Kärımbek QŪRMANÄLİEV, Qazaqstan Ūlttyq jaratylystanu ǧylymdary akademiiasynyŋ vise-prezidentı, akademik:
– Qazaqstan Respublikasynyŋ Prezidentı Qasym-Jomart Toqaevtyŋ Parlament Mäjılısınde söilegen sözınde eldegı qalyptasqan soŋǧy ahualǧa tereŋ taldau jasaldy. Prezident kürdelı jaǧdaidan sabaq alyp, odan qorytyndy şyǧaryp, tyǧyryqtan şyǧudyŋ naqty joldaryn körsetıp, eldegı jaǧdaidy tūraqtandyru boiynşa jedel qolǧa alar ıs-şaralardy qabyldaudy Ükımetke tapsyrǧany köpşılıktıŋ köŋılınen şyqty. Eldıŋ äleumettık-ekonomikalyq damuynyŋ negızgı baǧyttaryn atap körsettı. Äsırese, el azamattarynyŋ äl-auqaty men ömır süru sapasyn jaqsartu basym baǧyttyŋ bırı ekenın körsete kele, halyqtyŋ tabysy ösetının, sonymen bırge maŋyzy zor kündelıktı tūrmystaǧy azyq-tülık tauarlarynyŋ baǧasy qoǧamdyq baqylauda bolatynyn erekşe atap öttı. Sondai-aq äleumettık qoldau baǧytynda «Qazaqstan halqyna» qoǧamdyq qory qūrylatyndyǧy halyqtyq qoldauǧa ie bolǧanyn atap ötkenımız abzal.
Kürdelı uaqyttyŋ syn-qaterıne tötep berude, ūlttyq qauıpsızdıktı qamtamasyz etude qūqyq qorǧau organdarynyŋ atqarar ıs-qimyldary jaily Prezidenttıŋ saiasi reformalary turaly tapsyrmalardy saralaudy saiasatkerler qarauyna qaldyra otyryp, bılım jäne ǧylym salasynyŋ ökılı retınde Qasym-Jomart Kemelūlynyŋ sapaly bılımdı qamtamasyz etu boiynşa jüktelgen mındetter tūrǧysynan söz qozǧaudy jön kördık.
Jalpy bılımge degen közqarasymyzdy özgertu keregın aitqan Prezident Qasym-Jomart Toqaev mekteptegı bılım sapasyn joǧary deŋgeige köterudı qolǧa aludy tılge tiek ettı. Ol üşın mūǧalımderdıŋ bılımı men bılıgı zamanaui talaptarǧa sai bolu kerektıgı maŋyzdy. Osyǧan bailanysty elımızdegı pedagog-kadrlar jetıspeuşılıgın şeşu maqsatynda mūǧalımderge arnalǧan arnaiy baǧdarlama qabyldau qajettıgın tapsyrdy. Būl qadam keŋ-baitaq Otanymyzdyŋ tükpır-tükpırınde ornalasqan mektepterdıŋ äleuetın arttyruda özındık ülesın qosatyndyǧy kümän tudyrmaidy.
Joǧary bılımge qoljetımdılıktı qamtamasyz etudı Ükımetke tapsyra otyryp, halyq qalyŋ ornalasqan eldı meken jastary üşın grant böludı qarastyru auyl jastarynyŋ joǧary bılımge qoljetımdılıgın arttyrumen qatar, olardyŋ bıryŋǧai ūlttyq testıleude joǧary ball alyp, joǧary oqu oryndaryna tüsuge degen qūştarlyǧyn oiatary sözsız.
