ورتالىق كوممۋنيكاتسيالار قىزمەتى الاڭىندا «نۇرسۇلتان نازارباەۆ: جاھاندىق اۋقىمداعى ساياساتكەر» دەگەن تاقىرىپپەن حالىقارالىق كونفەرەنتسيا ءوتتى. كونفەرەنتسيادا تۇڭعىش پرەزيدەنت – ەلباسى نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ تاۋەلسىز قازاقستان مەملەكەتىنىڭ نەگىزىن قالاۋشى رەتىندەگى ءرولى مەن حالىقارالىق باستامالارى جايىندا ءسوز بولدى. جيىنعا وتاندىق مەملەكەت جانە قوعام قايراتكەرلەرى, الەمدىك دەڭگەيدەگى بەلگىلى ساياساتكەرلەر قاتىستى.
كونفەرەنتسيادا ءسوز سويلەگەن سەنات توراعاسى ماۋلەن اشىمباەۆ نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ مەملەكەت قالىپتاستىرۋ ىسىندەگى ماڭىزدى شەشىمدەرىنە نازار اۋداردى. سونداي-اق ول تاۋەلسىزدىكتىڭ العاشقى جىلدارىندا ەلدەگى ىشكى احۋالدىڭ كۇردەلى بولعانىن, ەلباسى سول تىعىرىقتان شىعار جولدى تاۋىپ قانا قويماي, وزىنە جۇكتەلگەن تاريحي ميسسيانى ارتىعىمەن ورىنداعانىن اتاپ ءوتتى. «ەلباسى تاۋەلسىز قازاقستان مەملەكەتىن قۇرىپ, ەگەمەندىكتىڭ ەڭ باستى تۇعىرلارىن تاس-ءتۇيىن بەكىتىپ بەردى. ەڭ الدىمەن, شەكاراداي كۇردەلى ماسەلە كەمەڭگەرلىكپەن شەشىلىپ, حالىقارالىق قۇجاتتارمەن ءبىرجولا شەگەندەلدى. شەكارا ماسەلەسى تۇپكىلىكتى شەشىلمەسە مەملەكەتتىڭ تاۋەلسىزدىگى بايانسىز, بولاشاعى بۇلىڭعىر بولادى. ونى بۇگىندە ءبارىمىز كورىپ وتىرمىز. سوندىقتان نۇرسۇلتان ءابىشۇلى بۇل ىستە داۋ-دامايعا ەمەس, ساليقالى ديپلوماتياعا ارقا سۇيەدى» دەدى ماۋلەن اشىمباەۆ.
سونداي-اق سەنات توراعاسى ەلباسىنىڭ مەملەكەتتىك باسقارۋ ينستيتۋتتارىن قالىپتاستىرۋ جولىنداعى ەرىك-جىگەرىنە توقتالدى. «ەل دامۋىنا تىڭ سەرپىن بەرگەن اتا زاڭىمىز – كونستيتۋتسيامىز قابىلداندى. سوعان سايكەس, بيلىك تارماقتارى قالىپتاسىپ, قوس پالاتالى كاسىبي پارلامەنت, ۇكىمەت, تاۋەلسىز سوت جۇيەسى قۇرىلدى. جەرگىلىكتى اكىمدىكتەردىڭ جۇمىسى جولعا قويىلدى. سول ارقىلى مەملەكەتتىك باسقارۋ ينستيتۋتتارى جۇيەلەنىپ, ارقايسىسىنىڭ ماقسات-مىندەتتەرى ناقتىلاندى» دەگەن سەنات توراعاسى تۇڭعىش پرەزيدەنتىمىزدىڭ قاجىر-قايراتىنىڭ ارقاسىندا قارۋلى كۇشتەرىمىز قۇرىلعانىن, ەكونوميكا سالاسىندا كەشەندى رەفورمالار ىسكە اسىرىلىپ, اسا ماڭىزدى جانە تاريحي شەشىمدەر قابىلدانعانىن ايتتى.
ەلباسىنىڭ كەمەڭگەر شەشىمدەرىنىڭ ءبىرى استانانى ارقا توسىنە كوشىرۋ ەكەنى ءسوزسىز. سول كەزدەگى ەكونوميكالىق قيىندىقتارعا قاراماستان قابىلدانعان بۇل شەشىم ناعىز ستراتەگيالىق قادام بولدى. ماۋلەن اشىمباەۆ بۇل باتىل شەشىمدى تاۋەلسىزدىكتىڭ ءبىر تۇعىرى دەپ اتادى. «نۇرسۇلتان نازارباەۆ استانانى كوشىرۋ ارقىلى قازاقتىڭ جاڭا زامانداعى ۇلى كوشىن باستاپ بەردى. راسىمەن, ەلوردانىڭ ءوسىپ-وركەندەۋى تۇتاس قازاقستاننىڭ دامۋىنا داڭعىل جول اشتى. وتانىمىزدىڭ ابىرويىن اسقاقتاتىپ, بەدەلىن ءوسىردى, بۇكىل قازاقستاندىقتاردى جاڭا ماقسات-مۇراتتارعا جەتەلەدى. بۇگىندە ەلوردامىز ەلىمىزدىڭ جۇرەگى, تاۋەلسىزدىگىمىزدىڭ تىرەگى, مەملەكەتتىك دامۋدىڭ ناعىز تەمىرقازىعىنا اينالدى» دەدى ول.
