مەملەكەتتىك رامىزدەرىن قۇرمەت تۇتاتىن حالقى بار ەل – باقىتتى ەل. سەبەبى, ءوز ەلىنىڭ قۇندىلىقتارىنا بەيجاي قاراي المايتىن مەملەكەت ءبىرلىگى مەن تاتۋلىعىنا دا سىنا تۇسىرمەيدى. سوندىقتان قاي كەزدە دە مەملەكەتتىك رامىزدەردى
ناسيحاتتاۋ, ولاردىڭ قولدانىلۋىن قاداعالاۋ – قاشان دا باستى نازاردا.
ءار ازامات مەملەكەتتىك بەلگىلەر – بۇل وسى رامىزدەردە جازىلعان ەلىمىزدىڭ تاريحى ەكەنىن ۇعىنۋى ءتيىس. مەملەكەتتىك رامىزدەرگە قۇرمەتپەن قاراعان ءار ازامات ءوز ۇلتىنىڭ تاريحىنا, ەلىنىڭ بۇگىنى مەن ەرتەڭىنە دە سونداي قۇرمەتپەن قارايدى.
مەملەكەتتىك تۋ, ءانۇران, ەلتاڭبا جانە ءمور ارقىلى مەملەكەت ءوزىنىڭ ۇلتتىق-مادەني ەرەكشەلىگىن, الەمدەگى ءوزىنىڭ باعىتىن, ىشكى جانە سىرتقى ساياسي ۇستانىمدارىن ايشىقتايدى.
قازاق تامعالارى –
تايپالاردىڭ بەلگىلەرى
مەملەكەتتىك نىشانداردىڭ تاريحى تەرەڭدە. بۇلار قازاق حاندىعىنىڭ قۇرىلۋىمەن بىرگە پايدا بولدى جانە حIح عاسىردىڭ ورتاسىنا دەيىن – رەسەيدىڭ ۇستەمدىگى ورناپ, اكىمشىلىك – اۋماقتىق تەرەڭ وزگەرىستەر (1867–1868, 1886 جانە 1891 جج.) جۇرگىزىلگەنگە دەيىن قولدانىستا بولدى. ول كەزدە قازاق حاندىعىندا ورتاق ءبىر ءمور نەمەسە بەلگى بولمادى.
ءاربىر حان نەمەسە سۇلتاننىڭ وزىندىك جەكە بەلگىسى كورسەتىلگەن, ويۋمەن ورنەكتەلگەن تۋى مەن ءمورى بولدى. سوعان قاراماستان ءتورت عاسىرعا جۋىق ۋاقىت بويى قازاق حاندارى مەن سۇلتاندارىنىڭ ءمورى دالا مەملەكەتتىلىگىنىڭ بەلگىسى بولىپ ەسەپتەلدى.
سول داۋىردەگى ءتۇرلى قۇجاتتار مەن قازاق سۇلتاندارىنىڭ بۇگىنگى ۇرپاعىنا دەيىن جەتكەن قۇندىلىقتارىن زەردەلەگەن عالىمدار سول كەزەڭدە باسقارۋشى قاۋىمنىڭ جەكە ءمورى مەتالدى جۇزىك تۇرىندە بولعانىن انىقتادى. جۇزىكتىڭ بەتىندە ارابشا جازىلعان جازۋ مەن بەلگىلى ءبىر بەينە سۋرەتتەلگەن.
18 عاسىردىڭ ورتاسىنداعى قازاق حاندىعىنىڭ تۋى
دالا بيلەۋشىلەرىنىڭ كۋالاندىرۋشى بەلگىسىن زەرتتەۋشىلەر 14–15 عاسىر ارالىعىندا ۇلكەن شارشى ىسپەتتەس تامعانىڭ, ءسال كەيىنىرەك ساقينا تەكتەس كىشى تامعانىڭ قولدانىلعانىن ايتادى.
ابىلاي حاننىڭ مەملەكەتتىك ءمورى
رەسەي شىعىستانۋشىلارىنىڭ ايتۋىنشا, قازاق بيلەۋشىلەرىنىڭ مورلەرى «شىعىس قولاسى» («حافت جۋش») اتالعان. تۋرا ماعىناسى «جەتى مەتالدىڭ قوسىندىسى» دەگەندى بىلدىرەدى. ول قالايى, كۇمىس, مىس, سۇرمە سىندى كوپتەگەن قوسپادان جاسالعان. مەتالعا تاڭبانىڭ تەرىس اۋدارىلعان بەينەسى جانە ويۋ-ورنەك سالىنعان. سوندىقتان ءمور جاساۋشى شەبەرلەردىڭ كوبى سولاقاي بولعان. تامشى تەكتەس ۇلكەن ولشەمدى, سول نەمەسە وڭ قولدىڭ ۇلكەن ساۋساعىنا كيىلەتىن جۇزىكتەردى قازاقستاننىڭ ءوز اۋماعىنداعى عانا ەمەس, كورشى ەلدەگى شەبەرلەر دە جاساپ شىعارعان.
سوڭعىلارىنىڭ جۇزىكتەرىندە كوركەمدەۋشى بەلگىلەر بولماعان. ولاردىڭ ءتۇرى نەگىزىنەن ءتورتبۇرىشتى, شارشى تەكتەس نەمەسە شار ءتارىزدى نۇسقادا جاسالدى. جازۋى دا بىركەلكى بولدى.
ەكاتەرينا ەلشونكوۆا