Älemge belgılı joǧary oqu oryndarynyŋ bölımşelerın Qazaqstanda aşu mäselesı de köterıldı. Ol üşın 2025 jylǧa deiın elımızde alys-jaqyn şeteldıŋ, onyŋ ışınde Reseidıŋ universitetterı de bar, joǧary oqu ornynyŋ 5 bölımşesın aşudy Ükımetke tapsyrdy. Būl bölımşelerdı aşqanda tehnikalyq mamandyqtarǧa basymdyq berılıp, el ekonomikasyn damytuǧa qajettı jaŋa tūrpattaǧy injenerler men önerkäsıp mamandyq ielerın daiyndaudyŋ maŋyzy zor ekenın qadap aitty. Sonyŋ ışınde 2 bölımşe batys öŋırlerde aşylu kerektıgıne nazar audaryldy. Būl qolǧa alynar ıs-şaralar joǧary oqu oryndarynyŋ bäsekelestıkke qabılettıgın arttyru maqsatyn közdeitındıgın aituymyz kerek.
Qoryta aitqanda, Prezidenttıŋ jaŋa jasaqtalǧan Ükımettıŋ aldyna qoiǧan jaŋa maqsat-mındetter qatarynda sapaly bılımge qol jetkızu, mekteptı bılıktı mūǧalımdermen qamtu, jastardyŋ jūmyssyzdyq mäselesın şeşu, älemdık joǧary oqu oryndarynyŋ bölımşelerın aşu qajettılıgı kün tärtıbıne köterıluı bılım salasy qyzmetkerlerın Qazaqstannyŋ jaŋa damu kezeŋıne üles qosuǧa jıgerlendıretınıne senımımız mol.
Däuletkerei KÄPŪLY, Qazaqstan Jazuşylar odaǧynyŋ hatşysy, Nūr-Sūltan qalalyq filialynyŋ direktory:
– Prezidenttıŋ Mäjılıste söilegen sözın radiodan tolyq tyŋdap şyqtym. «Jaŋa Qazaqstandy bırge qūramyz» dep atap körsetken Prezident ötken 30 jyldaǧy jıberılgen qatelıkter, oŋalmaǧan olqylyqtardy jıpke tızgendei aşyq aitty.
Aŋǧarǧan adamǧa Memleket basşysynyŋ är söilemınde köŋıldı könşıtıp, bolaşaqqa degen senımdı nyǧaitatyn tūstary köp. Mäselen, jemqorlyqpen küres mäselesıne airyqşa toqtalyp, onyŋ aldyn alu üşın keibır tetıkterdı ıske qosu kerek degenı jūrtqa ülken ümıt syilady. El tızgının ūstaǧan azamattardyŋ qūlqynyn tyimai, halyqtyŋ jaǧdaiy jaqsarmaitynyn basa aitqany jemqorlyqtyŋ sebebımen emes, saldarymen küresuge küş salatynyn aŋǧartty. LRT şaruasynyŋ şatqaiaqtap tūrǧanyn «nysannan jemqorlyqtyŋ iısı aŋqyp tūr» dep, eşkımnıŋ köŋılıne qaramai, eşkımge jaltaqtamai aşyp aitty.
Al bılım salasy jönınde Ahmet Baitūrsynūlyn mysalǧa ala otyryp, ūstazdardyŋ jaǧdaiyn jaqsartu jönınde tapsyrma berdı. Sondai-aq el kölemınde etek alǧan biurokrattyqty joiu jönınde toqtalǧan Prezident şeneunıkterdıŋ halyqpen dialog qūra almaitynyn synǧa aldy. Osydan onyŋ köşbasşylyq qabıletın baiqauǧa bolady. Mäselen, joǧarydaǧy basşy tapsyrma berse, qol astyndaǧy şendıler oryndamai būltaqqa salady da, qarapaiym halyq zardap şegedı. Sondyqtan halyq pen bilıktıŋ arasyn jaqyndatu üşın osyndai biurokrattyqty joiu kerek. Kez kelgen şeneunık halyqtyŋ qyzmetşısı bola bıluı kerek.
Elımızdegı halyqtyŋ yzasyn tudyratyn taǧy bır mäsele – qarapaiym halyq pen şen-şekpendıler jalaqysynyŋ arasyndaǧy paryq. Iаǧni qarapaiym halyqtyŋ alatyn jalaqysy bır basqa, köretın künı bır basqa da, al şeneunıkterdıŋ jaǧdaiy bır basqa. Mıne, sol qolyndaǧy bilıgı arqyly baiyǧan şeneunıkterdıŋ täubaǧa keletın kezı keldı dep aşyq eskertkenı adamǧa zor senım syilaidy. Äkımderdıŋ, ministrlerdıŋ ailyǧyn ösıruge 5 jylǧa moratorii jariialaǧany da halyqtyŋ köŋılınen şyqty dep oilaimyn.
