Saryarqanyŋ qoŋyr salqyn jazyna üirengen astanalyqtar şılıŋgır şılde tüskende qinalyp qalady. Jazdyŋ künı janǧa jaily boluy üşın myna jaittardy eskere jürıŋız.
Därıgerler jasyl tüstıŋ adam aǧzasyna jaǧymdy äserın jiı aitady. Künnıŋ aptabynda jasyl şalǧyn, jaiqalǧan kök japyraqqa qarap janaryŋyzdy demaldyryŋyz. Sebebı, jasyl tüs közdıŋ qaraşyǧyna, köz janarynyŋ tübınde ornalasqan jüike tamyrlaryna äser etıp, tynyştandyrady eken. Sonymen bırge kökönısten jasalǧan taǧamdy molynan jeu kerek. Qūramynda su köp kökönıster adam aǧzasynyŋ ylǧaldylyǧyn saqtap, ystyqqa tözımdılıgın arttyrady. Osy künderı kigen kiımıŋızdıŋ de tüsıne qaraŋyz. Aşyq tüstı jasyl, sary, kögıldır tüstı köilekter kün säulesın jıbermei, denenıŋ demaluyna septıgın tigızedı. Ystyq basatyn kök şaimen bırge medisinada «eleuterokokk» dep atalatyn därılık şöptıŋ 25-30 tamşysyn taŋerteŋmen ışıp alǧannyŋ ziiany joq eken. Būl adamnyŋ syrtqy faktorlarǧa qarsy tūruyn qamtamasyz etse, qapyryqtan, auanyŋ jetıspeuşılıgıne jaǧymdy äserı bolady. Sonymen bırge melissa jäne rozmarin japyraqşalaryn qosyp qainatqan suǧa limon salyp dämdep, susyn ışseŋız de ystyqtan älsıremei, jeŋıl sezınuge bolady.
Mūndaida mūzdyŋ paidasy köp. Onymen maŋdaiyŋyzdy, moinyŋyzdy sylap, jelkeŋızdıŋ şūqyryna qoiyp, säl közıŋızdı jūmyp tynyqsaŋyz, jūmys qabıletıŋız artyp, sergek sezınesız.
Künnıŋ ystyǧynda därıgerler belsendı sport türlerımen şūǧyldanbauǧa şaqyrady. Futbol, basketbol taǧy basqa oiyndarda adam qatty terlep, tez şarşaidy. Alaida, şıldenıŋ ystyǧynda janǧa jaily sport türlerı joq emes. Būl – bassein, gimnastika, aerobika. Nemese, taŋerteŋ kün qyzǧanǧa deiın nemese kün batqanda bır saǧattai jaiau jürıp seruendeseŋız, densaulyqqa öte paidaly ärı ūiqyŋyz tynyştalyp, kelesı künı sergek sezınuge köp septıgın tigızedı.
Aigül UAISOVA
