جاڭالىقتار

جاعىمپازدىڭ جازبالارى: ءتۇس

سول باياعى مەنiڭ باستىعىم, جاڭا قىلىق اشتى بiر. تاڭ اتپاستان بiرiمiزدi قالدىرماي جينالىسقا شاقىردى دا:
– ال, قۇرمەتتi مەنiڭ قىزمەتكەرلەرiم, بۇگiن مىنا باسشىلارىڭ قانداي ءتۇس كوردi تابىڭدارشى! – دەدi. ايتپاقشى ويلانۋعا ون ءمينوت ۋاقىت بولiنگەنiن ايتا كەتەيiنشi ۇمىتپاي. سونىمەن جان بەرiسiپ, جان الىسقان ون ءمينوت تە ءوتتi-اۋ. بۇل اركiم ءوز باسىن كۇيتتەگەن اۋىر مينوتتەر ەدi. الدىمەن باستىق ورىنباسارىنا ءسوز بەردi. ول سوناۋ سوۆەت زامانىنان iلiنiپ-سالىنىپ كەلە جاتقان بايعۇس ەدi, اڭگiمەنi ادەتiنشە توتەسiنەن باستادى:
– سiز, قىزىقسىز, باسەكە, الدىمىزدا بiتپەي قانشا جۇمىس تۇرعاندا… دەپ ەكiلەنە بەرگەنi سول ەدi:
– بوسسىز! كابينەتتەن شىعىڭىز! – دەگەن وكتەم ءۇن ەستiلدi. ماڭدايى تىرىس-تىرىس بوپ, بەلi ەڭكiش تارتقان قارا شال شىر-پىرى شىعىپ, ەستiلەر-ەستiلمەس مiڭگiرلەپ, تەز-تەز باسىپ, ەسiكتەن اتا جونەلدi. سالدەن سوڭ كiبiرتiكتەپ كەپ, كوزiلدiرiگiن ۇمىتقانىن ايتتى… الدى… ارتىنا جالتاق-جالتاق قاراپ, كاستومiنiڭ قالتاسىن سيپاعىشتاپ شىعىپ كەتتi…
كابينەتتە ءولi تىنىشتىق. باسەكەمنiڭ كوزiندە كەك وينايدى. «وڭباي قالا-سىڭدار, قايسىڭ بولساڭ دا!» دەپ ايعايلاپ تۇر كوزدەرi. جينالعاندار ءتۇسiندi. جازا باسۋعا بولمايدى ەندi. سودان بiرەۋلەر باستىقتىڭ تۇسiندە التىننان كيiم كيگەنiن ايتتى, ال ەندi بiرەۋ اقشانىڭ استىندا جۇرگەنiن ايتتى. بiرەۋ ارىستانمەن الىسىپ, جەڭگەنiن ايتتى. ەندi بiرi بۇكiل حالىقتىڭ باسەكەمنiڭ سوڭىنان ەرگەنiن ايتتى. كەزەك ماعان دا كەلدi. وسى كەزدە بiر قىرسىعىمنىڭ ۇستاماسى بار ما؟
– باسەكە! – دەدiم. –تىڭداڭىز! – دەدiم شەگەلەپ. تۇسiڭiزدە سiز كiشiرەيiپ, كiشiرەيiپ قۇرتقا اينالدىڭىز, ول قۇرتتى اۋىلداعى اۋەلبەكتiڭ تاۋىعى شۇقىپ جەپ قويدى, – دەدiم. ايتارىمدى ايتتىم دا «ءاۋ, بۇل قايدان كەلگەن باتىلدىق؟» دەدiم وزiمە. «قۇرىعان جەرiم وسى-اۋ» دەپ ويلادىم. بiراق, باسەكەم سوڭعى قىزمەتكەردi تىڭداماققا نيەت بiلدiردi. ول جۇمىسقا جاقىندا عانا ورنالاسقان بالا ەكەن. بالا ەمەس ەكەن, بالە ەكەن ول. تازشا بالاداي تاقىلداي جونەلمەسi بار ما؟
– ءاپ, باسەكە-اۋ, ءتۇسiڭiزدi مەن تابام! تاپقاندا دا كوپ تابام! تۇسiڭiزدە ءسوزi جەردە جاتپاعان, بiر كiسi بەتiڭiزگە تۋرا كەلۋگە باتپاعان اردا تۋعان ەر ەكەنسiز. سiزدiڭ اقىلىڭىزدان اسار اقىل بولماپتى. ايتقانىڭىز بولىپ, كەسكەنiڭiز ءۇزiلiپتi! جۇرتتان اسقان باي بولىپسىز! الاتاۋ, قاراتاۋى بار ما بار تاۋ سiزدiڭ قاراماعىڭىزعا ءوتiپتi! نەسiن ايتا بەرەيiن, اي سiز ءۇشiن تۋاتىن بوپتى دا, كۇن سiز ءۇشiن شىعاتىن بولىپتى! جۇلدىزىڭىز جانار دەپ جورىدىم, – دەپ ءسوزiن ارمەن جالعاي بەرگەنi سول ەدi باسەكەم:
– تاپتى! ءجۇزiڭ جابىلىپ بiر كiشكەنە بالا قۇرلى بولمادىڭدار. مىنا بالا بولاتىن بالا ەكەن. الگi كەتكەن كوك مىلجىڭنىڭ ورنىن وسىعان بەرەيiك, – دەپ ءجۇزi بال-بۇل جاينادى.
– ال, سەن, مىنا بالاعا راحمەت ايت! وسى بالا كوڭiلiمدi كوتەرمەگەندە كۇلiڭدi كوكتەن تابار ەدiڭ, وڭباعان! دەگەنمەن, جازاسىز قالمايسىڭ! – دەپ اقىردى ماعان قاراپ. ناتيجەسiندە كەڭسەدەگi ءتاپ-ءتاۋiر لاۋازىمىمنان اي-رىلدىم. حات-حابار تاسيتىن قولبالا بوپ كەتتiم. دەگەنمەن باستىق وسۋگە مۇمكiندiگiمنiڭ بار ەكەنiن ايتقان. قاعازعا پىسىق ادامدار دا كەرەك دەگەن كەڭسەگە. بiراق, ول ءۇشiن جاقسىلاپ جاعىمپازدانۋىم كەرەك. سودان بەرi باستىعىمنىڭ الدىندا مايلى تاباعا ءتۇسiپ, شىعا الماي قالعان تىشقانداي تىپىرلايتىن بولدىم! مiنە سولاي…

تاعىدا

ۇقساس جاڭالىقتار

پىكىر ۇستەۋ

Back to top button