Kedennen tüsetın qarajattyŋ memlekettık biudjetke emes, aiyrym adamdardyŋ qaltasyna tüsıp jatqanyn da aşyp aityp, būl jönınde tapsyrmalar bergenı quantady.
Erbosyn NŪRMŪHANŪLY, ekonomist:
– Prezidenttıŋ baiandamasyn tyŋdap, öz basym ekonomist retınde köŋılım bır serpılıp qaldy. Jalpy osy atalǧan mäseleler tübegeilı dūrys şeşım tapsa, biznes jandanyp, halyqtyŋ äl-auqaty sözsız jaqsarady dep senemın.
Prezidenttıŋ baiandamasy ekonomikalyq tūrǧydan myna mäselelerge nükte qoidy:
Bırınşı, ekonomikada memleket pen memlekettıŋ atyn jamylǧan jemqorlar halyqtyŋ nanyna talaspai, ärkım öz qyzmetın atqaru kerektıgın şeşıp berdı. Prezidenttıŋ «Samūryq-Qazynany» qaita reformalau qajet. Eger qordy reformalau mümkın bolmasa, onyŋ qūrylymynyŋ ekonomikamyzda bolmaǧany jön…» deuı osy maǧynany meŋzep tūr. Qandai jaqsy ūsynys! Bükıl bır eldıŋ 60 paiyzy JIÖ älı de memlekettıŋ qolynda tūrsa jäne ol qūrylym jemqorlardyŋ «sauyndy siyry» bolsa, bız qalai naryqtyq ekonomikadaǧy bäsekege qabılettı el bola alamyz?! Halyqtyŋ äl-auqaty qalai jaqsarady?! Atap aitqanda, būl – halyq ısteuge tiıs biznestı memleket öz mümkındıgıne paidalanyp, ony «şeŋgeldep alu» degen söz. Iаǧni būl – halyqtyŋ nanyna talasu. Sondyqtan mūndai memlekettık biudjettı soryp jatqan, bäsekege qabıletsız biurokrattyq ekonomikalyq qūrylymdy reformalap nemese satyp, halyq igılıgıne beru – öte dūrys şeşım.
Ekınşı, memlekettıŋ qazynasyn endıgı jerde qaidaǧy bıreulerdıŋ qaǧuyna jol joq ekenın atap körsettı. Prezident «Qorǧas kedenınen tüsetın milliardtaǧan salyq memlekettıŋ qazynasyna emes, qaidaǧy bıreulerdıŋ qaltasyna tüsıp jatyr» dedı. Būl – qazırgı kedendegı şyndyq. Būl mäsele, negızı, ūzaq jyldan berı halyq arasynda aitylyp kele jatqan mäsele. Bıraq būryn-soŋdy aşyq moiyndalǧan da emes, oǧan qarsy şara da körıngen emes. «Sūr tüstı kedendık räsımdeu» – būl Qorǧas ötkelındegı basy aşyq şyndyq. Ötken jyly QR Memlekettık salyq komitetınıŋ töraǧasy Sūltanǧaziev myrzanyŋ 3 aqpanda ötken baspasöz konferensiiadaǧy mälımetıne qaraǧanda, Qytai men Qazaqstannyŋ kedendık statistika sanaǧynda 5,3 milliard dollar aiyrmaşylyq bolǧan eken. Būl – resmi derek. Is jüzınde odan da köp boluy mümkın. Demek, Qorǧastan ötetın tauardyŋ jartysynan astamy osylai «sūr tüstı kedendık räsımdeumen» ötetın bolyp tūr. Osy oraida Qorǧastaǧy mūndai «sūr tüstı kedendık räsımdeudıŋ» üş türlı ziianyn aita keteiın: bırınşıden, kedendegı import-eksport sauda statistikasynyŋ jalǧandyǧy memlekettıŋ sauda ekonomikany damytu strategiiasyn büldıredı. Memlekettı ıs-jüzıne sai kelmeitın ekonomikalyq saiasat belgıleuge aparyp soǧady. Būl memleketke opasyzdyq jasaumen bırdei. Ekınşıden, biudjetke tüsetın qarjy tüspei, ony älsıretıp, memlekettıŋ äleumettık mındettemelerın dūrys jüzege asyra almauǧa alyp keledı. Üşınşıden, import tauar baǧasynyŋ arzan boluyna bailanysty eldegı öndırıs bäsekelık quatynan aiyrylyp, el ışınde öndırıstıŋ qalyptasuyna zor kedergı keltıredı. Sol arqyly elımızdıŋ ekonomikasyn üşınşı elge künnen-künge täueldı etıp, bükıl halyqty eksporttauşy elge basybaily qūl etedı.
