2015 جىل ەلىمىزدەگى باستى ساياسي وقيعا كەزەكتەن تىس پرەزيدەنت سايلاۋىنىڭ ءوتۋى بولسا جانە بۇل جىلى قازاقستان دۇنيەجۇزىلىك ساۋدا ۇيىمىنا رەسمي تۇردە كىردى. ەلباسىنىڭ شەشىمىمەن قازاق حاندىعىنىڭ 550 جىلدىعى, ۇلى جەڭىستىڭ 70 جىلدىعى مەرەكەلەندى. قازاق عارىشكەرى ايدىن ايىمبەتوۆ عارىشقا ۇشىپ, «قازاقستاننىڭ حالىق قاھارمانى» اتاندى. وسى جىلى استانا اقشامى گازەتىنىڭ 25 جىلدىعىمەن تۇسپا-تۇس كەلدى. وسىنداي ەلىمىزدەگى جانە ەلورداداعى ەلەۋلى وقيعالار مەن ايتۋلى كۇندەر باسىلىمنىڭ ءار نومىرىندە جارىق كوردى.
حالىق تاڭداۋى
2015 جىلدىڭ باستى وقيعالارىنىڭ بىرىنە كەزەكتەن تىس وتكەن پرەزيدەنت سايلاۋىن دا جاتقىزۋعا بولادى. قازاقستان حالىق اسسامبلەياسى باس بولىپ, پارلامەنت ءبىراۋىزدان ماقۇلداپ, سول جىلى ءساۋىر ايىندا ەل پرەزيدەنتىن قايتا سايلادىق. 28 ساۋىردەگى باسىلىمدا «بەلسەنىپ كەلدى بۇقارا بۇل سايلاۋعا» تاقىرىبىمەن ايقارا بەت ارنالعان. سايلاۋعا ەلوردادا بارلىعى 254 سايلاۋ ۋچاسكەسى تىركەلگەن. ونىڭ 189-ى جەرگىلىكتى جەردە بولسا, 65-ءى شەتەلدىك ەلشىلىكتەردە اشىلعان. جالپى, سول جىلى باس شاھاردا 400 434 سايلاۋشى تىركەلگەن جانە داۋىس بەرۋ بارىسىنا تۇڭعىش رەت ءبىزدىڭ ەلىمىزدەن 10 مىڭعا جۋىق باقىلاۋشى قاتىسقاندىعى ءمالىم بولدى. ەلباسى نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ سايلاۋشىلاردىڭ 97,75% داۋىسىن جيناپ, ايقىن جەڭىسكە جەتتى. مەرزىمىنەن بۇرىن وتكەن سايلاۋعا دايىندىق بارىسى, سايلاۋدىڭ ءوتۋى باسىلىمنىڭ ءار نومىرىندە ۇزبەي جاريالانىپ وتىرعان.
كەدەرگىسىز كەدەن
2015 جىلدىڭ 1 قاڭتارىنان باستاپ, (№1) قازاقستان, رەسەي, بەلارۋس مەملەكەتتەرىڭ اراسىندا ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداق تۋرالى كەلىسىمشارت كۇشىنە ەندى. قازاقستاندىقتارعا ەكونوميكالىق مۇمكىندىكتەر مەن تىڭ سەرپىن بەرەتىن تاريحي قۇجات تۋرالى جۋرناليست تاڭاتار تولەۋعاليەۆ جاڭا جىلداعى العاشقى №6 سانىندا بىرنەشە مامانداردىڭ دا پىكىرىن بەرگەن. مامانداردىڭ پىكىرىنشە, بۇل – ۇلكەن نارىق. تاۋار مەن جۇمىس كۇشىنە مەملەكەتتىك شەكارادان اتتاعاندا ەشقانداي كەدەرگى جوق. سونىمەن قاتار ءبىلىم مەن عىلىمدى دامىتۋعا يگى قادامدار جاساۋعا ىقپال ەتەدى دەلىنگەن.
ەلەكتروندى كارتا ەنگىزىلدى
2015 جىلى قوعامدىق كولىككە ارنالعان ەلەكتروندى كارتا تۋرالى العاش ماسەلە قوزعالعان. بۇل شارانى ەلورداداعى جولاۋشىلار كولىگى جانە اۆتوموبيل جولدارى باسقارماسى مەن «Astana LRT» كومپانياسى بىرلەسىپ ۇيىمداستىرىپ باستاعان. سارىارقا, ەسىل جانە الماتى اۋداندارى بويىنشا 25 فوتوتىركەۋ پۋنكتى اشىلعان.
جول ءجۇرۋ قۇنىن ەلەكتروندى كارتا ارقىلى تولەۋ قوعامدىق كولىكتەگى بىرنەشە ماسەلەلەردى جويۋ ماقساتى قويىلعان ەدى. بۇگىنگە دەيىن بۇل جۇيە ءوز ناتيجەسىن بەرىپ كەلەدى. بۇل تارتىپكە قالا تۇرعىندارى دا ابدەن ۇيرەندى.
