Täuelsızdıkke 30 jyl

Altai Kölgınov: Täuelsızdık tūmary



Biyl el Täuelsızdıgıne 30 jyl toldy. Talai ǧasyrlar boiy ata-babalarymyz aŋsaǧan, qanyn tögıp, aiausyz küresken azattyqqa qol jetkızdık. Būl – bızdıŋ ülken baqytymyz. Egemen elımızdıŋ bolaşaǧy qandai bolatyny bızdıŋ ärbıreuımızdıŋ ıs-äreketımızden bastalady. Täuelsızdık siiaqty ūly ūǧymdy qas­terlei bıluımız kerek. Menıŋ oiymşa, ­Qazaqstannyŋ ärbır azamaty būl baqytty jüregımen sezınıp, baǧalai bıluı tiıs. Otandy süiudıŋ, oǧan qaltqysyz qyzmet etudıŋ tüpkı negızı öz otbasyŋa, ösken ortaŋa, tuǧan qalaŋa, elıŋe adal qyzmet etuden bastau alady. Täu eter täuelsızdıgımızdı baiandy etu üşın ärqaisysymyz Otan, el müddesı jolynda aianbai eŋbek etıp, bostandyǧymyzdy baiandy etuge öz ülesımızdı qosuǧa tiıspız.

[smartslider3 slider=1466]

Nebärı 30 jyldyŋ ışınde älemnıŋ saiasi kartasynda jaŋa memleket paida bolyp, tä­uelsız Qazaqstan köş tüzedı. Sol köştı Tūŋǧyş Prezidentımız – Elbasy Nūrsūltan Nazarbaev bastady. Elbasy täuelsızdıktıŋ tızgını öz qolymyzǧa tigen künnen bastap qazaq halqynyŋ bırlıgı men yntymaǧyn, senımı men armanyn tu etıp köterdı. Sonyŋ arqasynda egemendıgımızdıŋ ırgesı bekıp, elımız eŋsesın tıktedı. Tarih üşın qas-qaǧym sät bolyp sanalatyn jyldarda küllı älem taŋǧalatyndai jetıstıkterge jettık. Täuelsızdık alǧaly qol jetkızgen eŋ ülken jetıstıgımız – jaŋa elordamyzdy saldyq. Dünie jüzı memleketterı «Beibıtşılıktıŋ besıgı» dep ataǧan eŋselı de asqaq elordamyzdy tūrǧyzudyŋ özı – osy ideianyŋ avtory, ony elımen bırge jüzege asyrǧan Elbasynyŋ eren erlıgı. Täuelsızdık jyldaryndaǧy qai qadamymyzdyŋ, qai jetıstıgımızdıŋ bastauynda Nūrsūltan Nazarbaev tūrǧanyn bärımız jaqsy bılemız. Bügıngı taŋda bas qalamyz eldıgımızdıŋ ūiytqysyna, äleuetımızdıŋ bet-beinesıne ainalyp, abyroiymyzdy asqaqtatuda. Būl erteŋgı künge degen senımımızdı eselei tüsedı. Būl rette Memleket basşysy Qasym-Jomart Toqaevtyŋ «Elbasy täuelsızdıgımızdıŋ mäŋgılık simvolyna ainaldy desek aqiqatty aitqan bolar edık» degen sözıne tolyq qosylamyn.

