Densaulyq

Aiyrmasyn ajyrata bılıŋız

Tegın medisinalyq kömektıŋ kepıldık berılgen kölemınıŋ (TMKKK)-nyŋ jaŋa modelı men mındettı äleumettık medisinalyq saqtandyru (MÄMS) paketı jaiynda ne bılemız? Mūnyŋ aiasynda qandai qyzmet türlerın aluǧa bolady? Alǧaşqy medisinalyq-sanitarlyq kömekke kımder jügıne alady degen sūraqtarǧa jauap ızdep, aiyrmasyn anyqtap alu üşın Nūr-Sūltan qalasynyŋ №2 Qalalyq emhanasynyŋ bas därıgerı Läzzat RUSPEKOVAMEN söilesken edık.

Mındettı äleumettık medisinalyq saqtandyrudaǧy medisinalyq kömek ärbır adamnyŋ ömır süru deŋgeiın jaqsartuǧa jäne bolaşaq ūrpaqtyŋ densaulyǧyna äser etetın aurulardyŋ aldyn aluǧa baǧyttalǧan. Būl sirek, tūqym qua­laityn aurular jäne Tegın me­disinalyq kömektıŋ kepıldık berılgen kölemıne kırmeitın basqa da aurulardy emdeudı qarastyrady.
Alǧaşqy medisinalyq-­sanitarlyq kömek nauqastarǧa şūǧyl jaǧdailarda medisinalyq kömek körsetudı, şeşımın küttırmeitın medisinalyq aralasudy talap etetın, äleumettık-maŋyzdy aurulardy diag­nostikalau men emdeu qajet etılgende körsetıledı. Būǧan tuberkulez, AİTV-infeksiia, psihikalyq būzylular jäne mınez-qūlyqtyŋ būzyluy, qaterlı ısık aurulary jatady. Sonymen bırge sozylmaly bıraq jūqpaly emes, mügedektıkke äkeletın jäne demografiialyq zalal keltıretın, qorşaǧan orta üşın qauıptı jıtı jūqpaly aurulardy emdeu qarastyrylǧan.
MÄMS modelı denı sau eresek adamdardy aldyn alu mamandandyrylǧan tekserıs ötkızu, aldyn alu mamandandyrylǧan medisinalyq skriningtık tekserıp-qarau jäne 18 jasqa deiın balalardy jylyna 1 ret, tıs därıgerı qyzmetterı (18 jasqa deiıngı balalarǧa, mügedekter, zeinetkerler, köpbalaly analar) därıger-mamandardyŋ qabyldauy, qeŋes beru jäne em-şara alu, sozylmaly aurulary bar nauqastardyŋ därıger-mamandardyŋ baqylauy AMSK deŋgeiınde dinamikalyq baqylauǧa kırmeitın (nevrologiialyq, endokrindık, tūqym qua­laityn, auruy, damu kemıstıgı, qan tamyrlarynyŋ auruy, süiek, buyn, jaraqat saldarlary, keibır zat almasudyŋ būzyluy jäne t.b.) zerthanalyq zertteu, onyŋ ışınde qymbat tūratyn (mikroelementter, fermentter, keibır därılık zattar, gormondar, vitaminder, onkomarkerler, autoimmundy markerler, allergender, virustyq gepatit markerlerıne, PTR-diagnostika), josparly türde stasionar emdeuge saqtandyrylǧan azamattardy emdeudı qamtidy.
Al TMKKK oŋtailandyrylǧan modelı aiasynda kelesı qyzmetter qarastyrylǧan: sozylmaly aurulary bar nauqastardy dinamikalyq baqylau, AMSK deŋgeiınde basqarylatyn 25 türlı basty aurular, maman-därıgerlerdıŋ keŋesı, zerthanalyq diag­nostika, biohimiialyq zertteu­ler, onkomarkerler 72 türı, äleumettık maŋyzdy aurulardy diagnostikalau men emdeu, şūǧyl türde emdeluge jatqyzu, dinamikalyq baqylau­ǧa jatatyn negızgı sozyl­maly aurularda josparly stasionarlyq kömek körsetu, qorşaǧan orta üşın qauıp töndıretın jäne basqa da infeksiialyq aurulardy engızılgen.
TMKKK jäne MÄMS paketterı kezeŋ boiynşa oŋtailandyrylatyn bolady jäne qyzmetterdıŋ tiımdılıgın qaita qarastyru mümkındıgı bar. Osylaişa, medisinalyq saq­tandyrudy engızu, konsultativtık-diagnostikalyq kömekke qoljetımdılık, oŋaltu jäne oŋaltu kömegı, ambulatorlyq därı-därmekpen qamtamasyz etu, medisinalyq qyzmetterdıŋ sapasy jaqsarady, halyq densaulyq jaǧdaiy men jalpy medisinalyq sauattylyqty jäne basqa da köptegen artyq­şylyqtardy özın-özı baqylau daǧdylaryn meŋgeredı.
Azamattar Qazaqstan Respub­likasynyŋ aumaǧynda özderı taŋdaǧan kez kelgen klinikada medisinalyq kömekke ie bola alady. Būl jaǧdaida barlyq şyǧyndar MÄMS arqyly tolyǧymen qamtamasyz etıledı. Azamattar kepıldık berılgen tegın medisinalyq kömek paketterınde jäne MÄMS-te körsetıletın medisinalyq kömek üşın barlyq qosymşa tölemderden bosatylady. TMKKK-nyŋ jaŋa modelı barlyq sanattaǧy azamattardyŋ teŋ därejede qol jetkızuın közdeidı.

Taǧyda

Aigül Uaisova

Aqparat salasynyŋ üzdıgı

Ūqsas jaŋalyqtar

Pıkır üsteu

Back to top button