ايدىننىڭ ارمان ساپارى
«ايدىننىڭ ارمان ساپارى» نەمەسە «ايدىن ارمان ساپارىنان ورالدى» تاقىرىبىنداعى ماقالا عارىشكەر ايدىن ايىمبەتوۆتىڭ عارىش الەمىندەگى ساپارىنان سىر شەرتەدى. قازاق عارىشكەرى ايدىن ايىمبەتوۆ پەن ونىڭ سەرىكتەستەرى – رەسەيلىك عارىشكەر گەننادي پادالكا مەن دانيالىق استروناۆت اندرەاس موگەنسەن عارىشتاعى ون كۇندىك ساپارىنان امان-ەسەن ورالدى. «سويۋز تما-16م» عارىش كەمەسىنەن ءبولىنىپ شىققان كاپسۋلا جەزقازعان قالاسىنان وڭتۇستىك شىعىسىنداعى 146 شاقىرىمدىق قاشىقتىققا قونعان. ارتىنشا استانا حالىقارالىق اۋەجايىنان عارىشكەرلەردى مەملەكەت باسشىسى نۇرسۇلتان نازارباەۆ قارسى العان.
تاريح تويى
ەل كولەمىندە تويلانعان قازاق حاندىعىنىڭ 550 جىلدىعى باسىلىم بەتىندە قاتتالدى. الدىمەن استانا تورىندە وزدىرىلعان تاريحي شارادان ماقالا دايىندالسا, كەيىن «تالايعى تارازداعى تاريح تويى» دەگەن اتپەن تاعى ءبىر تۇشىمدى ماتەريال جارىق كوردى. وسى ماقالادان تالاس جاعاسىنداعى تاماشا قالادا «قازاق حاندىعى» مونۋمەنتىنىڭ اشىلعانىن, الاش جۇرتى ارداق تۇتار العاشقى حاندارىمىز كەرەي مەن جانىبەكتىڭ تاقتا وتىرعان تاماشا ەسكەرتكىشتەرى قونىس تەپكەنىن وقىرمان وقىپ ءبىلدى.
ۇلى جەڭىسكە – 70 جىل
«سوعىسقا قاتىسقان اقمولالىق ديۆيزيالار» تاقىرىبىمەن عالىم ق.ەڭسەنوۆتىڭ كولەمدى ماقالاسى باسىلىمنىڭ №5 سانىندا جارىق كورگەن. سوعىس باستالعان 1941 جىلدىڭ 25 شىلدەسىندە اقمولادا 310-اتقىشتار ديۆيزياسى جاساقتالعان. ولار لەنينگراد مايدانىندا جان اياماي فاشيستەرگە قارسى ۇرىسقان. ماقالادا ديۆيزيا جاۋىنگەرلەرىنىڭ ەرلىككە تولى جورىقتارىن باياندايدى. 2015 جىلعى باسىلىمنىڭ ءار ءنومىرى جەڭىستىڭ 70 جىلدىعىنا ارنالعان دەرەكتى ماتەريالدارمەن قامتىلىپ وتىردى.
«اقشامعا» – 25 جىل
2015 جىل استانالىق قوس باسىلىمىنىڭ 25 جىلدىعى اتالدى. باسىلىمنىڭ اتاۋلى جىلىندا وتكەن كۇندەر ەستەلىگى قايتادان وقىرمانعا جول تارتتى. جۋرناليست ازامات ەسەنجول «اقمولا اقيقاتىنان» «استانا اقشامىنا» دەيىن اتتى كولەمدى ماقالاسىندا باسىلىم تاريحىن تولعايدى. ارينە, ەڭ باستى مىندەت – استانالىق مارتەبەگە ساي جۇمىس جۇرگىزۋ, گازەتتى رەسپۋبليكالىق دەڭگەيگە كوتەرۋ بولدى. وسى كەزەڭدە گازەتتىڭ شىعارماشىلىق ۇجىمى دا جاستارمەن تولىعىپ, تولىسقان. 1998 جىلى ەلوردا تاريحىنىڭ دامۋىمەن بايلانىستى ءتۇرلى ايدارلارمەن گازەت بەتىنىڭ كەڭەيگەنىن جازعان. سونداي-اق گازەتتىڭ مەرەيتويلىق سانىندا ەلباسىنىڭ قۇتتىقتاۋى جاريالاندى.
ۇلت ۇيىتقىسى
«ۇلت اڭسارىنىڭ ۇيىتقىسى» دەگەن اتپەن وركەنيەت تاريحى مەن مادەنيەتىنە ەرەكشە ۇلەس قوسقان قازاق جازۋشىسى ءىلياس ەسەنبەرليننىڭ شىعارماشىلىعى, ءومىرى, قايراتكەرلىگى تۋرالى زەرتتەپ جۇرگەن, كوزى تىرىسىندە جاقىن ارالاسقان جازۋشى تۇرسىن جۇرتبايدىڭ سۇحباتى بەرىلگەن. 205 جىلى ءىلياس ەسەنبەرليننىڭ تۋعانىنا 100 جىل تولدى. ەسەنبەرليندى مۇحتار اۋەزوۆتەن كەيىنگى الاش يدەياسىنىڭ كەپىلى بولعان ۇلتتىق تۇلعا دەپ دارىپتەگەن جازۋشى اسا تەگەۋرىندى, قازاق كوركەم ءسوزى مەن كوركەم ونەرىنىڭ كوسەمى بولعان تالاي تۇلعالاردىڭ ىشىندە ەسەنبەرلين جولى بولەك دەيدى. ويتكەنى ۇلتتىق ءيىرىم تۇرعىسىنان العاندا, مۇحتار اۋەزوۆتەي ۇلى سۋرەتكەر دۇنيەدەن كوشكەن سوڭ, ءبىراز جىل, قاشان ءىلياس ەسەنبەرلين تۇلعالانىپ شىققانشا, ونىڭ ورنى ويسىراپ تۇردى دەي كەلىپ, جازۋشىنىڭ شىعارماشىلىقتاعى سونى جولىنا توقتالعان.