Üşınşı, Prezidenttıŋ baiandamasy eldegı tūraqty tūtynuşy sanynyŋ artatyndyǧyn körsettı. Tūtynudyŋ artuy – ekonomikanyŋ damuy. Prezident: «Özge biudjet qyzmetkerınıŋ ailyǧy ösedı» dedı. Biudjet qyzmetkerlerı – memlekettegı orta tap. Memlekettıŋ tūraqtylyǧy – orta taptyŋ tūraqtylyǧy. Olar – eldegı negızgı tūraqty tūtynuşylar. Memleket ekonomikasynyŋ tūraqty ösuı ışkı tūtynudyŋ san salaly jaqtan tūraqty ösuıne bailanysty. Eger memleket qyzmetkerınıŋ ailyǧy össe, tūtynu artady, jalpy ışkı önım ösedı, jemqorlyq pen biurokrattyq azaiady.
Öz basym eger osy atalǧan üş mäsele tübegeilı şeşım tapsa, Prezidenttıŋ közdegen maqsaty oryndalyp, ekonomikamyz ösıp, äl-auqatymyz jaqsaryp, «Jaŋa Qazaqstanǧa» ainaluǧa kün jaqyn. El Prezidentı Qasym-Jomart Kemelūlynyŋ bastamasyn halyq bolyp qoldap, «Jaŋa Qazaqstandy» qūruǧa atsalysaiyq!
Nūrjan JETPISBAEV, «Jas Otan» jastar qanatynyŋ töraǧasy:
– Elımızde oryn alǧan jaǧdai kıdırıssız şeşım qabyldau men özgerısterdı talap etkenı sözsız. Memleket basşysy Qasym-Jomart Kemelūly Toqaev Qazaqstan Respublikasy Parlamentı Mäjılısınıŋ otyrysynda el arasynda oryn alǧan bırqatar özektı mäselelerdı köterıp, şeşımın ūsyndy.
Atalyp ötken şaralar qatarynda jastarǧa tıkelei qatysy bar bırneşe mäsele körınıs tapty. «Jas Otan» da öz tarapynan Prezident kötergen bastamalardyŋ 2025 jylǧa deiıngı «Jastar – Otanǧa!» baǧdarlamamyz aiasynda ıske asuyna barynşa atsalysyp, jastardy qoldau boiynşa öz qyzmetın jalǧastyrady. Atap aitqanda, jastar arasyndaǧy jūmyssyzdyqtyŋ problemasyn şeşu, olardyŋ «Jastar täjıribesı» jäne «Alǧaşqy jūmys orny» jobalaryn ıske asyryp qana qoimai, ūzaqtyǧy men tölenetın qarajat kölemın ūlǧaitu oryndy. Sebebı osy uaqytqa deiın jastardyŋ tarapynan atalmyş ūsynystar bırneşe ret köterılgen bolatyn. Odan bölek, bılımdı, közı aşyq jastar erteŋgı memleket ırgesın qalaityny sözsız. Sondyqtan halyq tyǧyz ornalasqan aimaqtardyŋ jastaryna arnaiy bılım granttarynyŋ bölınuı de maŋyzdy. Sebebı oquǧa tüse almaǧan bala kün köremın dep ärtürlı salada qyzmet etıp, bılımın jetıldıruge mümkındık pen uaqyt tappai qalady.
