ءومىر ءبىر ورىندا تۇراقتامايدى, كەز كەلگەن ەل ىلگەرى باسىپ, ودان بيىك بەلەستەرگە جەتۋدى جوسپارلايدى. بۇگىندە الەم تانىعان قازاق ەلى دە ۇلكەن مۇراتتارعا قول سوزىپ, قانات قومداۋدا. وسى رەتتە ەلباسى ەلىمىزدىڭ جاڭا دامۋ باعدارلاماسىن «قازاقستان-2050» ستراتەگياسى – قالىپتاسقان مەملەكەتتىڭ جاڭا ساياسي باعىتى» دەگەن جولداۋىن ۇسىندى.
جولداۋدىڭ باستى ماقساتى – ەلىمىزدىڭ باسەكەگە قابىلەتتى 30 ەلدىڭ قاتارىنان ورىن الۋىن قامتاماسىز ەتۋ. مۇنداعى باستى ۇستانىمدار: «ءبىزدىڭ ەندىگى مىندەتىمىز – ەگەمەندىك جىلدارى قول جەتكىزگەننىڭ بارلىعىن ساقتاي وتىرىپ, ءححى عاسىردا ورنىقتى دامۋدى جالعاستىرۋ. ءبىزدىڭ باستى ماقساتىمىز – 2050 جىلعا قاراي مىقتى مەملەكەتتىڭ, دامىعان ەكونوميكانىڭ جانە جالپىعا ورتاق ەڭبەكتىڭ نەگىزىندە بەرەكەلى قوعام قۇرۋ» ەكەنىن اتاپ كورسەتتى ەلباسى.
وسى جولداۋ حالىقتىڭ اراسىندا كوپتەن ءسوز بولىپ جۇرگەن ءبىرشاما ماسەلەلەرگە نۇكتە قويدى. ونىڭ ءبىرى – بۇگىنگە دەيىن ءار جەردە (كونفەرەنتسيالاردا, سەمينارلاردا) ايتىلىپ قالاتىن ءالىپبي جايى. لاتىن الىپبيىنە كوشۋ اياق استىنان ايتىلعان جاڭالىق ەمەس. ءالىپبي اۋىستىرۋ جايىندا تاۋەلسىزدىك العان جىلداردان بەرى ايتىلىپ كەلەدى. الايدا, ناقتى شەشىمىن تاپپاي, ءتۇرلى ويلار مەن پىكىرلەردەن ءارى اسا الماي قالاتىن. شىندىعىندا, بۇل قادام – زامان تالابى. اقپاراتتىق تەحنولوگيانىڭ دامىعان داۋىرىندە لاتىن قارپى زاماناۋي پروگرەسستىڭ تاڭباسى رەتىندە قالىپتاسقانى اقيقات. سول سەبەپتى جولداۋدا ءالىپبيدىڭ اۋىسۋ مەرزىمى دە ناقتىلاندى. ەلباسى: «ءبىز 2025 جىلدان باستاپ ءالىپبيىمىزدى لاتىن قارپىنە, لاتىن الىپبيىنە كوشىرۋگە كىرىسۋىمىز كەرەك. بۇل – ۇلت بولىپ شەشۋگە ءتيىس ءپرينتسيپتى ماسەلە. ءبىر كەزدە تاريح بەدەرىندە ءبىز مۇنداي قادامدى جاساعانبىز.
بالالارىمىزدىڭ بولاشاعى ءۇشىن وسىنداي شەشىم قابىلداۋعا ءتيىسپىز جانە بۇل الەممەن بىرلەسە تۇسۋىمىزگە, بالالارىمىزدىڭ اعىلشىن ءتىلى مەن ينتەرنەت ءتىلىن جەتىك يگەرۋىنە, ەڭ باستىسى – قازاق ءتىلىن جاڭعىرتۋعا جاعداي تۋعىزادى» دەدى.
جولداۋ قازاق ەلى ءۇشىن, قازاق ۇلتى ءۇشىن ماڭىزدى ماسەلەلەردى تولىق قامتىدى. الداعى ۋاقىتتاردا قازاق مەملەكەتىنىڭ بولمىسى مەن رۋحاني دامۋى ەرەكشە اتاپ ءوتىلدى. قازاق بولمىسىنىڭ نەگىزگى سيپاتىن كورسەتەتىن ءتىل ماسەلەسى جان-جاقتى ايتىلدى. «قازىردىڭ وزىندە ەلىمىزدەگى وقۋشىلاردىڭ 60 پايىزدان استامى مەملەكەتتىك تىلدە وقيدى. مەملەكەتتىك ءتىل بارلىق مەكتەپتەردە وقىتىلادى.
بۇل – ەگەر بالا بيىل مەكتەپكە بارسا, ەندى ون-ون ەكى جىلدان سوڭ جاپپاي قازاقشا بىلەتىن قازاقستاندىقتاردىڭ جاڭا ۇرپاعى قالىپتاسادى» دەگەن ءۋاجدىڭ ءوزى كەلەشەكتە قازاق ءتىلى مەملەكەتتىڭ ۇلتتىق تىلىنە اينالاتىندىعىن اڭعارتسا كەرەك.
