رۋحانيات

جىر ارقاۋى – استانا

«قازاقستان» ورتالىق كونتسەرت زالىندا استانانىڭ 20 جىلدىعىنا ارنالعان «جىر ارقاۋى – استانا» اتتى حالىقارالىق اقىندار ايتىسى ءوتتى. مادەنيەت جانە سپورت مينيسترلىگى ۇيىمداستىرعان «ءسوز بارىمتاسى» ەكى كۇن ەلوردا ءتوسىن دۇبىرگە بولەدى. ايتىسقا بەرىسى قازاقستاننان, ارىسى قىرعىزستان مەن موڭعوليادان 20 اقىن جينالدى.

قازاقستان جازۋشىلار وداعى باسقارماسىنىڭ توراعاسى ۇلىق­بەك ەسداۋلەت باستاعان قازى­لار القاسىنىڭ قۇرامىندا موڭعوليانىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن مادەنيەت قايراتكەرى, ەتنوگراف شىناي راحمەتۇلى, تۇركيانىڭ ميمار سينان كوركەم ونەر ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ پروفەسسورى, تاريح عىلىمدارىنىڭ دوكتورى ابدىۋاقاپ قارا سىندى شەتەلدەگى قانداستارىمىزبەن قاتار, ايتىس اقىندارى مەن جىرشى-تەرمەشىلەردىڭ حالىقارالىق وداعىنىڭ توراعاسى ءجۇرسىن ەرمان, حالىق اقىنى ءاسيا بەركەنوۆا, فيلولوگيا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى, اكادەميك ديحان قامزابەكۇلى, «ايقىن» گازەتىنىڭ باس رەداكتورى نۇرتورە ءجۇسىپ سياقتى ەلگە تانىمال تۇلعالار بولدى.
العاشقى كۇنى اقىندار 10 جۇپقا ءبولىنىپ, استانانى اسقاقتاتا دا, باس قالانىڭ كەمشىلىكتەرىن كورسەتە دە جىرلادى. ءسوز تارتىسىن ءار ايتىسىندا وتكىرلىگىمەن, حالىقتىڭ كوكەيىندەگىسىن ايتۋمەن كورەرمەندى باۋرايتىن رينات زايىتوۆ پەن مەيىربەك سۇلتانحان باستاپ بەردى.
«استانا – قازاقستاننىڭ موتورىنداي» دەپ باستاعان رينات:
مىسالى, استانادا مينيستر بار
قازاقتىڭ قاسىرەتىن بىلمەيتۇعىن.
قازاقتى بايىپ كەتتى دەپ ويلايدى,
ادامدار اتقا ءمىنىپ جۇرەتۇعىن.
ۇكىمەت نەگە ەسكەرتىپ ايتپادى ەكەن,
قازاقتار بىردەي ءومىر سۇرمەيتىنىن.
استانا قالاسىنان باسقا جەرلەر,
وتىز ەل قاتارىنا كىرمەيتىنىن.
…اۋىلدا كەيبىر ىشەتىن سۋ جوق, ال مۇندا
ۇستايدى ۆاي-فاي دالادا, ايالدامادا – دەپ ءبىر قايىردى.
مەيىربەك يلينكا, تالاپكەر, قوسشى, قوياندى سىندى استانانىڭ ىرگەسىندەگى اۋىل­داردىڭ جايى, قازاقتاردىڭ قۇرىلىستا وزگەلەرگە قاراعاندا از جالاقى الاتىنى سەكىلدى الەۋ­مەتتىك پروبلەمالاردى قوزعادى. بۇل ايتىستا ءبىر ۇپاي ايىرماشىلىعىمەن مەيىربەك جەڭدى.
قىرعىزستاننان كەلگەن مۇڭ­دىزبەك ۇسىپبەكۇلى قارسى­لاسى – الماتى وبلىسىنىڭ اتىنان قاتىسقان بۇركىتباي ادىلبەككە «قازاقتار قىتايدا نەگە قامالىپ جاتىر؟» دەگەن سۇراقتى قويدى. بۇركىتباي سول ەلدە قازاقتارمەن قاتار, قىرعىزدار دا اباقتىعا جابىلىپ جاتقانىن ءسوز ەتە كەلە:
قازاقتار, قانداستارعا قول سوزىڭدار,
تەزىرەك شاشپاي-توكپەي جيناماساڭ,
