Saryarqa audandyq äkımdıgınde ötken jiynda jergılıktı polisiia qyzmetınıŋ alty aida atqarǧan jūmysy qorytyndylanyp, Tötenşe jaǧdailar basqarmasynyŋ köp qabatty tūrǧyn üilerde ört qauıpsızdıgınıŋ aldyn alu, tūrǧyndar arasynda tüsındıru jūmystaryn jürgızuge bailanysty mäseleler jan-jaqty qaraldy.
Qylmystyq oqiǧalar qysqardy
Saryarqa audany äkımınıŋ orynbasary Riza Akchurin töraǧalyq etken jiynǧa Päter ielerı kooperativterınıŋ ökılderı tügel qatysty. Aldymen söz kezegın alǧan Saryarqa audandyq Jergılıktı polisiia qyzmetınıŋ bastyǧy Azamat Sadyqov jarty jylda qol jetkızgen jetıstıkterın tızbelep şyqty. Odan soŋ oryn alyp otyrǧan mäselelerge de jeke toqtaldy. Onyŋ aituynşa, jyl basynan berı 752 ūsaq būzaqylyq esepke alynsa, qoǧamdyq oryndarda mas küiınde jürgen nemese spirttı ışımdıkter ışuge bailanysty 2931 adamǧa aiyppūl salynypty. Qala tūrǧyndarynyŋ tüngı tynyştyǧyn būzuǧa bailanysty 1269 oqiǧa tırkelgen. Audan kölemınde qūqyqtyq tärtıptı qadaǧalauǧa qoǧamdyq ūiymdar da kömektesedı eken. Mäselen, jastardan qūrylǧan arnaiy jasaq oqu oryndarynda, jataqhanalarda, studentter arasyndaǧy tärtıptı ǧana qadaǧalap qoimai, qylmystyŋ aldyn alu baǧytynda ügıt-nasihat jūmystaryn jürgızuge de qol ūşyn beredı. Al mekteptegı jas inspektorlar ūiymy oquşylar arasynda qūqyqtyq-tanymdyq, patriottyq baǧyttaǧy jūmystardy örge bastyruǧa köp septıgın tigızedı. Osyndai qoǧamdyq kömekşı qūrylymdar arqasynda der kezınde anyqtalyp jatqan äkımşılık qūqyq būzuşylyqtar da az emes eken. «Öz uchaskelık inspektoryŋdy tanisyŋ ba?» degen şaralar da jiı ūiymdastyrylyp, arnaiy aqparattyq paraqşalar taratylǧan. Uchaskelık inspektordyŋ aty-jönı, bailanys telefondary jäne basqa aqparattar jazylǧan paraqşalar köptegen üilerdıŋ būryşyna ılınedı. Būǧan qosa, tūrǧyndarmen tyǧyz bailanys ornatu maqsatynda bırneşe ret kezdesuler ötkızılgen, ondai jiyndarǧa PİK-nıŋ ökılderı de tartylǧan. «Qauıpsız aula» şarasy aiasynda köptegen oryndarǧa beinebaqylau qondyrǧylary ornatylǧan, sonyŋ nätijesınde qylmystyq oqiǧalardyŋ aşyluy jaqsara tüsken.
Oiyn alaŋy – qauıp alaŋy
Baiandama soŋynda PİK ökılderı naqty sūraqtar qoiyp, kökeitestı mäselelerdı köldeneŋ tartty.
