧandai. Sätsız jasalǧan eskertkışterdıŋ bırı dep subūrqaqty tas eskertkıştı aitar edık. Onyŋ «Bata» dep atalatynyn jaqynda bıldım. Bata degen qasterlı ūǧymnyŋ qor bolǧany emes pe būl?!

Börı üstındegı  bala qaida?

Astanadaǧy şaǧyn müsınderdıŋ arasynda qazaqy ruhy bar, tarihyn meŋzep tūratyn bırtuar tuyndylar joq emes. Solardyŋ qatary bır-ekı eskertkışke kemıp qalǧany ras.
Taǧy bır joǧalǧan düniemız – altyn teŋgesı şaşylǧan qūmyra. Ol da bar bailyǧymen «qoldy» boldy. Odan keiın qazırgı äkımdıktıŋ aldyndaǧy alaŋda babasynyŋ börkın bastyra kiıp alyp «şaptyryp» tūrǧan tentektıŋ müsını de bolatyn. Ol da joq. Qazır qaida «qoqys» bop jatqanyn eşkım bılmeidı.
Belgiiadaǧy däl osyndai jalaŋ būt bala müsınınıŋ özın ne suretın körgen bolarsyzdar. Bızdıŋ tentek odan artyq bolmasa, kem emes edı.
Aitarymyz, qala keŋıstıgıne de talǧammen qaraityn uaqyt jettı. Aldymen «Nūrjoldan» bastaiyqşy!




Taǧyda

Aigül Uaisova

Aqparat salasynyŋ üzdıgı

Ūqsas jaŋalyqtar

Pıkır üsteu

Back to top button