«اقىرىن ءجۇرىپ انىق باس, ەڭبەگىڭ كەتپەس دالاعا» دەپ دانا اباي ايتقانداي, وتكەن كەزەڭدەردەگى ەلباسىنىڭ قايراتكەرلىك قارىمى بارلىعىنا سابىرلىق پەن دانالىقتىڭ ناتيجەسىندە جەتۋگە بولاتىنىنىڭ دالەلى. مۇنداي ۇستانىمدى باسشىلىققا الىپ, تاۋەلسىزدىك العان كۇننەن باستاپ مەجەلەنگەن مەرزىمگە دەيىن جوسپارلى جۇمىسىمىزدى جالعاستىرا بەرسەك, وندا ويلاعانىمىز ورىندالىپ, مۇراتىمىزعا جەتەتىنىمىز انىق. ياعني, ءتىل دامىتۋ ماسەلەسى بۇگىنگى قارقىنىنان تايماي, ماقساتتى جۇمىستار جاساي بىلسە, ۇلتتىعىمىزدىڭ مارتەبەسى دە اسقاقتاي تۇسەرى ءسوزسىز. سوندا, ەلباسى ايتقانداي, «قازاق ءتىلى 2025 جىلعا قاراي ءومىردىڭ بارلىق سالاسىندا ۇستەمدىك ەتىپ, كەز كەلگەن ورتادا كۇندەلىكتى قاتىناس تىلىنە اينالادى. قازاق ءتىلى جاپپاي قولدانىس تىلىنە اينالىپ, شىن مانىندەگى مەملەكەتتىك ءتىل مارتەبەسىنە كوتەرىلگەندە, ءبىز ەلىمىزدى قازاق مەملەكەتى دەپ اتايتىن بولامىز».
جولداۋدا زاماناۋي ءبىلىم بەرۋ, كادر دايارلاۋ جۇيەلەرىنىڭ باعدارلارى بەلگىلەندى. وندا ءبىلىم بەرۋدەگى ءتورت باعىتقا باسىمدىقتار بەرىلدى. ولار: مەكتەپكە دەيىنگى ءبىلىم بەرۋدىڭ جاڭا ادىستەرىنە كوشۋ; ينجەنەرلىك ءبىلىم بەرۋ مەن زاماناۋي تەحنيكالىق ماماندىقتار جۇيەسىن دامىتۋ; جەكە بيزنەستىڭ, ۇكىمەتتىك ەمەس جانە قايىرىمدىلىق ۇيىمدارىنىڭ, جەكە ادامداردىڭ الەۋمەتتىك جاۋاپكەرشىلىگى ءبىلىم بەرۋ سالاسىندا كورىنۋى; وقىتۋ ادىستەمەلەرىن جاڭعىرتۋ.
مۇنداعى ءتۇيىندى ماسەلە – ءبىلىم بەرۋ سالاسىنداعى ەسكىرگەن, سۇرانىسى جوق پاندەردەن ارىلىپ, ولاردىڭ ورنىن زامان تالابىنا سايكەس عىلىمي نەگىزى بار, زاماناۋي پاندەرمەن تولىقتىرۋ. مۇمكىندىگىنشە ۇلتتىق ەكونوميكانىڭ كەلەشەكتەگى سۇرانىسىن قاناعاتتاندىراتىن ينجەنەرلىك جانە تەحنيكالىق ماماندىقتار قاتارىن ارتتىرۋ. وعان قوسا, وقۋ ادىستەمەلەرىن جاڭعىرتىپ, وتاندىق ءبىلىم بەرۋ ىسىنە يننوۆاتسيالىق ادىستەردى ەنگىزۋ. تەوريالىق ءبىلىم الۋشىلار ءوندىرىس ورىندارىندا تاجىريبەلەرىن جەتىلدىرۋگە ءتيىس. ول مامانداردىڭ تولىق ءارى بۇگىنگى زامان تالابىنا ساي جۇمىس جاساۋ مۇمكىندىكتەرگە يە بولۋىن قامتاماسىز ەتەدى.
مۇنىڭ تۇپكى بايلامى جولداۋداعى: «قازىرگى الەمدە جاي عانا جاپپاي ساۋاتتىلىق جەتكىلىكسىز بولىپ قالعالى قاشان. ءبىزدىڭ ازاماتتارىمىز ۇنەمى ەڭ وزىق جابدىقتارمەن جانە ەڭ زاماناۋي ءوندىرىستەردە جۇمىس جاساۋ ماشىعىن مەڭگەرۋگە دايىن بولۋعا ءتيىس» دەگەن ۇستانىمدارمەن ۇشتاسادى…
راسىندا, بۇگىنگى بىلىمگەر – ەرتەڭگى مامان. بۇگىنگى جاس – بولاشاقتا قازاق ەلىنىڭ تۋىن اسقاقتاتاتىن تۇلعا. وسىنداي جاۋاپكەرشىلىكتى مىندەتىنە الاتىن بولاشاق قازاقستاندىق ءبىلىمگەر ءوز بەتىمەن ءبىلىمىن جەتىلدىرۋى ءتيىس. ايتپەسە, ءبىلىم سالاسىنداعى بوسبەلبەۋلىك باسەكەگە قابىلەتتى مامانداردىڭ تاپشىلىعىنا الىپ كەلەدى. ال, بۇل ەلىمىزدىڭ قالىپتى دامۋىنا كەرى اسەرىن تيگىزەرى ءسوزسىز.
نۇرلان مانسۇروۆ