«استانا اقشامى» گازەتىنىڭ رەداكتسياسى ۇيىمداستىرعان «تىكەلەي تىلدەسۋدە» استانا قالاسى جاستار ساياساتى ماسەلەلەرى باسقارماسىنىڭ باسشىسى تالعات راحمانبەردى تۇرعىندارمەن بايلانىسقا شىعىپ, ازاماتتاردى تولعاندىرعان ساۋالدارعا جاۋاپ بەردى. كوپتىڭ كوكەيىندەگى ماسەلەلەردى نازارلارىڭىزعا ۇسىنامىز.
ايتاش ومار:
– ۇلگى رەتىندە ءوز ءومىر جولىڭىزدى ايتىپ بەرسەڭىز. قىزمەتتىڭ قانداي ساتىلارىنان ءوتتىڭىز؟
– حالىقارالىق قازاق-تۇرىك ۋنيۆەرسيتەتىندە وقىدىم. ءبىرىنشى كۋرستا ساباقتان بوس ۋاقىتتا قۇرىلىستا جۇمىس ىستەدىم ءارى ۋنيۆەرسيتەتتەگى جاستار كوميتەتىن باسقاردىم. ستۋدەنتتىك قۇرىلىس جاستار ەڭبەك جاساعىندا تالماي جۇمىس ىستەپ, رەسپۋبليكالىق شتاب توراعاسىنا دەيىن كوتەرىلدىم. وقۋدى ءبىتىرىپ, اسپيرانتۋراعا ءتۇستىم. زاڭ عىلىمىنىڭ كانديداتىمىن. ۋنيۆەرسيتەتتە ساباق بەردىم. باس پروكۋراتۋرانىڭ عىلىمي-زەرتتەۋ ينس-تيتۋتىندا ماماندىعىم بويىنشا اعا پروكۋرور بولىپ قىزمەت جاسادىم. جاستار ماسەلەسىنە قايتا بەت بۇرىپ, الماتى قالاسى جاستار ساياساتىن دامىتۋ مەملەكەتتىك قورىنىڭ ديرەكتورى بولىپ تاعايىندالدىم. ال, 2012 جىلدان استاناداعى جاستار ساياساتى ماسەلەلەرى باسقارماسىندامىن.
ءار كۇنىمىز وتە تىعىز وتەتىن. ساباق تاڭعى سەگىزدە باستالادى. تۇسكە دەيىن ساباقتا, تۇستەن كەيىن قوعامدىق جۇمىستارمەن, اۋىر اتلەتيكا, ۇستەل تەننيسى سياقتى سپورت تۇرلەرىمەن اينالىسامىز. ۋنيۆەرسيتەتارالىق جارىستار ءجيى وتەتىن. ياعني, باسەكە مىقتى بولاتىن. ۇنەمى ەڭبەكتەنۋمەن, العا تالپىنۋمەن ءوتتى كوپ ۋاقىتىمىز. ال, قازىر شە؟ استانا جاستارىنىڭ 92%-ى الەۋمەتتىك جەلىلەردە تىركەلگەن. بىلتىر ەلوردالىق ەكى جارىم مىڭ جاس ازاماتتان وسى تاقىرىپتا ساۋالناما الدىق. سويتسەك, ارقايسىسى كۇن سايىن ينتەرنەتكە كەمىندە 4 ساعات جۇمسايدى ەكەن. 24 ساعاتتىڭ 4 ساعاتى الەۋمەتتىك جەلىدە وتەدى. بوس كەتىپ جاتقان ۋاقىت! جاستارعا مەملەكەت تاراپىنان كوپ جاعداي جاسالۋدا. ءاربىر ادام جاس كۇنىنەن شارشاماي ىزدەنىپ, تالماي ەڭبەكتەنسە بيىك بەلەستەردى باعىندىراتىنى ءسوزسىز.
مارات جانىبەكوۆ:
– قۇرىلىس فاكۋلتەتىنىڭ 2 كۋرس ستۋدەنتىمىن. جازعى كانيكۋل ۋاقىتىندا ماماندىعىم بويىنشا جۇمىس ىستەگىم كەلەدى. قانداي كومەك كورسەتە الاسىزدار؟
– استانالىق ستۋدەنتتەردىڭ دەمالىس كەزىندە ۇيدە ءۇش اي بوس جاتپاي, ءارى اكە-شەشەسىنە ماتەريالدىق جاعىنان كومەكتەسىپ, ءارى تاريحي وقيعانىڭ كۋاسى بولۋعا مۇمكىندىگى بار. ستۋدەنتتىك قۇرىلىس جاساعىنىڭ قاتارىنا قوسىلۋعا كەڭەس بەرەمىز. وتكەن جىلى ءبىز «ەكسپو» قالاشاعىنىڭ قۇرىلىس اۋماعىندا 300 جاس ازاماتتى ەڭبەكپەن قامتىدىق. ولاردىڭ كوبى تۇراقتى تۇردە جۇمىسقا ورنالاسىپ كەتتى.