Densaulyqtyŋ maŋyzyn erekşe atap ötpesem de, küllı älemnıŋ közı jetıp otyr. Qala, audan, tıptı auyldarda sport obektılerınıŋ salynuy tän men jan saulyǧyn saqtauda maŋyzdy. Bız öz tarapymyzdan atalmyş sport keşenderınıŋ salynuyn 2020 jyly qabyldanǧan baǧdarlamamyz aiasynda josparlap, kırısıp ketken bolatynbyz.
Sonymen qatar pandemiia, odan keiın oryn alǧan terroristerdıŋ şabuyly halyqtyŋ äleumettık jaǧdaiyna äser etpei qoimady. Osy oraida Prezident kötergen «Qazaqstan halqyna» qoryn qūru bastamasy halyqtyŋ köŋılınen şyqqany sözsız. Aldaǧy uaqytta qor är qazaqstandyqtyŋ densaulyq saqtau, bılım beru, äleumettık qoldau salalaryndaǧy mäselelerın şeşude maŋyzdy rölge ie bolady dep senemın.
Qazırgı jaǧdaida Memleket basşysy kötergen bastamalardyŋ tolyqqandy ıske asyp, nätijelı boluy tek bır adamnyŋ emes, barşa qazaqstandyqtardyŋ qolynda ekenın esten şyǧarmauǧa tiıspız. Bız bırıksek qana memleketımızdıŋ berık ırgesın qorǧap, güldenuıne atsalysa alamyz. Sondyqtan el bolaşaǧy üşın küşımızdı bırıktıreiık!
Mūhtar Töleutaev, Qazaqstannyŋ Eŋbek Erı, Nūr-Sūltan qalasy köpsalaly medisina ortalyǧynyŋ direktory:
– Halyqqa ülken synaq boldy. Prezident Qasym-Jomart Toqaev halyqqa ündeumen şyǧyp, halyqaralyq deŋgeidegı bızdıŋ Ūjymdyq qauıpsızdık şarty ūiymynyŋ bıtımgerlık küşterın şaqyrdy. Öitkenı Almatyda jäne basqa da öŋırlerde tärtıpsızdıkter oryn aldy. Eŋ ökınıştısı, bülıkşıler men qaruly qaraqşylardyŋ qoldarynan beibıt jäne äskeri azamattarymyz qaza boldy. Osyndai el basyna qauıp töngen kezde Memleket basşysy batyl qadamdar jasap, ülken qasırettıŋ joly kesıldı. Köp ūltty memleket retınde halyqtyŋ arasyndaǧy süiıspenşılık elımızdı, eldıgımızdı nyǧaituǧa küş salady dep oilaimyn. Elımızde tynyştyq bolyp, täuelsızdıgımız jasai bersın!
Jandarbek MÄLIBEKŪLY, QR Eltaŋbasynyŋ avtory:
– El basyna qauıp töngen kezde Prezidentımız bärın öz qolyna alyp, batyl şeşım qabyldap, bızdı qiyn jaǧdaidan saqtap qaldy. Sondyqtan endıgı uaqytta ol kısınıŋ ainalasyna toptasyp, ony qoldai tüskenımız jön. Bız qaşan da beibıtsüigış halyqpyz. Laiym tynyştyq bolsyn!
