وسى اپتادا جۇرت نازارىنداعى جاڭالىقتار ىشىندە مينيسترلەر مەن اكىمدەردىڭ اۋىسۋى كوش باستاعانى اقيقات.
جاڭا كەلگەن باسشىلارعا باتا بەرىپ, تىلەك ارناپ, ءتىپتى دالىزدە ۇستاپ الىپ, ءبىز ءسىزدى ۇزاق كۇتتىك قوي دەپ اعىنان جارىلعاندار دا تابىلدى. كەتكەندەردى قارالاپ جاتقانداردىڭ دا قاراسى قالىڭ. كەرىسىنشە جاڭا باسشىدان ساعان نە پايدا, تەندەر ءبولىپ بەرە مە, بالاڭدى قىزمەتكە الا ما, نە سەپتىگى تيەدى؟ ەشتەڭە وزگەرمەيدى, «باياعى جارتاس – ءبىر جارتاس» دەپ وسى باستان كۇدەرىن ءۇزىپ وتىرعاندار دا از ەمەس. دەگەنمەن جاڭالىقتاردى قوسىپ قالساڭ, ءجۇزى بال-بۇل جانعان, جاڭا عانا تاعايىندالعان باسشىلاردى كورەسىڭ دە, وسىعان دەيىن نەبىر «وزگەرىستەردىڭ», «جاڭاشىل باستامالاردىڭ» ۇيىتقىسى بولعان, كەشە عانا ەكپىنىنەن ءۇي قۇلاعان, ءتىپتى «ءبىر ايماق, ءبىر سالانى عانا ەمەس, تۇتاس ەلدى باسقارا الادى عوي, دانىشپانىم-اي» دەپ «نيەتتەس» جۇرتشىلىق كۇندە «ءسۇيسىنىپ» وتىرعان ەسكى باسشى مۇلدەم بايقالمايدى. بۇل قالاي سوندا؟ ول وسى لاۋازىمدا ناقتى جەتىستىككە جەتتى مە, جوق الدە قولدان جاساندى يميدج جاساپ, جارنامالاتىپ ءجۇرىپ, جاڭاشىلمىن دەپ قۇر ۇرانداتىپ, جالاۋلاتىپ كەرى كەتتى مە, نە تىندىردى, نە بىتىرە المادى؟ بۇلاردىڭ باسىم كوپشىلىگى تاعى دا ءىرى لاۋازىم يەلەنەتىنى ءسوزسىز. بۇل سوندا ءجون بە؟ مۇنى كىم سارالاپ باعا بەرەدى جانە قاي جەردە ايتادى؟ حالىققا حابارى تيە مە, جوق الدە مۇراعاتتا قالىڭ قاعازدىڭ اراسىندا شاڭ باسىپ قالا ما؟ مۇنان نە ساباق الۋىمىز كەرەك, ولار ورنىنا كەلگەن ءىزباسارىنا قانداي مۇرا قالدىردى؟ ول ءىزباسار نەنى ەسكەرۋ كەرەك, نەنى ءارى جالعاستىرۋ كەرەك, نەدەن اۋلاق بولۋى كەرەك, نەنى ۇيرەنۋى كەرەك, ساباقتاستىق ساقتالا ما؟ مىنە ءبىزدىڭ وتىز جىلدان استام جۇيەلى تۇردە جولعا قويا الماي كەلە جاتقان ءىرى ولقىلىعىمىزدىڭ ءبىرى وسى. باسشىنىڭ قىزمەتىنە شىنايى باعا بەرىلمەيدى, ساباقتاستىق ساقتالا بەرمەيدى. بۇرىنعى كوماندا باستاعاندىقتان ەلگە, جۇرتقا وراسان پايداسى تيەتىن ومىرشەڭ جوبالاردىڭ ءوزى جالعاسىن تاپپاي جەرگە كومىلەدى. جاڭا كوماندا جاڭا عالامات جوبالاردى جوسپارلايدى. ەندى ىسكە اسىرا باستاعاندا… جاڭا كەلگەن جاڭا كوماندا تاعى دا جاڭا مىندەتتەر بەلگىلەيدى. ءبارى قايتادان باسىنان باستالادى. ءبىز وسى ماسەلەنى وسىدان وتىز جىلداي بۇرىن 1995 جىلى 17 مامىردا «ەگەمەن قازاقستان» گازەتىندە جاريالاعان «اكىم بولدىم-اۋ, قانشا كۇنگە؟…» دەگەن ساراپتامامىزدا كوتەرگەن ەكەنبىز. جەرگىلىكتى دەپۋتاتتار جوعارىدان ۇسىنىلعان ەكى ۇمىتكەردىڭ بىرىنەن اكىمدى, ماجىلىستەگىلەر ءمينيستردى تاڭداعان سياقتى كەيىپ تانىتقانىمەن كوپ ەشتەڭە وزگەرمەپتى سودان بەرى. اكىم مەن مينيستر قانشا مەرزىمگە تاعايىندالادى, نە جوسپارلاپ, نە ءبىتىرىپ ۇلگەرەدى, مۇنى ەشكىم ءدوپ باسىپ ايتا المايدى. سوندىقتان دا «ۋاقىتشا جۇرگەندەر» سيندرومىنىڭ, تەز «قارپىپ قالعىسى» كەلەتىندەردىڭ دە بوي كورسەتۋ قاۋپى ۇلكەن. قايدان تاپقانىمىز بەلگىسىز, اتاقتى بابامىز ءجۇسىپ بالاساعۇننىڭ «اكىم ءتاتتى ءومىردى سۇيسە, ەلدىڭ كۇنى قاراڭعى» دەگەن ءسوزىن كەلتىرىپپىز سول ماقالادا. ايگىلى داۋىلپاز ايتىسكەر اقىن اسەلحان قالىبەكوۆانىڭ ولەڭىنەن شۋماق بەرىپپىز:
«اكىمدەر كەلە سالا تام
سالادى,
باي بولۋ, قۇداي بولۋ
اڭساعانى.