قازىر قۇرىلىس كومپانيالارىمەن كەلىسىم جۇرگىزىپ جاتىرمىز. ماۋسىمنىڭ باسىندا بىلتىرعىدان دا كوپ ستۋدەنتتى «ەكسپو» قالاشاعى قۇرىلىسىنا جۇمىلدىرامىز. جالاقى مولشەرى جاسالعان جۇمىستىڭ كولەمىنە بايلانىستى ەسەپتەلەدى. بىلتىر 90 مىڭ تەڭگەدەن جوعارى بولدى. ونىڭ ۇستىنە جۇمىس بەرۋشىلەر جاستاردى تاماقپەن قامتاماسىز ەتىپ, ۇيدەن جۇمىسقا تەگىن تاسىمالدايدى.
ماديار قايراتۇلى:
– استانادا جاستاردىڭ ۇلەسى قانشا؟
– بۇگىندە استانالىقتاردىڭ 220 مىڭنان استامى – 14 پەن 29 جاس ارالىعىنداعىلار. بۇل – تۇرعىنداردىڭ وتىز پايىزى.
ەرىكتىلەردىڭ تەڭ جارتىسى ەلوردادان
ايدانا قاسەن:
– ۆولونتەر بولۋدىڭ قانداي شارتتارى بار؟
– ۆولونتەرلىك وتىنىشتەر «استانا جاستارى» كمم رەسۋرستىق ورتالىعىنىڭ الەۋمەتتىك جەلىسى ارقىلى قابىلدانادى. مەكتەپ وقۋشىلارى دا, ستۋدەنتتەر دە, جۇمىس جاسايتىن جاس ازاماتتار دا بار ارالارىندا. ولاردى تاڭداۋ كەزىندە اعىلشىن ءتىلى مەن قازاقستان تاريحىن جاقسى ءبىلۋ سەكىلدى باستى تالاپتار ەسكەرىلەدى.
ۆولونتەرلار كۋرسىن كونكۋرس نەگىزىندە تاڭدالعان «استانا جاستارى» كمم رەسۋرستىق ورتالىعىنىڭ بىلىكتى ماماندارى وقىتادى. بۇل – نەگىزىندە كوممۋنيكاتيۆتىك قابىلەتكە باۋليتىن پسيحولوگيالىق ترەنينگتەر. ياعني, ءوزىن-ءوزى ۇستاۋ ادەبى مەن قارىم-قاتىناس جاساۋدىڭ قىر-سىرى ۇيرەتىلەدى. ولاردى شىرىن ورازباەۆا اتتى وتە كاسىبي وقىتۋشى دايىندايدى. بازامىزدا 1200 ۆولونتەر بار. استانا كۇنى, ناۋرىز مەيرامى سەكىلدى ءىس-شارانى ۇيىمداستىرۋعا ادەتتە 300-400 ەرىكتى اتسالىسادى.
وسى جەردە ايتا كەتكەن ءجون, ەكسپو 2017 حالىقارالىق كورمەسىنىڭ جۇمىسىنا 3 مىڭ ۆولونتەر, 150 سۋپەرۆايزەر قاتىسادى. ونىڭ 1500-ءىن «استانا ەكسپو-2017» ۇلتتىق كومپانياسىمەن اقىلداسا وتىرىپ, استانا قالاسىنان ىرىكتەپ الدىق. قالعان جارتىسى ەلىمىزدىڭ ءار وڭىرىنەن جينالادى. ەرىكتىلەردى كورمەگە دايىنداۋ ءساۋىر ايىندا باستالادى.
دانا تەمىرتايقىزى:
– باسقارما جۇمىسىندا بيىل قانداي جاڭالىقتار بولماق؟
– تاۋەلسىزدىكتىڭ 25 جىلدىعى اياسىندا بىرنەشە اۋقىمدى ءىس-شارا جوسپارىن دايىنداپ جاتىرمىز. سونداي-اق, ءبىزدىڭ باسقارما باستاماسىمەن «قورعاۋ-استانا», «پراۆو» قوعامدىق قور قىزمەتكەرلەرى مارگينالدى جاستار توبىن انىقتاۋ ماقساتىندا استانانىڭ شاعىن اۋداندارىن, بازار اۋماعىن ارالايدى. ياعني, بوس جۇرگەن جاستارعا مەملەكەتتىك قولداۋ باعدارلامارىن ءتۇسىندىرىپ, پسيحولوگيالىق كومەك بەرىپ, تۇلعالىق وسۋگە باعىتتاۋ جۇمىستارىن جۇرگىزەمىز.
