Tärbie baǧytyndaǧy pedagogikalyq ūjymnyŋ eŋ basty erekşelıgı – onyŋ käsıptık qyzmetıne bailanysty, naqtylai aitqanda, jas ūrpaqty oqytu men tärbieleude. Al käsıptık qyzmetındegı tiımdılıgı – pedagogikalyq mädenietınıŋ deŋgeiınde, ūjymdyq jäne derbes jauapkerşılıktı sezınuınde, ūiymşyldyq qabıletınde.
Bılım beru jüiesın jetıldıru, eŋ aldymen, onyŋ sapasyn arttyru – memlekettıŋ basty basymdyqtarynyŋ bırı. Sol sebeptı bılım beru ūiymdarynda bılım sapasyn damytu aiasynda myna qaǧidattardy negızge alamyz:
– mektep basqarudyŋ dästürlı sipatyn, qūrylymy men mazmūnyn jaŋartu;
– oqytudyŋ subektaralyq, bırlese oqytu türlerıne säikes basqarudy korporativtık, nätijege baǧyttalu türınde ūiymdastyru;
– oqytu baǧdarlamalary men ädıstemelerınıŋ özgermelı jaǧdaiynda pedagogtardyŋ qūzyrettılıgın köteru arqyly ünemı käsıbi-ädıstemelık damytu joldaryn qamtamasyz etu.
Negızınen, tärbie mazmūnyn jaŋartu jaǧdaiynda pedagogikalyq ūjymdy basqarudyŋ tiımdı joldary qandai? Ūjymdy qalai basqara alamyz? Mūndai jaǧdaida tek aqyl-sana emes, tapqyrlyq, köşbasşylyq, jaŋa ideialarmen qyzyqtyru şeşuşı rölge ie. Eger de emosiiaǧa erık berıp, basqarudy tek būiryq berumen şektesek, onda ūjym müşelerı öz oilaryn aşyq aita almai qalady. Ūjymdyq basqaruda öz oiyŋdy özgelermen bölısıp, olardyŋ da oiyn tyŋdaǧan äldeqaida ūtymdy. Būl şeşım tyŋ bastamalardyŋ basy bolmaq. Al ūjymdy tyŋ ideialarmen basqaru, özderıŋız bıletındei, qazırgı zamanda asa qajet. Osy oraida kün sanap damyp kele jatqan tehnologiiany paidalanu, sondai aq jaŋa jobalardy ūiymdastyru ūjymdy basqarudyŋ tyŋ ädısı bolmaq. Bır närsenı qaitalai beru, qaǧazbastylyq qai adamdy bolmasyn jalyqtyryp jıberetını anyq, sondyqtan da basqaruǧa jaŋa közqaraspen qarap, jaŋaşyl ideialarmen qyzyqtyrudyŋ maŋyzy zor. Mysaly, özım qyzmet jasap jürgen bılım ordasynda är türlı seminarlar, ıs-şaralar ūiymdastyrylǧanda, pedagogtardyŋ ideialary tyŋdalady, barlyq oi saralanyp, bır jüie qalyptasady. Sondai-aq mektebımızde demokratiialyq basqaru jüiesı boiynşa bırqatar jūmystar atqaryldy, iaǧni tärbie men ūstaz arasyndaǧy qarym-qatynastyŋ joǧary boluy jolǧa qoiylǧan.
Öskeleŋ eldıŋ kemel bolaşaǧy üşın eŋ äuelı sapaly tärbie men bılım qajet. Olai bolsa, tärbie jūmysyn jüielı jürgızu üşın bılım beru salasy qyzmetkerlerınıŋ aldynda oqytudyŋ ädıs-täsılderın ünemı jetıldırıp otyru jäne qazırgı zamanǧy pedagogikalyq tehnologiialardy tereŋ meŋgeru mındetterı qoiylyp otyr.
Qairat SİRAJİDENŪLY,
Älkei Marǧūlan atyndaǧy
№40 mektep-liseiı
direktordyŋ tärbie jūmysy jönındegı orynbasary
