پارلامەنت دەپۋتاتى, حالىق قاھارمانى, گەنەرال-لەيتەنانت باقىتجان ەرتاەۆتىڭ اسكەري قىزمەتىن باستاعانىنا بيىل 50 جىل تولىپ وتىر. مەرەيلى مەجەگە وراي قر ۇلتتىق ارحيۆىندە سالتاناتتى ءىس-شارا ءوتتى. قۇتتىقتاپ كەلۋشىلەر حالىق باتىرىنىڭ جەكە قورىنان قۇراستىرىلعان كورمەنى تاماشالاپ, جۇرەكجاردى لەبىزدەرىن ءبىلدىردى.
اسكەري جولى – ءومىر مۇراتى
1969 جىلى تاشكەنت جوعارى جالپى اسكەري ۋچيليششەسىنە كۋرسانت بولىپ قابىلدانعان كەزدەن باستاپ بۇگىنگى كۇنگە دەيىنگى قارۋلى كۇشتەردىڭ قالىپتاسۋى مەن دامۋىنا, قازاقستان اسكەرىن رەفورمالاۋ شارالارىنا ۇلەس قوسىپ جۇرگەن باقىتجان ەرتاەۆ 1952 جىلى 25 ماۋسىمدا جامبىل وبلىسى جۋالى اۋدانىنىڭ كەڭەس اۋىلىندا دۇنيەگە كەلگەن.
مەكتەپتى بىتىرگەن جاس جىگىت اناسىنا سالماق تۇسىرمەۋ ءۇشىن اۋداندىق اسكەري كوميسساريات باستىعىمەن اڭگىمەلەسىپ جاعدايىن تۇسىندىرەدى. سودان كەيىن قۇجاتتارىن جيناپ, ءبىر-اق كۇندە تاشكەنتكە تارتادى. ءسويتىپ, قۇجاتتارىن تاشكەنتتەگى جالپى اسكەري كوماندالىق جوعارى ۋچيليششەگە تاپسىرىپ, وقۋعا تۇسەدى. كەيىن قازاقستاندا 1969 جىلى ورتا ازيا اسكەري وكرۋگى قايتا قۇرىلىپ, سوعان بايلانىستى الماتىدا جالپى اسكەري قولباسشىلىق ۋچيليششەسى اشىلادى. بۇل وقۋ ورنى 1970 جىلى 1 قىركۇيەكتە العاشقى كۋرسانتتارىن قابىلدادى. ءدال سول جىلى ب.ەرتاەۆ تاشكەنتتەن الماتىعا اۋىسىپ كەلدى. ءسويتىپ الماتى جوعارى جالپى اسكەري كوماندالىق ۋچيليششەسىن, 1985 جىلى م.ۆ.فرۋنزە اتىنداعى اسكەري اكادەمياسىن ءتامامدادى. رەسەي فەدەراتسياسى قارۋلى كۇشتەرىنىڭ باس شتابى اسكەري اكادەمياسىندا ءبىلىمىن جەتىلدىردى. موتواتقىشتار ۆزۆودىنىڭ, روتا كومانديرى مىندەتىن اتقاردى. ال 1980-1982 جىلدارى كەڭەس اسكەرىنىڭ اۋعانستانداعى شەكتەۋلى كونتينگەنتى قۇرامىندا باتالون شتابىنىڭ باستىعى – پولك كومانديرىنىڭ ورىنباسارى, 66-جەكە موتواتقىشتار بريگاداسىندا جانە 68-موتواتقىشتار ديۆيزياسىنىڭ 188-موتواتقىشتار پولكىندا باتالون كومانديرى بولدى. …اۋعان سوعىسىنىڭ وت-جالىنىندا جۇرگەندە, كەزەكتى ءبىر اتىس كەزىندە اۋعان قىستاعىنداعى ەسكى مەشىتتىڭ ءبىر بۇرىشى قيراپ قالادى. سوندا باقىتجان ەرتاەۆ ءوز جاۋىنگەرلەرىن جۇمىلدىرىپ, سول مەشىتتى كۇردەلى جوندەۋدەن وتكىزىپ, ءزاۋلىم ەتىپ تۇرعىزادى. بۇل ونىڭ ەڭ الدىمەن ءوزىنىڭ مۇسىلماندىق پارىزىن وتەگەنى بولعانىمەن, جەرگىلىكتى اۋعاندىقتار ءۇشىن اسەرى كۇشتى بولعانى سونداي «مۇسىلمان كوماندير» اتانىپ, جۇرتتىڭ سەنىمىنە كىرەدى. جەرگىلىكتى حالىق باتالون ورنالاسقان جەردەگى توعايدى «باقىتجان» دەۋگە تىلدەرى كەلمەي, ونىڭ قۇرمەتىنە «باقتيار توعاي» دەپ اتاعان. بەيبىت حالىق مۇمكىندىكتەرىنشە وزدەرىنىڭ «مۇسىلمان كومانديرلەرىن» قورعاپ, ونىڭ الدى-ارتىن دۇشمانداردان ارشىپ وتىرعان. سوندىقتان دا بولار, باتىر قىستاق پەن قالا ىشىندە ەمىن-ەركىن جۇرگەن. اكەنىڭ ايالى الاقانىن اڭساپ وتكەن باتىر اعامىز ەلىنە امان-ەسەن ورالعان سوڭ تۋعان جەرىنە جاڭادان مەشىت تۇرعىزىپ, مۇسىلمان جاماعاتتىڭ يگىلىگىنە تاپسىرادى.
