Künı keşe ötken kezektı qūryltai täuelsız memleketımızdıŋ bolaşaǧyn aiqyndap qana qoimai, saiasi jaŋǧyru josparynyŋ ret-retımen jüzege asyp jatqanyn, jaŋa reforma baǧdarynyŋ özgermegenın körsettı. Rasyn aitu kerek, Qazaqstan osydan ekı-üş jyl būrynǧy qalpynan äldeqaida özgerdı. Būǧan yntymaq pen bırlıktıŋ, halyq pen bilıktıŋ arasyn bailanystyratyn altyn köpırdı būzbai, syndarly qoǧamdyq dialogtyŋ arqasynda qol jetkızdık.
Qūryltaida Memleket basşysy äsırese ziialy qauym aldyna ülken mındet jüktedı. Eşqandai özgerıs äkelmeitın, önbeitın daudy qualai berudıŋ qajetı joq ekenın aityp, eldıŋ bolaşaǧyn jalpyūlttyq deŋgeide oilauǧa şaqyrdy. Şyndyǧynda, qazırgı taŋda jeke müdde emes, el müddesın bärınen biık qoiatyn ūrpaq tärbieleu mındetı tūr. Qazaqstan geosaiasi aimaqta saiasi tūraqtylyq jüiesın qysqa merzımde tübegeilı özgertken bırden-bır memleket bolǧandyqtan, tyŋ özgerısterdıŋ arqasynda saiasi reformalardyŋ Qazaqstanǧa ǧana tän erekşe ülgısı qalyptasqany barşamyzǧa belgılı.
Keleşekte de onyŋ män-maŋyzy arta bermek. Alaida qolda bar jetıstıkke toqmeiılsıp otyruǧa bolmaidy. Alda ūzaq jol, auqymdy jūmys bar. Jalpy Ädılettı Qazaqstandy qūru ministrler men äkımderdıŋ ǧana mındetı emes, ol bükıl qoǧam bolyp jūmylatyn auqymdy ıs ekenın tereŋ tüsınuımız qajet.
Prezident Qasym-Jomart Toqaev islam dınınıŋ maŋyzyna toqtala kelıp, qara jamylyp, bet-beinesın tūmşalap alǧan äielder men qyzdardyŋ qatary köbeiıp bara jatqanyna qynjylys bıldırdı. Nesın jasyramyz, 25 jasqa jetpei qauǧadai saqal ösırıp, şolaq şalbar kiıp, «assalaumaǧaleiküm» degennıŋ ornyna «bäräkatu» dep amandasatyn jastar qatary azaiar emes. Kezınde teledidardan oryn bermei dümşe-dındarlar qoǧamǧa jat pälsapa nasihat jürgızgenın älı eşkım ūmyta qoiǧan joq. Memleket basşysy äsıredınşıldıktıŋ etek alyp bara jatqanyn aita kelıp, qazaqtardyŋ dästürlı dını sunittık baǧyttaǧy hanafi mäzhabyna den qoiuymyz qajet dedı. Endı qūqyq qorǧau organdary halyqty terıs baǧytqa jeteleitın äsıredınşılderge būdan keiın tosqauyl qoiady dep oilaimyz.
El arasynda tamyr alyp bara jatqan qūmarpazdyq qasıretınen qalai qūtylu kerek? Derekterge süiensek, kazinolar men bukmerlık keŋselerde qūmar oiynǧa bailanǧan adamdardyŋ sany 400 myŋǧa juyqtaǧan. Memleket basşysy aitqandai, būl ülken bır qala halqynyŋ sanymen bırdei. Demek, bütındei bır qala jūrtşylyǧy qūmar oiynnyŋ qūrbany bolyp otyr degen söz. Qūmar oiyndy qyzyqtap, qaryzǧa batyp, öz ömırıne qol salǧandar qanşama. Endı jas ūrpaqty būl dertten alastatu üşın tärbielık, zaŋdylyq jūmystardy küşeituımız qajet. Qoǧamdaǧy qatygezdık te qaterlı dertke ainalyp barady. Zaŋ men tärtıp üstemdık qūratyn kez jettı.
Memleket basşysy bügıngı jastar boiynda patriotizmdı qalyptastyru qajet ekenın eske saldy. Būl öte dūrys. Patriotizm degenımız erlık, al erlık degenımız patriotizm emes pe?! Keşegı qan maidanda qaharmandyq pen erlıktıŋ ülgısın körsetken batyr atalarymyz Saǧadat Nūrmaǧanbetov, Bauyrjan Momyşūly, Raqymjan Qoşqarbaevtyŋ esımımen memlekettık orden taǧaiyndau – öte qūptarlyq ıs. Būlardyŋ közsız erlıgı, otansüigış qasietı keiıngı jas ūrpaqqa ülgı-önege boluy tiıs. Prezident ozyq oily ūlt bolu üşın bükıl qoǧam sana-sezımın özgertıp, jaŋa qūndylyqtardy ornyqtyruymyz kerek. Otanşyldyq – tabysty elge ainaludyŋ basty kıltı. Ärbır adam tuǧan elınıŋ patrioty bolsa, elımızde ädıl qoǧam ornaidy dep erekşe atap öttı. Olai bolsa halyq arasynda otansüigıştık qasiettı damytyp, altyn besık elın, ana tılın, salt-dästürı men batyr babalar erlıgın ūmytpauǧa jäne kındık kesken jerın qorǧaityn, osy maqsat jolynda bar küş-jıgerı men aqyl-qairatyn jūmsaityn otanşyl, adal azamattardy tärbieleu öte maŋyzdy.
«Adal adam – Adal eŋbek – Adal tabys» osy ajyramaityn üş ūǧym tabysty, bai-quatty elge ainaludyŋ basty kıltı» dedı Memleket basşysy Ūlttyq qūryltaida söilegen sözınde. Şyndyǧynda, ärbır adal adam adal eŋbegımen adal tabysqa jetedı emes pe?! Demek, jastar boiynda adaldyq pen ädıldık, jauapkerşılık pen maqsat bolǧan jaǧdaida ūlttyŋ jaŋa sapasyn qalyptastyruǧa ülken mümkındık tuady. Memleket qolǧa alǧan saiasi-ekonomikalyq reformalardy äleumettık-tūrmystyq jäne mädeni özgerıstermen qatar jüzege asyruymyz kerek. Būl – asa maŋyzdy mındet. Sonda ǧana üzdıksız alǧa qadam basamyz. Eldı damytuǧa kedergı keltıretın närsenıŋ bärınen arylyp, ruhani qūndylyqtarymyzdy nyǧaitqanda ǧana ūlttyŋ jaŋa sapasyn qalyptastyramyz, san ǧasyrlyq memleketımızdıŋ tūǧyryn nyǧaita tüsemız.
Maǧjan SADYHANŪLY,
«Jaŋa Qazaqstan» respublikalyq innovasiialyq ortalyǧynyŋ direktory, filosofiia ǧylymdarynyŋ kandidaty