تام سالىپ, كون-قوقسىعى
تولعان شاقتا,
حالايىق جاڭا اكىمدى قارسى
الادى.
ول داعى ساتىپ كەتسەم
پۇل بولادى دەپ,
باستايدى تام سالۋدان
بار شارانى.
حالىقتىڭ قارجىسىمەن
ءبىتىرىپ اپ,
وتكىزىپ جەكەشەگە ءان سالادى.
ارلىنى, اقىلدىنى
ارى يتەرىپ,
مالدىنىڭ اجارىنا زەر سالادى» دەپتى رۋحى شات بولعىر اقتاڭگەر اسەلحان اپامىز. ءيا, قازىرگى ولشەممەن قاراعاندا تام سالىپ, جەكەشەلەندىرۋ تۇك بولماي قالدى-اۋ… جاڭا قازاقستان بارلىق دەڭگەيدەگى اكىمدەردى بەلگىلى ءبىر مەرزىمگە سايلاۋدى بىرتىندەپ ىسكە اسىرىپ جاتىر عوي. ادىلەتتى, حالىق ۇنىنە قۇلاق اساتىن, ەسەپ بەرەتىن ادىلەتتى ەلدىڭ ءبىر بەلگىسى وسى بولسا كەرەك.
«ادىلەتتى قازاقستاندى قۇرامىز دەسەك, ساياسي-ەكونوميكالىق رەفورما جاساۋ جەتكىلىكسىز. ەڭ باستىسى, قوعامدىق سانا, ازاماتتاردىڭ نيەتى وزگەرۋى كەرەك. ونسىز باسقا جۇمىستىڭ ءبارى بەكەر» دەدى قاسىم-جومارت توقاەۆ سوڭعى جولداۋىندا. «شىن مانىندە, ادالدىق جوق جەردە ەشقاشان ادىلدىك بولمايدى» دەگەن مەملەكەت باسشىسىنىڭ تۇجىرىمىن ءاربىر لاۋازىم يەسى جۇرەك تۇكپىرىندە ساقتاپ, ەلگە قىزمەتتىڭ قاعيداسى ەتكەندە عانا ادىلەتتى قازاقستان سالتانات قۇرادى.
ايتپاقشى, الگى ماقالانىڭ سوڭى بىلاي بىتەدى: «ەل باسقارۋشىلاردىڭ اراسىندا كۇدىك تۋسا, ولار بۇزىلادى» دەگەن جولدار بار ەكەن پايعامبارىمىزدىڭ حاديستەرىندە. باسشىعا تالاپ قويۋمەن قاتار تيىسىنشە قۇرمەت كورسەتۋدى دە ۇيرەنگەنىمىز ابزال. باسشى, اقىلشى, جەتەكشى, ەل اعاسى دەگەن سوزدەردى حالقىمىز ارداق تۇتقان ازاماتتارىنا ارنادى, مىڭ قوسشىدان ءبىر باسشى ارتىق دەدى. قۇقىقتىق مەملەكەت قۇرۋدامىز, ايتسە دە ادال باسشى مەن ايار باسشىنىڭ ارا جىگىن اجىراتاتىن زاڭ جوق. وتپەلى كەزەڭ وتكەلىندە باس قامىن ويلاعان كەيبىر اكىمدەردى كورىپ, ەلدىڭ باسشىلارعا, ەرتەڭىمىزگە دەگەن سەنىمىنە سەلكەۋ تۇسسە, ەڭ اۋىرى سول بولماق…».