Äsima BİMENDİNA, «Talap» KEAQ Prezidentınıŋ keŋesşısı, ūstaz:
– Prezidentımız patriottyq sezımnıŋ arqasynda uaqytyly şeşım qabyldap, qazırgı taŋda barlyǧy qalypty ömır jaǧdaiyna kelıp jatyr. Elımızde tötenşe jaǧdai jariialandy. Endı barşa halyq bolyp osy talaptardy oryndaǧanymyz jön. Sabyr saqtauymyz kerek. Prezident halyq üşın, elımız üşın barlyq jaǧdaidy ıstep jatyr. 30 jyldaǧy tarihymyzdy, jetken jetıstıkterımızdı eşkım öşırıp tastai almaidy. Är adam jūmysyna, otbasyna jauapkerşılıkpen qarasa, sonda ǧana barlyǧy dūrys şeşıledı dep oilaimyn. Bızdıŋ küşımız – bırlıkte. Sondyqtan sızderge ata-ana, ūstaz retınde aitarym, balalardyŋ qauıpsızdıgın saqtauymyz kerek. Balalardyŋ bolaşaǧyn oilaiyq. Bolaşaǧymyz jarqyn bolady dep senemın!
Viacheslav LOKŞİN, QR Ǧylym akademiiasynyŋ akademigı, reproduktivtı medisina qazaqstandyq qauymdastyǧynyŋ prezidentı:
– Prezidenttıŋ mälımdemesı aldaǧy uaqytta anaǧūrlym äleumettık jaǧynan baǧdarlanuymyz kerek ekenın tüsındırdı. Sebebı elımızde älı de kedei men bailardyŋ arasyndaǧy alşaqtyq basym. Sondyqtan ol elımızge bırneşe şeteldık JOO aşu turaly ūsynys aitty. Ol sondai-aq äleumettık qorǧau qoryn qūryp, qordyŋ sirek kezdesetın aurulardy emdeu boiynşa därı-därmekterdıŋ tölemın jürgızumen de ainalysuy kerektıgın jetkızdı. Būl şyn mänınde öte özektı mäsele. Öitkenı qaterlı auruǧa şaldyqqandardyŋ emıne kerek därıler men apparattar öte qymbat tūrady, ony der kezınde jäne ünemı tauyp beruge memlekettıŋ de, jeke adamdardyŋ da şamasy kele bermeidı.
Jalpy ol aitqan reformanyŋ saiasi jaǧy basym bolǧandyqtan, densaulyq saqtau salasyna köp toqtala qoiǧan joq. Degenmen bız elımızde alda demokratiialyq damu kütıp tūrǧanyn, ekonomikanyŋ naqty ösımıne küş salynatynyn tüsındık. Sonymen qatar az qamtylǧan otbasylardy qoldau, äleumettık teŋdıktı saqtau boiynşa da jūmystarǧa basymdyq berıledı. Memlekettık satyp alular anaǧūrlym aiqyn jürgızıle bastaidy. Menıŋşe, MÄMS boiynşa qor jüiesıne de qaita reformalau jürgızu kerek. Onyŋ qyzmetı öte aiqyn boluy tiıs. Halyq qai emhanaǧa qanşa qarjy bölınıp jatqanyn naqty bılıp otyruy qajet. Al däl qazırgı taŋda būl qordyŋ jūmysy jabyq türde jürgızıledı. Qarapaiym halyq tügılı, medisinada jürgender de onyŋ jūmysyn dūrys bılmeidı. Qazırgı eŋ basty mäsele – medisinalyq kömektıŋ barlyq halyqqa bırdei qoljetımdı bolmauy. Bügınde densaulyq saqtau salasy elımızdegı ışkı jalpy ūlttyq önımnıŋ 4 paiyzyn ǧana alady. Būl öte az. Mūny tym qūryǧanda 7-8 paiyzǧa köteru kerek. Qazırgı taŋda koronavirus ındetıne barlyq küş pen qarjy jūmsaluda. Bıraq ındet aqyry aiaqtalyp, josparly medisinalyq emdeu jūmystaryna qaita oralatyn kez tuady. Sol kezde medisinalyq kömekke tolyqqandy qoljetımdılık mäselesı qaita tuyndaidy. Sondyqtan alda elımızde bolatyn özgerıster osy mäselelerdıŋ şeşımın tabuǧa da yqpal etedı degen senımdemın.