Memleket basşysy Qasym-Jomart Toqaev Tä­uelsızdıktıŋ 30 jyldyǧyn tek mereitoi dep sanamai, eŋ aldymen būl oqiǧaǧa ideologiialyq tūrǧydan qarau qajettıgın aitty. Prezident elımızdıŋ tarihyndaǧy osynau maŋyzdy da aişyqty kezeŋde daŋǧaza men ysyrapşyldyqqa jol bermei, taǧylymdyq mänı bar şaralarǧa basa nazar audaruǧa şaqyrdy. Memleket basşysy bilıkke kelgen soŋ, «Halyq ünıne qūlaq asatyn memleket» atty baǧdarlamasyn halyqqa tanystyryp, jüzege asyrdy. Ädılettı memleket pen aşyq qoǧam qūruǧa bırneşe sättı qadam jasady. Atqaruşy organdarǧa azamattardyŋ aryz-tılekterıne jedel jauap beru qajettıgın tapsyrdy. «Eŋ bastysy, täuelsızdıktıŋ igılıgın ärbır otandasymyz kündelıktı tırşılıgınde sezıne alatyn bolsa – maqsatymyzdyŋ oryndalǧany» dedı Prezident. Känıgı diplomat, täjıribelı saiasatker Qasym-­Jomart Toqaev ūlttyŋ, eldıŋ tūrmysyn, tılın, mınez-qūlqyn jaqsy bıledı. Qazırgı kezde Prezidenttıŋ qoǧamdy, eldı demokratiialandyru jolyndaǧy barlyq reformalary tabysty ıske asyryluda. Jaŋa zamanda Qazaqstan siiaqty täuelsız memlekettı örkeniettıŋ köşıne bastap bara alatyn laiyqty saiasatkerdıŋ Elbasynyŋ sarabdal saiasatyn odan ärı jalǧas­tyrǧany halyqtyŋ köŋılın ornyqtyrdy.

Otyz jyldaǧy ülken oljamyzdyŋ bırı – täuelsızdıgımızdıŋ arqasynda jaŋa astanamyzdy özımız taŋdadyq. Būl jasampaz qala – ata-babalarymyz armandaǧan, bügıngı ūrpaq alaqanyna salyp aialaǧan kielı täuelsızdıgımızdı jyldar boiy bekıte tüsetın berık tūǧyrymyz, bolaşaǧymyzdyŋ baǧdarşamy. Memlekettıŋ damuy men elordamyzdyŋ örkendeuı – egız ūǧym. Qazaqstannyŋ mereiı tasyp, bas qalamyz tülegen tūsta osynau eldık maŋyzy bar mındettı moinyma alyp, şahar tızgının ūstap, ülken senımge ie bolǧanymdy taǧdyrymnyŋ tūǧyrly sätı dep baǧalaimyn.

Esıldıŋ jaǧasyndaǧy elordamyzdyŋ boi kötergenıne biyl 23 jyl toldy. Būl aralyqta būryn-soŋdy bolmaǧan damudyŋ jolyna tüsıp, aituly jetıstıkterge jettık. Elordany auystyrudaǧy Elbasy şeşımınıŋ saiasat pen ekonomikaǧa, äleumet pen demografiiaǧa, mädeniet pen ruhaniiatqa, jalpy elımızdıŋ qarqyndy damuyna zor yqpalyn tigızgenıne bügın közımız jetıp otyr. Mysaly, 2021 jyly 1 nauryzda Qazaqstan halqynyŋ sany 18917 adamdy qūrady, biyl şılde aiynda būl körsetkış 19 mln-nan asty. 23 jylda bas qala halqynyŋ sany üş esege derlık ösıp, 1 mln 200 myŋ adamdy qūrady. Elordada bır künde 50, jylyna 25 myŋ säbi ıŋgälap dünie esıgın aşady. Qala halqynyŋ sany 2030 jyly 2 mln, 2050 jyly 3 mln adamǧa jetedı degen boljam bar. Bügıngı taŋda bas qalada respublika halqynyŋ 6 pa­iyzy ömır süredı. Elbasynyŋ özı aitqandai: «Elorda jyl saiyn ösıp keledı, soŋynan bükıl Qazaqstandy ertıp, ılgerılep keledı».

Tör qalamyz ūlttyq ekonomikanyŋ draiverıne ainaldy. Qazır elımızdegı jalpy ışkı önımnıŋ 11 paiyzy Nūr-­Sūltanǧa tiesılı. Qazaqstan ekonomikasyna salynǧan barlyq investisiialardyŋ 10 paiyzyn astana qamtamasyz etıp otyr. 23 jylda būl qala ırı-ırı käsıporyndar şoǧyr­lanǧan bäsekege qabılettı öndırıstık ortalyq retınde qalyptasty. Būǧan dälel mynadai körsetkışter: soŋǧy 22 jyl ışınde bas qalanyŋ jalpy öŋırlık önımı 25,7 mln teŋgeden
7 trln teŋgege deiın, iaǧni 272 esege östı.