– Bız 187-şı köşede tūramyz. Sol jaqqa ekı üidıŋ arasyna balalardyŋ oiyn alaŋyn salyp edı. Sol qazır ülken qauıptıŋ közıne ainaldy. Oiynǧa qatty berılgen balalar jolǧa şyǧyp ketıp, avtokölıktıŋ astyna tüsetın jaǧdailar da oryn aldy. Osy uaqytqa deiın sondai ekı oqiǧa tırkelgen. Ony kezınde özderıŋızge mälımdegenbız. Būl 24/2 men /4 üidıŋ arasyndaǧy oiyn alaŋyn ekı aulaǧa bölıp ornalastyruǧa bolar edı. Soǧan qatysty arnaiy şara qoldansaŋyzdar eken. Bolmasa, balalar köp jinalatyn aumaqtaǧy jolǧa «Baiqaŋyz, balalar!» degen jol belgısın ornatu kerek. Keşkı uaqytta özderıŋız kelıp qarasaŋyzdar, ol alaŋǧa balalardyŋ öte köp jinalatynyn öz közderıŋızben körer edıŋızder. Ekınşı mäsele, sol audandaǧy üilerdıŋ ainalasyna avtokölıkter bei-bereket qoiylatyny sondai, keide oŋǧa da, solǧa da būrylatyn jer taba almai qalamyz. Osy jaǧdaidy da arnaiy talap qoiyp, retke keltırseŋızder, – degen ötınış bıldırdı «Dostyq» Päter ielerı kooperativınıŋ ökılderı.
PİK-ter polisiiadan nege qaşady?
Jiynǧa Astana qalalyq IID Jergılıktı polisiia qyzmetınıŋ bastyǧy Baqytjan Malybaev ta qatysqan bolatyn. Ol joǧaryda aitylǧan mäselenı oŋtaily şeşu joldaryn qarastyruǧa uäde berdı. Sondai-aq, ol osy mümkındıktı paidalanyp, PİK ökılderın polisiia qyzmetkerlerımen tyǧyz bailanysta boluǧa şaqyrdy. Onyŋ aituynşa, köptegen PİK auladaǧy özderıne belgılı jailardy polisiiaǧa mälımdei bermeidı eken. Mäselen, bır auladaǧy tūrǧyn ūzaq uaqyt boiy esırtkı saudasymen ainalysyp kelgen. Ony sol aumaqtaǧylardyŋ bärı bılgen, sonyŋ ışınde PİK qyzmetkerlerıne de belgılı bolǧan. Bıraq eşqaisy polisiiaǧa aldyn ala habarlamaǧan. Esırtkı satuşyny bır naşaqor öltırıp ketkennen keiın ǧana būl jaidyŋ bärı polisiiaǧa belgılı bolsa kerek.
– Mysalǧa bır körşıler mazasyz bolady, erlı-zaiyptylar ünemı ūrys-kerıs şyǧarady. Bıraq sony bırde-bır PİK bızge mälımdemeidı. Sızder bılesızder me, osy alty aida otbasyndaǧy janjaldyŋ saldarynan 15 kısı ölımı tırkeldı. Mūnyŋ bärı jäne qylmystyq oqiǧa. Sondai-aq, alkogoldy ışımdıkke üiır adamdy auladaǧy tūrǧyndar, PİK ökılderı de tanidy. Äitse de, sony polisiiaǧa aityp jatpaidy. Mas küiınde kısı öltıru oqiǧasy da az tırkelıp jatqan joq. Men PİK ökılderıne aitar ötınışım, özderıŋız qyzmet körsetetın aumaqta qoǧamdyq tärtıp joǧary deŋgeide saqtalu üşın bızben bailanysta boludan qaşpaŋyzdar, – dedı B.Malybaev.
Būdan keiın Saryarqa audandyq Tötenşe jaǧdailar basqarmasynyŋ bastyǧy Quanyş Toqsarin köp qabatty üilerdegı ört qauıpsızdıgınıŋ saqtalu mäselelerın söz ettı. Onyŋ aituynşa, audan kölemındegı bırqatar köp qabatty tūrǧyn üide ört dabylqaqqyşy, örtke qarsy sumen jabdyqtau qūraldary ornatylmaǧan. Tekseru kezınde bırer PİK-ne äkımşılık aiyppūl salynǧanymen, olar töleuge asyǧatyn emes. Eger PİK-ter ört qauıpsızdıgı erejelerı būzyluyna bailanysty salynǧan aiyppūldardy ötemese, onda qūzyrly organdar olardyŋ esepşottaryn jabu siiaqty qataŋ şaralardy qoldanady. Mūny basqarma basşysy qataŋ eskerttı.
Meŋdolla ŞAMŪRATOV
