Aqmolalyq jauyngerler jaiynda jaŋa derekter tabyldy.
Eskı vokzaldyŋ perronyna şyǧyp, sona-au jyldardan syr tartqan ǧimaratqa köz salyŋyzşy. Kışkene ǧana qoŋyrqai qos taqtai nazarǧa şalynady.Onda «Būl jerden 1941 jyly 387-atqyştar diviziiasynyŋ eşelondary Mäskeudı qorǧauǧa attandy», «Būl jerden 1941 jyly tamyzda 310-atqyştar diviziiasy Leningradty qorǧauǧa attandy» degen alys ta auyr oilarǧa tartatyn jazular bar…
Köŋıldıŋ kök dönenı jüirık qoi. Köz aldymyz lezde jūpyny suretterge tola ketedı älgını oqyǧanda. Ol diviziialardyŋ qūramyn, älbette, Saryarqanyŋ saidyŋ tasyndai saŋlaqtary tolyqtyrdy. Bırınıŋ anasy, bırınıŋ äkesı, bırınıŋ süigen jary…
Arqa erlerınıŋ qanşasy älgı jerge aman oralyp, otbasy men äuletın quanyşqa böledı eken?.. Qanşasy Mäskeu men Leningradtyŋ maŋynda, ne bolmasa basqa da maidan dalasynda jer jastandy, qanşasy ızım-qaiym joǧalyp kettı?.. Ol tūsy Allaǧa aian. Alaida, künı keşe 387-atqyştar diviziiasyna qatysty qūndy derekter tarih betterıne qattaldy. Talai jylyn mūrajai ısıne arnaǧan Märiiam Kenjeahmet bızdıŋ jauyngerler qorǧaǧan şaharlardyŋ qojasy – Reseidıŋ Podolsk qalasynan diviziia jaiynda jazylǧan qūjattamalardy tauyp, qazaqstandyqtarǧa ūsyndy. Endı özınıŋ jauynger atalaryn ızdegen azamattar osy derektermen jaqyn tanysa alady.
Tarihşynyŋ aituynşa, 387-atqyştar diviziiasy 1941 jyly Aqmola oblysynda qūrylǧan. Alǧaşqyda onyŋ qūramynda aqmolalyq jäne qaraǧandylyq sarbazdar şaqyrylǧan bolatyn. Sol jylǧy qaraşanyŋ on bırınde diviziia ūrys dalasyna attandy. «Sūrapyl soǧys bıtkenşe, talai maidan alaŋynda myŋdaǧan qazaqstandyq erlıkpen qaza tapty. Olardyŋ erlıkterı jaiynda «Za pobedu» jäne «Sovetskii bogatyr» gazetterıne basylǧan eken kezınde. Sol gazetterdıŋ Podolsk mūraǧatynda jatqan bırneşe danasyn qazaq dalasyna jetkızdık» deidı M.Kenjeahmet.
Soǧys jyldary 387-atqyştar diviziiasy Mäskeudı ǧana qorǧap qalǧan joq. Talai qandy qyrǧyn şaiqasty bastan keşırdı. Solardyŋ bırı 1942 jyly 15 tamyzda bolǧan eken. Ol kezde diviziia äskerı jaudyŋ qorşauynda qalyp, san-myŋ äskerden nebärı segız jüzdeiı aman qalǧan. Olardyŋ esımderı jazylǧan tızım Kökşetaudaǧy tarihi mūrajaiǧa ötkızıldı. Batyr jauyngerlerdıŋ ūrpaqtary babalarynyŋ esımı men derekterın sol jerden taba alady. Būl da bolsa – bügıngı buynnyŋ jūbanyşy, qūndylyǧy.
Ashat RAIQŪL