Täuelsızdık jyldarynda boi kötergen elorda eldıŋ eŋsesın tıktep, ruhyn asqaqtatty. Elordany köşırudegı Elbasynyŋ erenǧaiyp erlıgı men saiasi sūŋǧylalyǧynyŋ dūrys­tyǧyn küllı älem moiyndady. IýNESKO Qazaqstannyŋ bas qalasyna «älem qalasy» degen joǧary märtebelı ataq berdı. Sol ataqqa säikes, Nūr-
Sūltan qalasy älemdegı säulet önerınıŋ ǧajaiyptary boi kötergen zamanaui ortalyqqa ainaldy. Elordanyŋ jahandyq qala ekenın däleldeitın köptegen ıs-şaralardyŋ ötuı onyŋ jan-jaqty ösıp-örkendeuıne jol aşty. 115 el men 22 halyqaralyq ūiym qatysqan EKSPO-2017 körmesınıŋ özı innovasiialyq, tehnologiialyq, ekonomikalyq jaǧynan damuyna erekşe serpın berdı.

Zamanaui ülgımen boi kötergen elordamyz – qazır bılım men ǧylymnyŋ, medisina men turizmnıŋ ortalyǧy. 2000 jyldardyŋ basynda qūrylǧan elordanyŋ medisinalyq klasterı Orta Aziiadaǧy eŋ üzdık medisinalyq jetıstıkterdıŋ qataryna kıredı. Emhanalarda eŋ soŋǧy ülgıdegı qūral-jabdyqtar qoldanylady. Halyqaralyq deŋgeidegı bıregei operasiialar jasalady. Pandemiia bızge sifrlyq tehnologiialardy ömırlık maŋyzy bar barlyq salaǧa engızu qajettıgın körsettı. Qalalyq äkımdık tūrǧyndarǧa 159 memlekettık qyzmet türın ūsynady, olardyŋ barlyǧy elektrondy formatqa köşırıldı. Būl – ülken jetıstık.

Elımızdıŋ barlyq öŋırlerı elordaǧa qarap boi tüzeitını aidan anyq. Aldaǧy uaqytta ajarly qala «Nūr-Sūltan – jaily qala» jobasy aiasynda damidy. Jobanyŋ negızgı törttaǧany – jailylyq, ornyqtylyq, ekologiiasy taza qala jäne tūrǧyndar saulyǧy. Atap aitarlyǧy, halyqtyŋ belsendı ömır süruı üşın soǧan laiyqty infraqūrylym salu bärınen maŋyzdy. Qai tūrǧydan alsaq ta, bas qalamyz damuymyzdyŋ baro­metrı bolyp qala beredı. Nūr-
Sūltan – elımızdıŋ jarqyn bolaşaǧynyŋ boitūmary. Eldık pen erkındıktıŋ, jaŋaru men tüleudıŋ simvoly bolǧan aiauly qalanyŋ da keleşegı kemel bolaryna senemız.

Elımızdıŋ barlyq öŋırlerı elordaǧa qarap boi tüzeitını aidan anyq. «Astananyŋ qaryştap damuy elımızdıŋ özge öŋırlerınıŋ örkendep ösuıne serpın berdı» dedı Qazaqstan Respublikasynyŋ Tūŋǧyş Prezidentı – Elbasy ­Nūrsūltan Nazarbaev «Täuelsızdık taǧy­lymy» atty maqalasynda.

Barşa qazaqstandyqtardy tūǧyrly Täuelsızdıgımızdıŋ 30 jyldyǧymen şyn jürekten qūttyqtaimyn! Eŋselı elordamyz jaŋa ǧasyrdaǧy quanyşty sätterımız ben aituly özgerısterdıŋ jarşysy bola bersın!

Altai Kölgınov, Nūr-Sūltan qalasynyŋ äkımı




Taǧyda

Ūqsas jaŋalyqtar

Pıkır üsteu

Back to top button