تەڭىزگە تامعان تامشىداي تاپتىر­مايدى, – دەپ اتالى ءسوزدى ايتتى.
العاشقى اينالىمدا ايبەك قاليەۆ پەن ديدار قاميەۆتىڭ, رۇستەم قايىرتايۇلى مەن مۇحتار نيازوۆتىڭ ايتىستارى تاماشا شىقتى. وسى اقىندار بابىندا ەكەنى سوزدەرىنەن كورىنىپ تۇردى. ماقسات اقانوۆ پەن اياۋلىم جۇمابەكقىزى, ارۋنا كەرىمبەك پەن سىرنايمەن شىققان داۋرەن ىسقاق ادەمى قىز بەن جىگىت ايتىسىن جاسادى.
اسپانبەك شۇعاتاەۆ پەن شۇ­عايىپ سەزىمحان ءبىراز ماسە­لەنى كوتەردى. «ەكى جىلدا ءبىر ايتىس, ەكى كۇندە «جايدارمان» دەگەن اسپانبەك استانادا ەكى جىلدان بەرى ۇلكەن ايتىس وتپەگەنىن مەڭزەپ, جەڭىل شوۋلار ءجيى ۇيىمداستىرىلاتىنىن ءسوز ەتتى. ونى قوستاعان شۇعايىپ «ەكسپو-2017» كەزىندە دە ايتىس وتپەگەنىن, ەسەسىنە شەتەلدىك انشىلەر قاپتاعانىن ايتتى.
اتىراۋلىق سەرىك قويشى­عۇ­لوۆپەن ايتىسقان موڭعولياداعى قانداسىمىز امانجول قۋانت­قاننىڭ سوزىنەن ءالى شيكى ەكەنى كورىنىپ تۇردى. سەرىكتىڭ ونەرى الدەقايدا باسىم شىقتى. كەرى­سىنشە, بايانولگەي ولكەسىندە ايدوس راشات دەگەن ءتاپ-ءتاۋىر اقىن بار ەكەن. قىزىلوردالىق ەرجان امىروۆپەن تارتىسقان ول تەگەۋرىنىن بايقاتتى. تۇركىستان وبلىسىنان كەلگەن ءبىرجان بايتۋوۆ پەن قىرعىزستاندىق اسىلبەك ماراتوۆتىڭ ايتىسى سولعىنداۋ بولدى.
قازىلار القاسىنىڭ ۇيعارى­مىمەن فينالعا 12 اقىن جولداما الدى. ەكىنشى كۇنگى ايتىستى ايبەك قاليەۆ پەن اسپانبەك شۇعاتاەۆ باستادى. ايبەكتىڭ «ايتىستاعى اسان قايعى» دەگەن اتى بار. ال اسپانبەكتىڭ باباسى – بۇقار جىراۋ. بۇل ايتىس ەكى تاريحي تۇلعا سىرلاسقانداي اسەر بەردى.
رۇستەم قايىرتايۇلى مەن ماقسات اقانوۆ ساحنادا قالجىڭ­داسا, ءبىرىن-ءبىرى قاجاي وتىرىپ, تارتىمدى ايتىستى. سەرىك قويشىعۇلوۆ پەن اسىلبەك ماراتوۆ ايتارلىقتاي شابىس­تى كورسەتە المادى. مەيىربەك سۇلتانحان مەن شۇعايىپ سەزىم­حان­نىڭ تارتىسىندا العاش­قىسىنىڭ تاجىريبەلىگى بايقالدى. رينات زايىتوۆ پەن ايدوس را­شاتتىڭ ايتىسىندا دا ءدال سولاي بولدى. مۇحتار نيازوۆ پەن ديدار قاميەۆ ءبىرى ەكىنشىسىنەن كەم تۇسپەدى. الايدا باق مۇحتار جاعىنا اۋدى.
قازىلار القاسى كەڭەسە كەلە, سۋپەرفينالعا رينات زايى­توۆ پەن مۇحتار نيازوۆتى جىبەردى. قورىتىندىسىندا «يت­جىعىس» بولدى. باس جۇلدە ەكەۋىنە دە بەرىلدى. ارقايسىسىنا ۇيىمداستىرۋشىلار تاعايىن­داعان 7 ملن تەڭگەدەن ءتيدى. ەكىنشى ورىندى مەيىربەك سۇلتانحان مەن رۇستەم قايىرتايۇلى الدى. ءۇشىنشى ورىندى ايبەك قاليەۆ, ماقسات اقانوۆ پەن سەرىك قوي­شىعۇلوۆ ەنشىلەدى. بەس اقىنعا ارنايى جۇلدە تاپسىرىلدى. بارشا قاتىسقان اقىندار سىيلىقسىز قالعان جوق.

تاعىدا

ۇقساس جاڭالىقتار

پىكىر ۇستەۋ

Back to top button