سونداي-اق ول ەلباسىنىڭ تۇركىستان وبلىسىن قۇرىپ, تۇركىستان شاھارىنا جاڭا مارتەبە بەرۋ تۋرالى شەشىمنىڭ ماڭىزى زور ەكەنىن ايتتى. «تاريحتى تارلان تۇلعالار جاسايدى» دەگەن ءسوز بار. شىن مانىندە, ەلباسىنىڭ ەلدىك مۇددە جولىندا قابىلداعان ءار شەشىمى ۇلت تاريحىنىڭ جاڭا تاراۋى بولىپ جازىلادى. سولاردىڭ ىشىندە تۇركىستانعا قاتىستى شەشىمنىڭ ورنى بولەك. تۇركىستاندى تۇلەتۋ – وتكەننەن ونەگە الا وتىرىپ, كەمەل كەلەشەككە ۇمتىلۋدىڭ وزىق ۇلگىسى» دەي كەلە, ماۋلەن اشىمباەۆ وسى جولداعى «مادەني مۇرا», «رۋحاني جاڭعىرۋ» باعدارلامالارىنىڭ دا ايرىقشا مانگە يە ەكەنىن ءسوز ەتتى.
«تاريحتان تاعىلىم الۋ كەيىن شەگىنۋ ەمەس, ول – ۇلتتىق كودتى ساقتاۋدىڭ جارقىن كورىنىسى. راسىندا, ۇلتتىق كودسىز مەملەكەت بولمايدى. سول سەبەپتى, بۇل سالادا ەلباسى ۇلتتىق تۇتاستىقتىڭ كەپىلى رەتىندە باتىل شەشىمدەر قابىلداۋدان قايمىققان جوق» دەدى سەنات توراعاسى. ماۋلەن اشىمباەۆ نۇرسۇلتان ءابىشۇلىنىڭ جاسامپازدىق پەن جاڭاشىلدىقتى توعىستىرعان وسىنداي ستراتەگيالىق قادامدارىن ەلىمىزدىڭ سىرتقى ساياساتىنان دا بايقاۋعا بولاتىنىن ايتتى. بۇل رەتتە ەلباسىنىڭ حالىقارالىق قاۋىپسىزدىكتى قامتاماسىز ەتۋ جولىنداعى يگى باستامالارىنا توقتالىپ ءوتتى. ونىڭ ايتۋىنشا, تۇڭعىش پرەزيدەنتىمىز سىرتقى ساياساتتا بىلەككە ەمەس, بىلىمگە, اقىل-پاراساتقا, ديالوگ پەن ءوزارا سەنىمگە تابان تىرەي وتىرىپ, باتىل شەشىمدەر قابىلدادى. وركەنيەتارالىق جانە دىنارالىق كەلىسىمدى نىعايتۋ ارقىلى قازاقستان جاھاندىق قاۋىپسىزدىككە ءوز ۇلەسىن قوستى.
ماۋلەن اشىمباەۆ ەلباسىنىڭ ەۋرازيالىق ينتەگراتسيانى دامىتۋعا قاتىستى جاڭاشىل قادامدارىنا توقتالدى. تۇڭعىش پرەزيدەنتىمىزدىڭ الەمدىك ىنتىماقتاستىقتى ساقتاۋ جولىنداعى تىڭ باستامالارى ومىرشەڭ جانە ولار ءححى عاسىردا جاھاندىق قاۋىپسىزدىكتى قامتاماسىز ەتۋدىڭ بەرىك نەگىزى رەتىندە قىزمەت ەتە بەرەتىنىن اتاپ ءوتتى. حالىقارالىق كونفەرەنتسياعا مەملەكەتتىك حاتشى قىرىمبەك كوشەرباەۆ, كونستيتۋتسيالىق كەڭەستىڭ توراعاسى قايرات ءمامي, ازياداعى ءوزارا ءىس-قيمىل جانە سەنىم شارالارى جونىندەگى كەڭەس حاتشىلىعىنىڭ (اوسشك) اتقارۋشى ديرەكتورى قايرات سارىباي, سەنات جانىنداعى سەناتورلار كەڭەسى توراعاسىنىڭ ورىنباسارى بىرعانىم ءايتىموۆا, نازارباەۆ ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ پرەزيدەنتى شيگەو كاتسۋ, قوعام قايراتكەرى ەرمۇحامەت ەرتىسباەۆ قاتىستى. سونداي-اق ءىس-شارا بارىسىندا بىرقاتار شەتەلدىك قاتىسۋشىلاردىڭ بەينەباياندامالارى تىڭدالدى. ولاردىڭ قاتارىندا بىرىككەن ۇلتتار ۇيىمىنىڭ بۇرىنعى باس حاتشىسى, جاھاندىق جاسىل ءوسىم ينستيتۋتىنىڭ قازىرگى پرەزيدەنتى پان گي مۋن, ەۋروپالىق قايتا قۇرۋ جانە دامۋ بانكىنىڭ (ەقدب) ءبىرىنشى پرەزيدەنتى جاك اتتالي, ۇلىبريتانيانىڭ بۇرىنعى پرەمەر-ءمينيسترى توني بلەر, تۇركيانىڭ بۇرىنعى پرەزيدەنتى ابدوللا گۇل, اقش-تىڭ بۇرىنعى مەملەكەتتىك حاتشىسى كوندوليزا رايس جانە ۇجىمدىق قاۋىپسىزدىك تۋرالى شارت ۇيىمىنىڭ (ۇقشۇ) باس حاتشىسى ستانيسلاۆ زاس بار.