ەراسىل قايىرعاليەۆ:
– «ستۋدەنتتىك كوكتەم» فەستيۆالىنە قاتىسسام دەيمىن. ىرىكتەۋ قاشان جانە قايدا وتەدى؟
– «ستۋدەنتتىك كوكتەم» فەستيۆالىن جىلداعىداي ءساۋىر ايىندا وتكىزەمىز. مادەني ورتا قالىپتاستىرۋعا باعىتتالعان بۇل ءىس-شاراعا بيىل ەلورداداعى بۇكىل وقۋ ورىندارىن قاتىستىرۋعا تىرىسامىز. بۇگىندە 13 ۋنيۆەرسيتەت, 34 كوللەدجدە ونەرپازداردى ىرىكتەۋ كەزەڭى ءجۇرىپ جاتىر. كەش قالماۋ ءۇشىن ءوزىڭىز وقيتىن وقۋ ورنىنىڭ جاستار كوميتەتىنە بارعانىڭىز ءجون.
تاڭداۋدان جاڭىلماۋ ماڭىزدى
سەرىك وسپانوۆ:
– جاستاردىڭ الدىندا تۇرعان وزەكتى ماسەلە نە؟
– كوپشىلىگىنىڭ ماقسات ايقىنداۋىندا ناقتىلىق جوق. ول – ماماندىق تاڭداي الماۋدان باستالادى. وكىنىشكە قاراي, بەدەلى جوعارى دەپ ويلاپ, كەرىسىنشە, ەڭبەك نارىعىنداعى سۇرانىسى تومەن ماماندىقتارعا قاراي جۇگىرەدى. ءتورت جىل وقىپ, كەيىن جۇمىسسىز قالۋ وسىندايدان كەلىپ شىعادى. ال, ءار جاس ءوزىنىڭ بولاشاعىن جوسپارلاعان كەزدە بۇگىنگى كۇننىڭ قاجەتتىلىگىن ەسكەرۋ كەرەك. ولارعا ءجون سىلتەپ, دۇرىس باعىت بەرۋگە بارلىق جاعدايدى جاساپ وتىرمىز. استانا قالاسىندا قاجەتتى ماماندىقتار ءتىزىمى قۇرىلعان, سونى جان-جاقتى ناسيحاتتاپ جاتىرمىز. ماسەلەن, باس قالا نارىعىندا تەحنيكالىق ماماندىقتارعا سۇرانىس ارتىپ وتىر. ەلباسىنىڭ «قازاقستان-2050» ستراتەگياسى: قالىپتاسقان مەملەكەتتىڭ جاڭا ساياسي باعىتى» اتتى جولداۋى اياسىندا ەڭبەك نارىعىندا سۇرانىسقا يە جۇمىسشى ماماندىقتارىن ناسيحاتتاۋعا ارنالعان «مەنىڭ دۇرىس تاڭداۋىم!» اتتى اكتسيا وتكىزەمىز. جىل سايىن مەكتەپ وقۋشىلارى ءۇشىن ينجەنەر, فرەزەرشى, ەلەكتريك, سانتەحنيك, دانەكەرلەۋشى, سونداي-اق اسپاز, دارىگەر ماماندارىمەن كەزدەسۋ ۇيىمداستىرامىز.
جاستارعا بار جاعداي جاسالعان
عاليا بەكەنوۆا:
– جاستاردى جۇمىسقا جەدەل ورنالاستىرۋ پۋنكتتەرى نەگە كورىنبەيدى؟
– اعىمداعى جىلدىڭ ماۋسىم ايىنان استاناداعى تەمىرجول ۆوكزالى, ساپارجاي, ويىن-ساۋىق, ساۋدا ورتالىقتارىن قوسقاندا جاستاردى جەدەل جۇمىسقا ورنالاستىرۋدىڭ التى-جەتى پۋنكتى ىسكە قوسىلادى. ءداستۇرلى بۇل شارا كۇزگە دەيىن جالعاساتىن بولادى. بۇگىندە 376 جۇمىس بەرۋشىمەن تىعىز بايلانىستامىز. ديپلومىن سۇراپ, ەڭبەك وتىلىنە قارايتىن, كەيدە ءتىپتى ۇيرەنىپ كەتەدى دەپ ەتى ءتىرى, جاۋاپتى, جۇمىسقا يكەمى بار جاستاردى ءىزدەيتىن جۇمىس بەرۋشىلەر بار. قۇرىلىسشى, داياشى, شاشتاراز, اسپاز جانە كلينينگتىك تازالاۋشى ماماندارىنا سۇرانىس كوپ.
دايىنداعان: ءمادينا جاقىپ
ماتەريالدى “استانا اقشامى” گازەتىنىڭ astana-akshamy.kz رەسمي سايتىنا سىلتەمە جاساعاندا عانا پايدالانۋعا رۇقسات ەتىلەدى.