Qarlyǧaş QŪSPANOVA, jurnalist, eŋbek ardagerı:
– Beibıt türde bastalǧan jaŋaözendıkterdıŋ şeruın oilamaǧan jerden laŋkesterdıŋ öz maqsattaryna paidalanyp ketkenı öte ökınıştı boldy. Būl josparly türde daiyndalǧan terroristerdıŋ ısı ekenın Prezidentımız Qasym-Jomart Kemelūly naqty aitty. Sondai bülık bastalǧanda, äreketsız otyrǧan Ūlttyq qauıpsızdık komitetınıŋ tüsınıksız pozisiiasy da belgılı boldy. Onyŋ basşysyn qamauǧa alǧannan bastap halyq Qasym-Jomart Kemelūlynyŋ batyl şeşımıne riza bolyp, senımmen qarady. Qaruly qaraqşylar men bülıkşılerge toitarys berıp, memlekettık töŋkerıske jol bermedı, dūrys niette boldyq. Ärine, küdık te, ümıt te bar edı, barşamyzdy ürei de basty. Sabyrmen, aqylmen, salqynqandylyqpen jan-jaqty oilastyrylǧan Prezidenttıŋ ıs-äreketı ülken apattyŋ jolyn kesıp, toitarys berdı.
Mäjılıstıŋ otyrysynda söilegen sözın asa yntamen tyŋdap, bolaşaqqa senımmen qaradyq. Prezident kültelemei bar şyndyqty aitty. Äsırese halyq pen bilıktıŋ, bailar men kedei arasynyŋ mülde alşaqtap ketkenın basa aitty. Şendılerdıŋ, äkımderdıŋ halyqpen mülde bailanysy joq eken. Kezdesuden, dialog qūrudan qaşyp, qorqyp jüretınderın de tüirep öttı.
«Damu bankı», «Samūryq-Qazyna», Qytaimen aradaǧy beketterdegı bylyqtardyŋ halyq üşın emes, belgılı bır oligarhtarǧa ǧana jūmys ısteitının aşyq aitty. Barlyq salalarda oryn alǧan teŋsızdıkter men keleŋsızdıkterdı aldaǧy uaqytta naqty baǧytpen damytu men özgertu kerektıgın qataŋ eskerttı. Jastar tärbiesı, äsırese äskerden qaşqaqtaityndardyŋ äreketı memleketke ziian keltıretının, Ūlttyq ūlannyŋ qatary az ekenın de qynjyla aitty. Diplommen jūmyssyz jürgenderdıŋ jaǧdaiyn jasap, arnaiy baǧdarlama qūru kerektıgı asa jaǧymdy äser ettı. Qoryta aitqanda, Qasym-Jomart Kemelūly kemeldı saiasatker, bılıktı basşy, halqyna jany aşityn Prezident ekenın körsettı. Ärine, äleumettık jelıde bärın bırden töŋkerıp tastamai, sol ssenariimen kettı. «Eşteŋe özgermeidı» degen qyŋyr pıkırler aitylyp jatyr. Ondailar är kez bolady. Bıraq oǧan uaqyt kerek. Bız qazır qaterlı ötkelde tūrmyz. El ışı tynyştalsyn, bırtındep bärı öz ornyna keledı dep senemız. Bız özgerıs kütemız. Ol tek beibıt jolmen keluı kerek. Osy aitylǧannyŋ bärı būrynǧydai söz jüzınde qalmai, ıske assa deimız. Ötırıkke, bos uädege toiyp boldyq. Halyqqa bet būryŋyzdar. Ädılettı şeşım bolsyn. Beibıt şeruge şyqqandardy qudalamaŋyzdar. Aq-qarasyn aiyryp, būzaqylardyŋ tiıstı jazasyn bersın. Syrttan kelgen arandatuşylar ekenın eskeru kerek. Jaŋa Ükımetke, barlyq ministrler men sala basşylaryna sättılık tıleimız. El üşın, Qazaqstan halqy üşın adal qyzmet etıŋızder. Täuelsızdıgımızdı saqtaiyq. Bırlıgımızdı nyǧaitaiyq!
