قىرعىزستاندا كەيىنگى 15 جىلدا ءۇش رەۆوليۋتسيا بولدى. ايىر قالپاقتى اعايىن 2005 جانە 2010 جىلدارى پرەزيدەنتتەرىن تاقتان تايدىرعان ەدى. ەندى, مىنە, ەل تىزگىنىن ۇستاعانىنا ءۇش جىل بولعان مەملەكەت باسشىسىن ورنىنان كەتۋگە ءماجبۇر ەتتى.
15 قازاندا كوشەگە شىققان حالىقتىڭ قىسىمىنا شىداماعان سوورونباي جەەنبەكوۆ پرەزيدەنتتىك قىزمەتىنەن كەتەتىندىگىن جاريالادى. وعان ەلدەگى قوعامدىق-ساياسي جاعدايدىڭ ءالى ۋشىعىپ تۇرعانىن, اگرەسسيانىڭ توقتاماعانىن, كوتەرىلىسكە شىققانداردىڭ ءوزىنىڭ وتستاۆكاعا كەتۋىن تالاپ ەتكەنى سەبەپ بولعانىن ايتتى. «مەن قىرعىزستان تاريحىندا ءوز حالقىنا وق اتقان پرەزيدەنت رەتىندە قالعىم كەلمەيدى, وتستاۆكاعا كەتۋ تۋرالى شەشىم قابىلدادىم» دەدى جەەنبەكوۆ قىرعىز حالقىنا ارناعان مالىمدەمەسىندە.
قاماۋدان شىعىپ, بيلىككە جەتتى
وعان دەيىن بىشكەكتەگى «ىستىقكول» قوناقۇيىنىڭ الدىندا ميتينگ وتكىزگەن توپ – نەگىزىنەن, سادىر جاپاروۆتىڭ جاقتاستارى جوگوركۋ كەڭەش پەن 13 قازاندا سپيكەر رەتىندە سايلانعان كاناتبەك يساەۆتىڭ وتستاۆكاعا كەتۋىن دە تالاپ ەتكەن بولاتىن. وسىدان كەيىن كاناتبەك يساەۆ «پارلامەنتتىڭ التىنشى شاقىرىلىمىنىڭ مەرزىمى وتكەندىكتەن پرەزيدەنت مىندەتىن اتقارۋشى قىزمەتىنە كىرىسۋگە مورالدىق قۇقىعى جوعىن» ايتقان.
ال جاقتاستارى قاماۋدان شىعارىپ العان سادىر جاپاروۆ 14 قازاندا پرەمەر-مينيستر بولىپ تاعايىندالىپ, ۇكىمەت قۇرامىن بەكىتتى.
قىرعىزستان ۇكىمەت باسشىسى بولىپ تاعايىندالعان سوڭ ول 15 قازاندا كەشكىسىن جاقتاستارىنىڭ الدىنا شىعىپ, «پرەزيدەنت سوورونباي جەەنبەكوۆ وتستاۆكاعا كەتكەنىن» ايتىپ, «بارلىق بيلىك مەنىڭ قولىما ءوتتى» دەدى.
«بارلىعى ورنىنا كەلدى. بۇرىنعى پرەزيدەنت سوورونباي جەەنبەكوۆ ارىزىن جازىپ بەرىپ كەتتى. سپيكەر كانات يساەۆ ونىڭ مىندەتىن اتقارۋ مۇمكىن ەمەس ەكەن دەپ, ارىزىن جازىپ بەردى. بۇگىن پرەزيدەنتتىڭ مىندەتىن اتقارۋشى جاڭا پرەمەر-مينيستر دەگەن قىزمەت ماعان ءوتتى. كوپ راقمەت. ۇيلەرىڭىزگە قايتساڭىزدار بولادى» دەدى ول ميتينگكە جينالعانداردىڭ الدىندا.
ەستەرىڭىزگە سالا كەتەيىك, قىرعىزستاندا 4 قازاندا وتكەن پارلامەنت سايلاۋىندا جوگوركۋ كەڭەشكە بيلىككە جاقىن ءۇش پارتيا جانە ءبىر وپپوزيتسيالىق پارتيا وتكەن بولاتىن. داۋ-دامايدىڭ ءبارى وسى ساياسي ناۋقاننان باستالدى. 5 قازاندا جۇرت «بيلىككە جاقىن پارتيالار جۇرتتىڭ داۋىسىن ساتىپ الدى, اكىمشىلىك رەسۋرستاردى پايدالاندى» دەپ, ناتيجەمەن كەلىسپەي نارازىلىققا شىقتى. بيلىك وكىلدەرى پارتيالارىنىڭ قىرعىزستاندى رەسەيدىڭ سۋبەكتىسىنە اينالۋعا مۇددەلى ەكەنىن ايتۋى حالىقتىڭ اشۋ-ىزاسىن تۋعىزعان.
جاعداي ورنىعادى دەگەن ۇمىتتە
رف پرەزيدەنتىنىڭ ءباسپاسوز حاتشىسى دميتري پەسكوۆ قىرعىزستان پرەزيدەنتى سوورونباي جەەنبەكوۆتىڭ وتستاۆكاعا كەتۋىنە بايلانىستى پىكىرىن ءبىلدىردى.
«وتستاۆكاعا كەتەتىنىن مالىمدەگەن سوورونباي جەەنبەكوۆتىڭ ارەكەتىن تەك ەموتسيالىق كريتەريلەرگە سۇيەنە وتىرىپ باعالاۋ مۇمكىن ەمەس. تۇراقتىلىققا جەتەلەيتىن جانە كونستيتۋتسيالىق ارناعا بۇراتىن كەز كەلگەن ارەكەت جاعدايدى تۇزەتۋگە كومەكتەسەدى» دەدى پەسكوۆ.
ونىڭ سوزىنە قاراعاندا ماسكەۋ جاعداي تەز ارادا قالپىنا كەلەدى دەپ ۇمىتتەنەدى ەكەن. بىراق پەسكوۆ كرەملدىڭ قىرعىزستانمەن ديالوگ ورناتۋ ماسەلەسى تۋرالى سۇراققا كەسىمدى تۇردە جاۋاپ بەرمەدى.
سونداي-اق بۇعان دەيىن رەسەي قىرعىزستاندا ساياسي جاعداي تۇراقتالعانعا دەيىن قارجىلاي كومەكتىڭ ءبارىن توقتاتتى دەپ حابارلاعان ەدى.
