جۋىردا نازارباەۆ ۋنيۆەرسيتەتىندە ۇلتتىق مادەنيەت ورتالىعى مەن ستۋدەنتتەرمەن جۇمىس جاساۋ دەپارتامەنتىنىڭ ۇيىمداستىرۋىمەن «حاكىم ابايدىڭ مۋزىكالىق مۇراسى» اتتى سەمينار-ترەنينگ ءوتتى. سپيكەر – نازارباەۆ ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ اسسيستەنت پروفەسسورى, فيلولوگيا عىلىمدارىنىڭ كانديداتى جانار ابدىعاپپاروۆا.
نازارباەۆ ۋنيۆەرسيتەتى ستۋدەنتتەرگە ادامگەرشىلىك, پاتريوتتىق تاربيە بەرۋدە 2023 جىلدان بەرى رەسمي تۇردە ابايدىڭ «تولىق ادام» ءىلىمىن قولدانىپ, بارلىق وتكىزىلەتىن ءىس-شارالاردىڭ وزەگىنە نۇرلى اقىل, ىستىق قايرات, جىلى جۇرەكتى رۋحاني كود رەتىندە پايدالانۋدا. مىسالى, بۇعان دەيىن ەكى سەمينار-ترەنينگ ءوتتى. العاشقىسىن «تولىق ادام» جانە ادىلەت» اتتى تاقىرىپتا نازارباەۆ ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ پروفەسسورى, ۇلتتىق مادەنيەت ورتالىعىنىڭ ديرەكتورى گۇلتاس قۇرمانباي, ەكىنشىسىن «جارىم ادامنان – تولىق ادامعا» دەگەن تاقىرىپپەن ابايتانۋشى عالىم سۇلتان ىبىراي وتكىزدى.
سەمينار-ترەنينگكە اتالعان ۋنيۆەرسيتەتتىڭ پروفەسسورلارى مەن ستۋدەنتتەرىنەن باسقا استانا قالاسىنىڭ ءبىلىم باسقارماسىنىڭ اتسالىسۋىمەن مەكتەپ باسشىلارى, مۇعالىمدەر, باسقا دا جوعارى وقۋ ورىندارىنىڭ وقىتۋشى-پروفەسسورلارى, ۇلتتىق قۇدىلىقتار اكادەمياسىنىڭ جانە باق وكىلدەرى قاتىستى. ۇلكەن قىزىعۋشىلىق تانىتقان تىڭدارماندار وزدەرىنىڭ كوپ سۇراقتارىنا جاۋاپ الدى.
ابايدىڭ مۋزىكالىق شىعارمالارى ابايتانۋ سالاسىنىڭ سۇبەلى ءبىر بولىگىن قۇرايدى. ەرەكشە دارىن يەسى, ۇلى اقىن اباي – قازاق پوەزياسىن قانشالىقتى بيىك شىڭعا كوتەرسە, ۇلتتىق مۋزىكا ونەرىندە دە جاڭاشا سوقپاق سالا ءبىلدى. ءداستۇرلى حالىقتىق مۋزىكاعا سونى ءتۇر, جاڭاشا ەكپىن, ەرەكشە ناقىش اكەلدى. اباي ءومىر كەشكەن كەزەڭدە مۋزىكا سالاسىندا جازبا مادەنيەت قالىپتاسپاعاندىقتان ول كومپوزيتور رەتىندە اندەرىن نوتاعا تۇسىرگەن جوق, الدىمەن ءوزى ايتىپ تاراتتى. سول كەزدەگى حالىقتىق ءداستۇر بويىنشا, اباي اندەرى بىرەۋدەن-بىرەۋ ۇيرەنىپ, اۋىزدان-اۋىزعا تاراپ وتىردى. مۋزىكالىق جازبا مادەنيەت بولماسا دا, اباي اندەرى بىزگە تولىق جەتتى. ونىڭ باستى سەبەبى اندەرىنىڭ حالىق اراسىندا كەڭ تارالىپ, تىڭداۋشىلار جۇرەگىندە وشپەستەي ورىن الۋىندا. مەلوديالىق, ىرعاقتىق, فورمالىق, ينتوناتسيالىق ولەڭ ولشەمدەرىنىڭ جاڭاشىلدىعى تۇرعىسىنان اباي اندەرى وزىنە دەيىنگى قازاقتىڭ حالىق اندەرى مەن حالىق كومپوزيتورلارىنىڭ مۋزىكالىق تىلىنەن ەرەكشەلەنىپ تۇردى.
زەرتتەۋشىلەردىڭ دەرەگىنە سۇيەنسەك, اباي 60-قا جۋىق (نۇسقالارىن قوسقاندا) ءان شىعارىپتى. اقىننىڭ فيلوسوفيالىق, كوركەمدىك دۇنيەتانىمىنا ونىڭ كومپوزيتورلىق تالانتىنىڭ دا ەرەكشە اسەرى بولعاندىعى انىق. سەبەبى, كۇي مەن ءان تىكەلەي ەموتسيانىڭ, جۇرەكتىڭ ارەكەتى. «تولىق ادامدا» جۇرەككە باسىمدىلىق بەرگەن اباي «جۇرەگىندە» اۋەن مەن ەموتسيا ۇندەستىگى بار. اباي اندەرىنىڭ جاڭاشىلدىعى, ونىڭ زەرتتەلۋى, قازىرگى تاڭداعى ناسيحاتتالۋى تۋرالى تالداۋ جاسالدى. حاكىم ابايدىڭ مۋزىكالىق مۇراسى ارقىلى «ءان – حالىقتىڭ جانى» ەكەندىگى ايقىندالدى. سونداي-اق ەركىن ديالوگقا, سۇراق-جاۋاپقا, تىڭدارمانداردىڭ وزدەرىنىڭ كوزقاراستارى مەن وي-پىكىرلەرىن ورتاعا سالۋىنا مۇمكىندىك بەرىلدى.
ۇلجان قوقىباسوۆا,
ۇلتتىق مادەنيەت ورتالىعىنىڭ اعا مەنەدجەرى
سۋرەتتە: نازارباەۆ ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ اسسيستەنت پروفەسسورى, فيلولوگيا عىلىمدارىنىڭ كانديداتى جانار ابدىعاپپاروۆا