قورعانىس ءمينيسترىنىڭ مىندەتىن اتقاردى
اۋعانستاننان امان-ەسەن ورالعان سوڭ كەڭەس اسكەرىنىڭ گەرمانياداعى توبىندا 35-موتواتقىشتار ديۆيزياسىندا پولك كومانديرىنىڭ ورىنباسارى, كەيىننەن سول پولكتىڭ كومانديرى بولدى. 1992 جىلدان بەرى قازاقستان قارۋلى كۇشتەرى قۇرىلعاننان باستاپ مەملەكەتتىك قورعانىس كوميتەتىندە اسكەري قىزمەتىن جالعاستىردى. 1992-1997 جىلدارى اسكەري ءبولىم كومانديرى. 1996-1997 جىلدارى 1-اسكەري كورپۋستىڭ كومانديرى. 1997-2000 جىلدارى قورعانىس ءمينيسترىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى – قارۋلى كۇشتەردىڭ باس شتابىنىڭ باستىعى, ءۇش اي قورعانىس ءمينيسترىنىڭ مىندەتىن دە اتقاردى. كەيىننەن شىعىس اسكەري وكرۋگىنە قولباسشىلىق ەتتى, اسكەري اكادەميانىڭ باستىعى بولىپ, جاس وفيتسەرلەردى دايارلادى.
باقىتجان ەرتاەۆ 2002-2003 جىلدارى تمد-عا قاتىسۋشى-مەملەكەتتەردىڭ ۇقشۇ اسكەري ىنتىماقتاستىعىن ۇيلەستىرۋ شتابىندا قازاقستان قارۋلى كۇشتەرىنىڭ وكىلى بولدى.
ساياساتتىڭ دا ساردارى
اسكەري قىزمەتتىڭ بارلىق ساتىسىنان وتكەن باقىتجان ەرتاەۆ 2012 جىلى قاڭتاردا قازاقستان رەسپۋبليكاسى پارلامەنتى ءماجىلىسىنىڭ دەپۋتاتى بولىپ سايلاندى. حالىق قالاۋلىسى رەتىندە سايلاۋشىلار اماناتىنا ادالدىق تانىتىپ كەلەدى.
ب.ەرتاەۆ «حالىق قاھارمانى» اتاعىنىڭ يەگەرى, «وتان», «قىزىل جۇلدىز», II دارەجەلى «دانق» جانە باسقا دا جاۋىنگەرلىك وردەندەر جانە مەدالدارمەن ماراپاتتالعان.
بۇگىندە قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ۇلتتىق ارحيۆىندە باقىتجان ەرتاەۆتىڭ جەكە قورى اشىلعان. وندا باتىردىڭ ومىرباياندىق جانە وتباسىنا قاتىستى قۇجاتتارى, ناگرادالارى, اۋعان سوعىسىنا قاتىستى, اسكەر سالاسىنداعى باسشىلىق قىزمەتتەرىنە قاتىستى قۇجاتتارى, وزىنە سىيعا بەرىلگەن قانجارلار, اكەسىنىڭ ۇزەڭگىسى, پورترەتتەرى, تاعى باسقا دا جەكە زاتتارى بار. مۇندا كەلگەن جاستاردىڭ ەلىمىزدىڭ اسكەرى, باتىر ءومىرى تۋرالى ماعلۇمات الىپ, رۋحتانىپ قايتارى ءسوزسىز.
وسىنداي وتان ءۇشىن وتقا تۇسەر ەلىن, جەرىن سۇيگەن, ءدىنى مەن ءتىلىن قاستەرلەگەن باتىردىڭ وتكەن جولى وسكەلەڭ ۇرپاقتى پاتريوتتىق رۋحتا تاربيەلەۋدەگى تەڭدەسى جوق ونەگە بولسا كەرەك. ەلۋ جىلىن ەلىنىڭ مۇددەسىنە ارناعان باتىر اعامىزدىڭ مەرەيى بيىك, عۇمىر عيباراتى ۇزاعىنان بولۋىنا تىلەكتەسپىز.
ءاسيا كەرىمتاەۆا,
قر ۇلتىق ءارحيۆىنىڭ
ءبولىم باسشىسى
